461

وعنه رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ عن رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم قال: (يتبع الميت ثلاثة: أهله وماله وعمله، فيرجع اثنان ويبقى واحد: يرجع أهله وماله، ويبقى عمله) مُتَّفَقٌ عَلَيهِ.

Ýene-de Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Ölüniň yzyndan üç zat gider: Maşgalasy[1] , maly-mülki we amaly. Bularyň ikisi yzyna gaýdar, biri galar. Maşgalasy we maly yzyna gaýdar, amaly bolsa öliniň ýanynda galar”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1] Çagalary

462

وعنه رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ قال: قال رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم: (يؤتى بأنعم أهل الدنيا من أهل النار يوم القيامة فيصبغ في النار صبغة، ثم يقال: يا ابن آدم هل رأيت خيراً قط، هل مر بك نعيم قط فيقول: لا والله يا رب! ويؤتى بأشد الناس بؤساً في الدنيا من أهل الجنة فيصبغ في الجنة فيقال له: يا ابن آدم هل رأيت بؤساً قط، هل مر بك شدة قط فيقول: لا والله ما مر بي بؤس قط، ولا رأيت شدة قط) رَوَاهُ مُسلِمٌ.

Ýene-de Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

"“Kyýamat güni, dünýäde iň köp bollukda, nygmatlaryň içinde ýaşap, jähenneme höküm edilen bir kişini az wagtlap dowzaha salyp çykarylandan soň: “Eý, Adam ogly! Sen ömrüňde gowulyk gördüňmi, bir gün bagtly bolup, gowy durmuşda ýaşap gördüňmi?!” diýip soranlarynda, ol: “Ýok, Wallahy, görmedim ýa Robb!” diýer.
Dünýäde kynçylyklaryň, jebir-jepalaryň içinde ýaşan, Jennetlik bir kişini az wagtlap Jennete salynyp çykarylandan soň: “Eý, Adam ogly! Sen ömrüňde jebir-jepa, kynçylykdan ejir çekip gördüňmi?!” diýip soranlarynda, ol adam: “Ýok, Wallahy, men ömrümde hiç hili jebir-jepa, kynçylykdan ejir çekip görmedim” diýip jogap berer”. "

Salgylanma:

(Muslim)

463

وعن المستورد بن شداد رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ قال: قال رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم: (ما الدنيا في الآخرة إلا مثل ما يجعل أحدكم أصبعه في اليم فلينظر بم يرجع!) رَوَاهُ مُسلِمٌ.

Mustawrid ibn Şeddaddan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Şu dünýäni Ahyret bilen deňeşdireniňde, sizden biriňiz barmagyny deňize batyryp çykaranda barmagy bilen näçeräk suwuň çykjagyna seredip göräýsin!”[1].

Salgylanma:

(Muslim)

bellikler:

[1] Bu ýerde Ahyrediň bu dünýä garanyňda dowamlylygyny hem-de nygmatlarynyň ululygyny aňladyp gelýär

464

وعن جابر رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ أن رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم مر بالسوق والناس كَنَفَتَيْهِ، فمر بِجَدْيٍ أَسَكَّ مَيِّتٍ، فتناوله فأخذ بأذنه ثم قال: (أيكم يحب أن هذا له بدرهم) فقالوا: ما نحب أنه لنا بشيء وما نصنع به قال: (أتحبون أنه لكم) قالوا: والله لو كان حياً كان عيباً أنه أَسَكّ فكيف وهو ميت! فقال: (فوالله للدنيا أهون على اللَّه من هذا عليكم) رَوَاهُ مُسلِمٌ. قوله (كنفتيه) : أي عن جانبيه. و(الأَسَك) : الصغير الأذن.

Jabirden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bir gün daş-töweregi adamly bazardan geçip barýarka, gulaklary kiçijik bir owlak maslygyny gördi, onuň gulagyndan tutup: “Kim muny bir dirheme satyn aljak?” diýdi. Olar: “Biz ony hiç bir pula-da satyn almarys, biz ony näme edeli?!” diýdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Muny size mugt berseler alarsyňyzmy?!” diýip sorady. Olar: “Allaha kasam bolsun, eger-de ol diri bolsa-da, gulaklarynyň kiçiligi sebäpli biz ony almazdyk, indi onuň ölüsini näme edeli!” diýdiler. Şonda Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Allaha kasam bolsun, şu dünýä, Allahyň ýanynda öňüňizdäki şu öli owlakça-da gadyry ýokdur” diýdi.

