861

وعن أنسٍ رضي الله عنه قَالَ : قَالَ لي رَسُول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: يا بُنَّي، إِذَا دَخَلْتَ عَلى أهْلِكَ فَسَلِّمْ يَكُنْ بَركةً عَلَيْكَ وَعَلَى أهلِ بَيْتِكَ . رواه الترمذي وقال : حديث حسن صحيح.

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem maňa şeýle diýdi diýipdir:

“Oglum! Öýe giren wagtyň öýüňdäkilere salam ber, (şeýle etseň) saňa-da, öýüňdäkilere-de bereket bolar”.

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol hadys hasan, sahyh diýdi)

862

عن أنس رضي الله عنه أنَّهُ مَرَّ عَلى صِبْيان فَسَلَّمَ عَلَيْهمْ وقال : كانَ رسول لله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَفْعلُهُ. متفقٌ عَلَيْهِ

Habar berilmegine görä,

Enes ibn Mälik (Allah ondan razy bolsun) bir gezek çagalaryň ýanyndan geçip barýarka, olara salam berip: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem hem şeýle ederdi” diýdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

863

عن سهل بن سعدٍ رضي الله عنه قال : كانَتْ فِينَا امْرَأَةٌ وفي رواية: - كانَتْ لَنا عَجُوزٌ تأْخُذُ منْ أَصُولِ السِّلْق فتطْرَحُهُ فِي القِدْرِ وَتُكَرْكِرُ حَبَّاتٍ منْ شَعِيرٍ، فَإذَا صَلَّيْنا الجُمُعَةَ وانْصَرَفْنَا نُسَلِّمُ عَلَيْها فَتُقدِّمُهُ إليْنَا. رواه البخاري . قَوْله تُكَرْكِرُ أي تَطحَنُ

Sähl ibn Sa’dden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Aramyzda bir aýal (başga bir rowaýata görä, garry bir aýal) bardy. Şugundyryň köküni alyp, gazana atarardy we azajyk arpa dänelerini üwäp, nahar bişirerdi. Biz juma namazyny okap gaýdanymyzdan soňra, oňa salam bererdik, ol hem bize taýýarlan naharyndan hödür ederdi”.

Salgylanma:

(Buhary)

864

وعن أُم هانئ فاخِتَةَ بِنتِ أَبي طَالب رضي الله عَنْهَا قَالت : أتيت النبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَوْمَ الفَتْح وَهُو يَغْتسِلُ وَفاطِمةُ تَسْتُرهُ بِثَوْبٍ فَسَلَّمْتُ. وذَكَرَت الحديث. رواه مسلم.

Ummu Häni Fahite binti Ebu Talybdan (Allah ol aýaldan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Mekge feth edilen güni, Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellemiň ýanyna bardym. Ol suwa düşüp duran eken. Fatyma bolsa elinde bir örtük bilen onuň öňüni örtüp duran eken. Men oňa salam berdim...” diýip, bu hadysyň dowamyny aýdyp berdi”.

Salgylanma:

(Muslim)

865

وعن أسماءَ بنتِ يزيدَ رضي الله عنها قالت : مَرّ عَلَيْنَا النّبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فِي نِسْوَةٍ فَسَلَّمَ عَلَيْنَا. رواه أَبُو داود، والترمذي وقال : حديث حسن.

Äsmä binti Ýazidden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Bir gezek biz aýallar bolup otyrkak, Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem biziň ýanymyzdan geçdi we bize salam berdi”.

وهذا لفظ أَبي داود، ولفظ الترمذي : أنَّ رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم مَرَّ في المْسْجِدِ يوْماً وعُصْبَةٌ مِنَ النِّسَاءِ قُعُود فَأَلْوَى بِيَدِهِ بالتَّسليمِ

Bu Ebu Dawudyň sözi, Tirmizide bolsa şeýle gelýär:

“Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem bir gün mesjitde oturan bir topar aýallaryň ýanyndan geçip barýarka, olara eli bilen yşarat edip, salam berdi”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud. Tirmizi. Ol hadys hasan – diýdi)

866

وعن أبي هريرة رضي الله عنه أنَّ رسولَ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: لاتَبَدَؤوا اليَهُودَ ولا النَّصَارى بالسلام ، فَإِذَا لَقِيتُم أحَدَهُم في طَرِيق فَاضطّرُّوهُ إلى أضْيَقِهِ . رواه مسلم.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Ýehudylara we hristiýanlara ilki bolup salam bermäň! Eger-de, ýolda olaryň birine gabat gelseňiz, ony ýoluň iň dar ýerine gysyň!”.

Salgylanma:

(Muslim)

867

وعن أنس ٍ رضي الله عنه قال : قال رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: إذَا سَلَّمَ عَلَيكُم أهلُ الكِتَابِ فَقُولُوا: وعَلَيْكُمْ. متفقٌ عَلَيْهِ

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Eger-de, size ähli kitap (ýagny, ýehudylar we hristiýanlar) salam berse, siz olara diňe “Wä’aleýkum!” (ýagny, “Size-de!”) diýip jogap beriň”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

868

وعن أُسامة رضي الله عنه أنَّ النَّبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم مَرَّ عَلَى مَجْلسٍ فِيهِ أخلاطٌ مِنَ المُسلِمِينَ والمُشرِكِين عَبَدةِ الأوثَانِ واليَهُودِ فَسَّلمَ عَلَيْهِمْ النبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم. متفق عليه

Usamedan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

bir gezek Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem musulmanlar, müşrikler we ýehudylar ählisi bir ýerde jem bolup üýşüp otyrkalar olaryň ýanyndan geçdi we olara salam berdi”.

