1522

وعنْ مُعاذ رضي اللَّه عنهُ قال: قُلْتُ يا رسُول اللَّهِ أخبرني بِعَمَلٍ يُدْخِلُني الجَنَّة ويُبَاعِدُني عن النَّارِ؟ قَال: « لَقدْ سَأَلْتَ عنْ عَظِيمٍ وإنَّهُ لَيَسِيرٌ عَلى منْ يَسَّرَهُ اللَّه تَعَالى علَيهِ: تَعْبُد اللَّه لا تُشْركُ بِهِ شَيْئاً، وتُقِيمُ الصَّلاةَ، وتُؤتي الزَّكَاةَ، وتصُومُ رمضَانَ وتَحُجُّ البَيْتَ إن استطعت إِلَيْهِ سَبِيْلاً»، ثُمَّ قَال: « ألا أدُلُّك عَلى أبْوابِ الخَيْرِ؟ الصَّوْمُ جُنَّةٌ، الصَّدَقةٌ تطْفِيءُ الخَطِيئة كما يُطْفِيءُ المَاءُ النَّار، وصلاةُ الرَّجُلِ منْ جوْفِ اللَّيْلِ » ثُمَّ تَلا: {تتجافى جُنُوبهُمْ عَنِ المَضَاجِعِ } حتَّى بلَغَ { يعْمَلُونَ } [ السجدة : 16 ]. ثُمَّ قال: « ألا أُخْبِرُكَ بِرَأسِ الأمْرِ، وعمودِهِ، وذِرْوةِ سَنامِهِ» قُلتُ: بَلى يا رسول اللَّهِ : قَالَ : « رأْسُ الأمْرِ الإسْلامُ، وعَمُودُهُ الصَّلاةُ وذروةُ سنامِهِ الجِهَادُ » ثُمَّ قال: «ألا أُخْبِرُكَ بـِمِلاكِ ذلكَ كله؟» قُلْتُ: بَلى يا رسُولَ اللَّهِ فَأَخذَ بِلِسَانِهِ قالَ: « كُفَّ علَيْكَ هذا » قُلْتُ: يا رسُولَ اللَّهِ وإنَّا لمُؤَاخَذون بمَا نَتَكلَّمُ بِهِ؟ فقَال: ثَكِلتْكَ أُمُّكَ وهَلْ يَكُبُّ النَّاسَ في النَّارِ على وَجُوهِهِم إلاَّ حصَائِدُ ألْسِنَتِهِمْ؟ ». رواه الترمذي وقال: حدِيثٌ حسنٌ صحيحٌ ، وقد سبق شرحه.

Mu’azdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Ýa Resulallah! Meni Jennete saljak we dowzahdan daşlaşdyrjak, bir amal hakda aýdyp bersene?” diýdim. “Sen uly bir zat hakda soradyň, emma bu Allahyň ýeňil eden adamlary üçin gaty ýeňildir. Sen Allaha hiç bir zady şirk getirmän Oňa ybadat et, namazyňy berjaý et, zekadyňy ber, Remezanda agzyňy bekle we eger güýjüň ýetse Käbä haj et!” diýdi. Soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Saňa haýyryň gapylary barada aýdyp bereýinmi? Oraza galkandyr. Sadaka, suwuň ody öçürişi ýaly günäleri öçürer. Bir kişiniň gijäniň ýarymynda okan namazlary hem (günäleri ýok edýändir)” diýip, soňra şu aýaty okady:
“Olaryň bedenleri düşeklerden daşda bolar (köp ýatmazlar, tagat-ybadat bilen bolarlar), öz Perwerdigärine gorky we umyt bilen dileg ederler. Biziň beren rysgalymyzdan (Allah ýolunda) sarp ederler. Hiç kim olaryň eden ýagşy işlerini sylaglamak üçin (Jennetde) gözleri nurlandyrjak niçeme nygmatlaryň gizlenendigini bilýän däldir.” {Sejde 16-17}
Soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Men saňa bu işde[1] iň esasy zadyň nämedigini, onuň sütünini we iň ýokarsynyň nämededigini habar bereýinmi?” diýdi. Men: “Hawa, ýa Resulallah, aýdyp ber!” diýdim. Ol: “Bu meselede esasy zat Yslam, onuň sütüni namaz we iň ýokarysy bolsa, jihäddir” diýdi.
Soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Bularyň hemmesiniň özeninde nämäniň bardygyny aýdyp bereýinmi?” diýdi. “Hawa, ýa Resulallah, aýdyp ber” diýdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem dilini tutup: “Ine, şunyňy sakla!” diýdi. Men Oňa: “Ýa Resulallah, biz gürleýän zatlarymyzdan hem soralarysmy?” diýip soradym. Ol: “Haý, seni enesi ýitiren! Adamlary ýüzin dowzaha düşürjek zat dillerinden başga näme bolsun!” diýdi”. "

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol: Hadys hasan, sahyh diýipdir)

bellikler:

[1] Ýagny dinde diýdigidir.