Salgylanma:

(Muslim)

465

وعن أبي ذر رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ قال: كنت أمشي مع النبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم في حرة المدينة فاستقبلنا أحد فقال: (يا أبا ذر) قلت: لبيك يا رَسُول اللَّهِ. قال: (ما يسرني أن عندي مثل أحد هذا ذهباً تمضي علي ثلاثة أيام وعندي منه دينار إلا شيء أرصده لدين إلا أن أقول به في عباد اللَّه هكذا وهكذا وهكذا) عن يمينه وعن شماله ومن خلفه. ثم سار فقال: (إن الأكثرين هم الأقلون يوم القيامة إلا من قال هكذا وهكذا وهكذا) عن يمينه وعن شماله وعن خلفه (وقليل ما هم) ثم قال لي: (مكانك لا تبرح حتى آتيك) ثم انطلق في سواد الليل حتى توارى، فسمعت صوتاً قد ارتفع فتخوفت أن يكون أحد عرض للنبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم فأردت أن آتيه فذكرت قوله (لا تبرح حتى آتيك) فلم أبرح حتى أتاني. فقلت: لقد سمعت صوتاً تخوفت منه فذكرت له. فقال: (وهل سمعته) قلت: نعم. قال: (ذاك جبريل أتاني فقال: من مات من أمتك لا يشرك بالله شيئاً دخل الجنة) قلت: وإن زنى وإن سرق قال: (وإن زنى وإن سرق) مُتَّفَقٌ عَلَيهِ. هذا لفظ البخاري.

Ebu Zerrdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Bir gün men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen Medinäň gara daşly “Harra” diýilýän ýerinden ýöräp barýarkam, Uhud dagyna tarap öwrüldik. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Eý, Ebu Zerr!” diýdi. Men: “Lepbeý, ýa Resulalla!” diýdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Meniň şu Uhud dagy ýaly altynym bar bolsady, men oňa begenmezdim. Diňe bergimi bermek üçin aýyryp goýaýmasam, şol altynlardan birje dinaryň hem üç günläp Meniň ýanymda galmagyny islemezdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem sagyna-soluna, arkasyna yşarat edip, ine şeýdip Allahyň bendeleriniň arasynda paýlap bererdim” diýdi. Soňra ýoluny dowam etdirip:
“Elbetde, şu dünýäde zady kän baýlar, Kyýamat gününde sogaplary az bolanlardyr. Diňe baýlyklaryny saga-sola, arka şeýle, şeýle sadaka berenler olardan däldirler. Emma olaryň sany gaty azdyr” diýdi. Soňra maňa:
“Men gelýänçäm ýeriňden butnaman dur!” diýdi. Soňra ol gijäniň garaňkylygynda ýöräp, gözden ýitip gitdi. Birnäçe wagtdan soň bir gaty ses eşitdim, kimdir biri Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme hüjüm etdimikä öýdüp gorkdum, onuň ýanyna barmakçy boldum, ýöne onuň “Men gelýänçäm ýeriňden butnaman dur!” diýen sözüni ýatlap, ol gelýänçä gymyldaman durdum. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem gelenden soň men oňa: “Men bir gorkunç ses eşitdim” diýip, aýdyp berdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Sen şol sesi eşitdiňmi?” diýdi. Men: “Hawa” diýdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Ol gelen Jebraýyldy, ol Maňa: “Seniň ymmatyňdan Allaha şirk getirmän ölen islendik adam, Jennete girer” diýdi. Men: “Eger zyna edip, ogurlyk etsedemi?!” diýip soradym. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Zyna edenem bolsa, ogurlyk edenem bolsa, (netijede Jennete girer)” diýdi”. "

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi. Bu Buharynyň sözüdir)

466

وعن أبي هريرة رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ عن رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم قال: (لو كان لي مثل أحد ذهباً لسرني أن لا تمر علي ثلاث ليال وعندي منه شيء إلا شيء أرصده لدين) مُتَّفَقٌ عَلَيهِ.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Eger meniň Uhud dagy ýaly altynlarym bolsady, bergi üçin aýyryp goýanlarymdan başga, üç günden artyk şol altynlardan hiç zadyň galmazlygy meni diýseň begendirerdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi

467

وعنه رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ قال: قال رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم: (انظروا إلى من هو أسفل منكم ولا تنظروا إلى من هو فوقكم فهو أجدر أن لا تزدروا نعمة اللَّه عليكم) مُتَّفَقٌ عَلَيهِ. وهذا لفظ مسلم.

