711

وعن ابنِ شُماسَةَ قالَ:حَضَرْنَا عَمْرَو بنَ العاصِ رضي اللَّهُ عنه، وَهُوَ في سِيَاقَةِ المَوْتِ فَبَكى طَويلاً، وَحَوَّلَ وَجْهَهُ إِلى الجدَارِ، فَجَعَلَ ابْنُهُ يَقُولُ: يَا أَبَتَاهُ، أَمَا بَشَّرَكَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم بكَذَا؟ أَما بشَّرَكَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم بكَذَا؟ فَأَقْبلَ بوَجْههِ فَقَالَ: إِنَّ أَفْضَلَ مَا نُعِدُّ شَهَادَةُ أَنْ لاَ إِلهَ إِلاَّ اللَّه، وأَنَّ مُحمَّداً رسُول اللَّه إِنِّي قَدْ كُنْتُ عَلى أَطبْاقٍ ثَلاثٍ : لَقَدْ رَأَيْتُني وَمَا أَحَدٌ أَشَدَّ بُغْضاً لرَسُولِ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم مِنِّي، وَلا أَحبَّ إِليَّ مِنْ أَنْ أَكُونَ قَدِ استمْكنْت مِنْهُ فقَتلْتهُ، فَلَوْ مُتُّ عَلى تِلْكَ الحالِ لَكُنْتُ مِنْ أَهْلِ النَّار . فَلَمَّا جَعَلَ اللَّهُ الإِسْلامَ في قَلْبي أَتيْتُ النَّبِيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَقُلْتُ: ابْسُطْ يمينَكَ فَلأُبَايعْكَ، فَبَسَطَ يمِينَهُ فَقَبَضْتُ يَدِي، فَقَالَ: مالك يَا عَمْرُو؟قلتُ: أَرَدْتُ أَنْ أَشْتَرطَ قالَ: تَشْتَرطُ بماذَا؟قُلْتُ أَنْ يُغْفَرَ لِي، قَالَ: أَمَا عَلمْتَ أَنَّ الإِسْلام يَهْدِمُ مَا كَانَ قَبلَهُ، وَأَن الهجرَةَ تَهدمُ مَا كَانَ قبلَها، وأَنَّ الحَجَّ يَهدِمُ مَا كانَ قبلَهُ؟ وَمَا كَانَ أَحَدٌ أَحَبَّ إِليَّ مِنْ رَسُولِ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم، وَلا أَجَلّ في عَيني مِنْه، ومَا كُنتُ أُطِيقُ أَن أَملأَ عَيني مِنه إِجلالاً لَهُ، ولو سُئِلتُ أَن أَصِفَهُ مَا أَطَقتُ، لأَنِّي لَمْ أَكن أَملأ عَيني مِنه ولو مُتُّ عَلَى تِلكَ الحَال لَرَجَوتُ أَن أَكُونَ مِنْ أَهْلِ الجَنَّةِ، ثُمَّ وُلِّينَا أَشيَاءَ مَا أَدري مَا حَالي فِيهَا؟ فَإِذا أَنا مُتُّ فلا تصحَبنِّي نَائِحَةٌ وَلاَ نَارٌ، فَإذا دَفَنتموني، فشُنُّوا عليَّ التُّرَابَ شَنًّا، ثُمَّ أَقِيمُوا حولَ قَبري قَدْرَ مَا تُنَحَرُ جَزورٌ، وَيقْسَمُ لحْمُهَا، حَتَّى أَسْتَأْنِس بكُمْ، وأنظُرَ مَا أُراجِعُ بِهِ رسُلَ رَبّي. رواه مسلم .قَوْله: شُنُّوا رُويَ بالشّين المعجمة وبالمهملةِ، أَي: صبُّوهُ قَليلاً قَليلاً. واللَّه سبحانه أَعلم.

Ibn Şumäseden rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“‘Amr Ibn ‘As (Allah ondan razy bolsun) ölüm ýassygynda ýatyrka, biz onuň ýanyna bardyk. Ol ýüzüni diwara tutup uzak wagtlap aglady. Ogly: “Kakamjan! Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem saňa şeýle hoş habar bermedimi näme? Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem saňa şuny-muny buşlamadymy näme? diýip, gaýtalap başlady. Şondan soň ‘Amr Ibn ‘As ýüzüni bize tarap öwürip, şeýle diýdi:
“Biziň Ahyretimiz üçin taýýarlap goýan zatlarymyzyň iň gowusy, “Lä ilähä illallah, Muhammadan Resulullah” ýagny, Allahdan başga hiç bir hudaýyň ýoklugyna we Muhammediň Allahyň ilçisidigine şaýatlyk getirmegimizdir. Men durmuşumda üç hili döwri başdan geçirdim.
Bir wagtlar, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemi menden beter ýigrenýän adam ýokdy we bir ýoluny tapyp, ony öldürmekligi menden köp arzuw edýän adam ýokdy. Şol wagt şol halymda ölen bolsadym, onda men hökman dowzahylardan bolardym.
Allah Tagala ýüregime Yslamyň nuryny salandan soň, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna gelip: “Maňa sag eliňi uzat, men saňa wepaly boljagyma beýgat etjek ýagny, söz berip kasam etjek” diýdim. Ol elini uzadanda, men elimi yza çekdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “‘Amr, saňa näme boldy?” diýdi. Men: “Şert goýmak isleýärin” diýdim. Ol: “Nämäň şerti?” diýdi. Men: “Günälerimiň bagyşlanmagyny isleýärin” diýdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Sen näme dine girenden soň Yslam dininiň öňki günäleri ýok edýändigini, hijretiň ozalky günäleri öçürýändigini we hajyň geçmişdäki öňki ähli günäleri ýok edip taşlaýandygyny bilmeýärdiňmi?!” diýdi.
Şondan soň Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemi menden beter has gowy görýän adam ýokdy. Meniň gözümde Ondan beýik adam ýokdy. Oňa goýan hormatymdan ýaňa, men Oňa seredip, gözlerimi hem doýurup bilmezdim. Biri menden Ony suratlandyrmagymy haýyş eden bolsady, Oňa seredip gözlerimiň doýmanlygy sebäpli, men ony edip bilmezdim. Eger men şol halymda ölen bolsadym, Jennetilerden bolmagymy umyt edip bilerdim.
Soňra maňa, gaty köp zatlar tabşyryldy. Indi, şolar sebäpli halymyň nähili ýagdaýda boljagyny anyk bilmeýärin.
Men ölenimden soň yzymdan ses edip aglaýanlaram, ot ýakýanlaram gelmesin. Meni jaýlan wagtyňyz topragy üstüme az-azdan atyň. Soňra bir düýäni soýup, eti bölünip paýlap bolaýjak bir wagta çenli gabrymyň başyndan aýrylmaň, siz barkaňyz şol (galjak) ýerim bilen öwrenişeýin hem-de Allahyň ilçilerine (perişdelerine) näme jogap berjegime taýýarlanaýyn” diýdi”. "

Salgylanma:

(Muslim)