Ýene-de Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Özüňizden pes[1] bolana serediň, sizden üstün bolana seretmäň! Çünki bu, Allahyň size beren nygmatlaryny äsgermezlik etmezlik üçin has dogry bir ýoldur”.

وفي رواية البخاري: (إذا نظر أحدكم إلى من فضل عليه في المال والخلق فلينظر إلى من هو أسفل منه).

Buharynyň rowaýatynda şeýle gelýär:

“Eger-de siziň biriňiz mal we ýaradylyş babatda özünden üstün bolan adama seretse, onda ol, özünden pes adamada seretsin!”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi. Bu Muslimiň sözidir)

bellikler:

[1] Ýagny ýaşaýşy, durmuşy pes bolana serediň.

468

وعنه رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ عن النبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم قال: (تعس عبد الدينار والدرهم والقطيفة والخميصة! إن أعطي رضي، وإن لم يعط لم يرض) رَوَاهُ البُخَارِيُّ.

Ýene-de Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Altyn-kümüşe, gymmat bahaly mata[1] we dona[2] (egin-eşige) gul bolanlar heläk boldy! Eger olara isleýän zatlary berilse razy, hoşal bolarlar, berilmese-de närazy bolarlar”.

Salgylanma:

(Buhary)

bellikler:

“[1] katyfa gymmat bahaly mata
[2] hamisa owadan eşige”

469

وعنه رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ قال: لقد رأيت سبعين من أهل الصفة ما منهم رجل عليه رداء: إما إزار وإما كساء قد ربطوا في أعناقهم. فمنها ما يبلغ نصف الساقين، ومنها ما يبلغ الكعبين فيجمعه بيده كراهية أن ترى عورته . رَوَاهُ البُخَارِيُّ.

Ýene-de Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Men Ähli-Suffadan (garyp sahabalardan) ýetmiş sanysyny gördüm, olaryň hiç biriniň hem ridasy (tutuş bedenini ýapjak eşigi) ýokdy: Olaryň ýa-ha izary (bilinden aşagyny ýapýan eşigi) ýa-da boýunlaryna daňyp, iki injikleriniň ýarysyna çenli ýetýän ýa-da iki topuklaryna çenli ýetip, adamlara owratlaryny görkezmejek bolup iki ujyny elleri bilen tutup durýan eşikleri bardy”.

Salgylanma:

(Buhary)

470

وعنه رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ قال: قال رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم: (الدنيا سجن المؤمن وجنة الكافر) رَوَاهُ مُسلِمٌ.

Ýene-de Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Şu dünýä mu’miniň zyndany, kapyryň bolsa Jennetidir”.

Salgylanma:

(Muslim)

471

"وعن ابن عمر رَضِيَ اللَّهُ عَنهُما قال أخذ رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم بمنكبي فقال: (كن في الدنيا كأنك غريب، أو عابر سبيل)
وكان ابن عمر يقول: إذا أمسيت فلا تنتظر الصباح، وإذا أصبحت فلا تنتظر المساء، وخذ من صحتك لمرضك، ومن حياتك لموتك. رَوَاهُ البُخَارِيُّ."

Ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, bir gün Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem meniň egnimden tutup:

"“Şu dünýäde keseki ýaly ýa-da ýolagçy ýaly bol!” diýdi.
Ibn Omar şeýle diýerdi: “Agşama ýetseň ertire garaşma, ertire çyksaň agşama garaşma, hassalykdan öň saglygyň, ölmezden öň diriligiň gadryny bilgin”[1]. "

قالوا في شرح هذا الحديث معناه: لا تركن إلى الدنيا، ولا تتخذها وطناً، ولا تحدث نفسك بطول البقاء فيها، ولا بالاعتناء بها، ولا تتعلق منها بما يتعلق به الغريب في غير وطنه، ولا تشتغل فيها بما لا يشتغل به الغريب الذي يريد الذهاب إلى أهله، وبالله التوفيق.

Alymlar bu hadysyň şerhinde şeýle many beripdirler: Şu dünýä köňlüňi berme, ony özüňe watan tutunma, onda uzak wagtlap galaryn diýip özüňi gürletme, oňa ähmiýet berme, keseki-mysapyr adamyň öz watanyndan başga ýere köňlüni baglaýşyndan artyk sen oňa köňlüňi baglama, öz ýurduna gaýtmak isleýän keseki-mysapyryň meşgul bolmaýşy ýaly, sen hem onda meşgul bolma! Towfyk Allahdandyr.

Salgylanma:

(Buhary)

bellikler:

[1] Ýagny haýyr işleri etmäge howluk.

472

وعن أبي العباس سهل بن سعد الساعدي رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ قال: جاء رجل إلى النبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم فقال: يا رَسُول اللَّهِ دلني على عمل إذا عملته أحبني اللَّه وأحبني الناس. فقال: (ازهد في الدنيا يحبك اللَّه، وازهد فيما عند الناس يحبك الناس) حديث حسن رواه ابن ماجه وغيره بأسانيد حسنة.

Ebul-Abbas Sähl ibn Sa’d Sa’ydydan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna bir adam gelip: “Ýa Resulallah! Allah we adamlar meni gowy görerler ýaly maňa bir amal öwretsene” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýdi: “Harsy dünýä bolma, seni Allah ýagşy görer. Adamlardan tamakin bolma, seni halk ýagşy görer”.

Salgylanma:

(Hadys hasan. Ibn Mäje we başgalar hasan isnad bilen rowaýat etdiler.)

473

وعن النعمان بن بشير رَضِيَ اللَّهُ عَنهُما قال: ذكر عمر بن الخطاب رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ ما أصاب الناس من الدنيا فقال: لقد رأيت رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم يظل اليوم يلتوي، ما يجد من الدقل ما يملأ به بطنه. رَوَاهُ مُسلِمٌ. (الدقل) بفتح الدال المهملة والقاف: رديء التمر.

Nu’man ibn Beşirden (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Bir gezek Omar ibn Hattab (Allah ondan razy bolsun) adamlaryň dünýäden gazanan zatlary hakynda söz açyp şeýle diýdi: “Men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň uzakly gün açlykdan ýaňa epilip duranyny görüpdim, garnyny doldurar ýaly, hat-da zaýa hurma hem tapmazdy”.

Salgylanma:

(Muslim)

474

وعن عائشة رَضِيَ اللَّهُ عَنها قالت: توفي رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم وما في بيتي شيء يأكله ذو كبد إلا شطر شعير في رف لي فأكلت منه حتى طال علي فكلته ففني. مُتَّفَقٌ عَلَيهِ. قولها (شطر شعير) : أي شيء من شعير. كذا فسره الترمذي.

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem aradan çykanda meniň öýümde, tekçämde galan azrak arpadan başga janly zadyň iýäýjek hiç bir zady ýokdy. Men ondan uzak wagtlap iýip durdum, ahyr soňy (ýene näçe wagta ýeterkä diýip) ölçäp gördüm, ol (şondan soň tiz wagtdan) gutardy”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

475

وعن عمرو بن الحارث أخي جويرية بنت الحارث أم المؤمنين رَضِيَ اللَّهُ عَنهما قال: ما ترك رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم عند موته ديناراً، ولا درهماً ولا عبداً ولا أمة ولا شيئاً، إلا بغلته البيضاء التي كان يركبها، وسلاحه، وأرضاً جعلها لابن السبيل صدقة. رَوَاهُ البُخَارِيُّ.

Mu’minleriň enesi Juweýriýe bint Harisiň dogany Amr ibn Harisden (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ölenden soňra yzyndan ne bir altyn, ne bir kümüş, ne bir gul, ne-de bir gyrnak, hiç zat galdyrmady, diňe öz münýän ak reňkli gatyryny we ýaragyny hem-de ýolagçylar üçin sadaka diýip goýan bir bölek ýer galdyrypdy”.

Salgylanma:

(Buhary)

476

وعن خباب بن الأرت رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ قال: هاجرنا مع رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم نلتمس وجه اللَّه تعالى فوقع أجرنا على اللَّه؛ فمنا من مات لم يأكل من أجره شيئاً؛ منهم مصعب ابن عمير رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ قتل يوم أحد وترك نمرة، فكنا إذا غطينا بها رأسه بدت رجلاه، وإذا غطينا بها رجليه بدا رأسه؛ فأمرنا رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم أن نغطي رأسه ونجعل على رجليه شيئاً من الإذخر، ومنا من أينعت له ثمرته فهو يهدبها. مُتَّفَقٌ عَلَيهِ. (النمرة) كساء ملون من صوف. وقوله (أينعت) : أي نضجت وأدركت. وقوله (يهدبها) هو بفتح الياء وضم الدال وكسرها لغتان: أي يقطفها ويجتنيها. وهذه استعارة لما فتح عليهم من الدنيا وتمكنوا فيها.

Habbab ibn Eretden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Biz Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen Alla Tagalanyň razylygyny gazanmak üçin Medinä hijret etdik. Biziň sylag-sogabymyzy bermek Allaha bagly bolup galdy. Biziň içimizde özüniň sylag-sogabyndan hiç zat iýip bilmän ölüp gidenler hem boldy. Mus’ab ibn Umeýr (Allah ondan razy bolsun) şolardan biridi. Ol “Uhud” güni şehid boldy. Ondan diňe ýüňden dokalan reňkli bir don galdy. Onuň bilen kellesini ýapsak aýagy, aýagyny ýapsak kellesi açyk galardy. Netijede, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem onuň kellesini örtmekligi, aýaklaryny bolsa, “izhir” diýilen ysly ot bilen ýapmaklygy emr etdi.
Biziň aramyzda miweleri bişip, häzir ondan ýygyp duranlar hem bar (ýagny, içimizde dünýä nygmatlarynyň hözirini görüp ýörenler hem bar)” diýdi. "

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

477

وعن سهل بن سعد الساعدي رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ قال: قال رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم: (لو كانت الدنيا تعدل عند اللَّه جناح بعوضة ما سقى كافراً منها شربة ماء) رَوَاهُ التِّرمِذِيُّ وقال حديث حسن صحيح.

Sähl ibn Sa’d Sa’ydydan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Eger-de, dünýäniň Allahyň ýanynda birje çybynyň ganaty ýaly gadyr-gymmaty bar bolsady, onda hiç bir kapyra bir ýuwdum suw hem içirmezdi”.

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol bu hadys hasan, sahyh – diýipdir)

478

وعن أبي هريرة رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ قال: سمعت رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم يقول: (ألا إن الدنيا ملعونة، ملعون ما فيها، إلا ذكر اللَّه تعالى وما والاه، وعالماً ومتعلما) رَوَاهُ التِّرمِذِيُّ وَقَالَ حَدِيثٌ حَسَنٌ.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşitdim diýipdir:

“Dykgat edip, ägä boluň! Elbetde, dünýä we onuň içindäki ähli zatlar melgundyr (näletlenendir). Diňe Allah Tagalanyň zikri[1] we oňa golaýlaşdyrýan (ybadatlar), alym we ylym öwrenýänler[2] olardan däldirler”.

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol hadys hasan, diýipdir)

bellikler:

“[1] Allahy ýatlamak we Oňa ýakynlaşdyrýan ybadatlar
[2] Allahyň razylygy üçin öwretmek we öwrenmek”

479

وعن عبد اللَّه بن مسعود رَضِيَ اللَّهُ عَنهُ قال: قال رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم: (لا تتخذوا الضيعة فترغبوا في الدنيا) رَوَاهُ التِّرمِذِيُّ وَقَالَ حَدِيثٌ حَسَنٌ.

Abdulla ibn Mes’uddan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“(Dünýäniň emläklerine) eýeçilik etjek bolup ýörmäň, dünýä höwes edersiňiz”.

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol hadys hasan – diýipdir)

480

وعن عبد اللَّه بن عمرو بن العاص رَضِيَ اللَّهُ عَنهماُ قال: مر علينا رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيهِ وَسَلَّم ونحن نعالج خصاً لنا فقال: (ما هذا) فقلنا: قد وهي فنحن نصلحه. فقال: (ما أرى الأمر إلا أعجل من ذلك). رواه أبو داود والترمذي بإسناد البخاري ومسلم وقال الترمذي حديث حسن صحيح.

Abdulla ibn Amr ibn ‘Asdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Bir gün biz ýaşap ýören külbämizi (suwap) bejerip durkak, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem biziň ýanymyzdan geçip barýardy. Ol bize: ‘Näme edýärsiňiz?” diýdi. Biz hem: “Çagşap, ýykyljak bolup duran külbämizi bejerýäris” diýdik. Ol şonda: “Meniň pikirimçe, mundan has möhüm, howlukmaly meseleler bardyr”[1] diýdi.

Salgylanma:

(Ebu Dawud we Tirmizi Buharynyň we Muslimiň isnady bilen. Tirmizi bu hadys hasan sahyh, diýipdir.)

bellikler:

[1] Ölüm gelmezden ozal haýyr işlere howlukmak has möhümdir.