869

وعن أَبي هريرة رضي الله عنه قال : قال رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: إذَا انْتَهَى أحَدُكُم إِلَى المَجْلسِ فَلْيُسَلِّمْ، فَإذَا أرَادَ أنْ يَقُومَ فَلْيُسَلِّمْ، فَليسْت الأُولى بأَحَقِّ مِنَ الآخِرَة .رواه أَبُو داود، والترمذي وقال: حديث حسن.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Araňyzdan biri bir mejlise baran wagty salam bersin. Oturan mejlisinden turjak wagty hem salam bersin. Ilki beren salamy soňky beren salamyndan üstün däldir”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud. Tirmizi. Ol hadys hasan – diýdi)

870

وعن أَبي موسى الأشعري رضي الله عنه قَالَ : قَالَ رَسُولُ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: الاستِئْذاُن ثَلاَثٌ، فَإِنْ أُذِنَ لَكَ وَإلاَّ فَارْجِع . متفق عليه.

Ebu Musa El-Aş’arydan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“(Bir ýere) girmek üçin üç gezek rugsat soralýandyr. Eger-de, şondan soň girmäge rugsat berseler girersiň, bermeseler yzyňa gaýdarsyň”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

871

وعن سهلِ بنِ سعد رضي الله عنه قَالَ : قَالَ رَسُولُ الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: إنَّمَا جُعِلَ الاستئذاُن منْ أَجْلِ البَصَر .متفقٌ عَلَيْهِ.

Sähl ibn S’adden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Rugsat soramak, gözüň (jaýyň kemçiliklerini görmezligi) üçin şert edilipdir”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

872

وعن رِبْعِيِّ بن حِرَاشٍ قَالَ حدَّثّنا رَجُلٌ مِنْ بَنِي عَامرٍ أنَّهُ استأذَنَ عَلَى النَّبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وهو في بيتٍ فَقَالَ : أألِج؟ فَقَالَ رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم لخادِمِهِ: أُخْرُج إِلَى هَذَا فَعَلِّمْهُ الإستئذَانَ، فَقُل لَهُ قُل: السَّلامُ عَلَيكُم، أأدْخُلُ؟ فَسَمِعهُ الرَّجُلُ فَقَالَ: السَّلام عَلَيكم، أأدخُلُ؟ فَأذن لَهُ النَّبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَدَخَلَ. رواه أَبُو داود بإسناد صحيح.

Rib’y ibn Hiraşdan rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Benu Amir tiresinden bir adamyň bize habar bermegine görä, ol bir gezek Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem öýdekä “Içeri girip bilerinmi?” diýip rugsat sorapdyr. Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem hyzmatkärine: “Çyk-da, şu adama nädip rugsat soramalydygyny öwret. Ilki bilen “Assalamu ‘aleýkum” diýsin, soňra “Girip bilerinmi? ” diýip sorasyn” diýdi.
Ol adam Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellemiň aýdanlaryny eşidip: “Assalamu ‘aleýkum, girsem bolarmy?” diýdi. Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem oňa rugsat beripdir, ol hem içeri giripdir”. "

Salgylanma:

(Ebu Dawud. Sahyh isnad bilen rowaýat etdi)

873

عن كِلْدَةَ بن الحَنْبل رضي الله عنه قَالَ : أتَيْتُ النَّبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَدَخَلْتُ عَلَيْه وَلَمْ أُسَلِّم. فَقَالَ النَّبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: ارْجعْ فَقُلْ السَّلامُ عَلَيكُم أَأَدْخلُ؟ . رواه أَبُو داود، والترمذي وقال : حديث حسن.

Kilde ibn Hanbälden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Men bir gezek Pygamberimiz sallahu aleýhi weselleme salam bermän ýanyna girdim. Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem: “Yzyňa dolanda: “Ässalamu ‘aleýkum, girip bilerinmi?” diýip, aýt diýdi”.

Salgylanma:

“(Ebu Dawud. Tirmizi. Ol hadys hasan – diýdi) “

874

عن أنس رضي الله عنه في حديثه المشهور في الإسراءِ قَالَ: قَالَ رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم، ثُمَّ صَعِدَ بي جِبْريلُ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنيا فَاسْتَفْتَحَ فقِيلَ: منْ هذَا؟ قَالَ: جبْريلُ، قِيلَ : وَمَنْ مَعَك؟ قَالَ: مُحمَّدٌ. ثمَّ صَعِدَ إلى السَّماء الثّانية وَالثَّالِثَةِ والرَّابعة وَسَائرهنَّ وَيُقالُ فِي بَابِ كُلِّ سَمَاءٍ: مَنْ هَذَا؟ فَيقُولُ: جِبْريلُ. متفقٌ عَلَيْهِ.

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, onuň Isra (Migraj) hakyndaky meşhur hadysynda, Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Soňra Jebraýyl meni dünýäniň asmanyna çykardy we gapysynyň açylmagyny isledi. “Kim bu?” diýip soradylar. “Men Jebraýyl” diýdi. “Ýanyňdaky kim?” diýip soradylar. “Muhammed” diýdi. Soňra meni ikinji, üçünji, dördünji we beýleki asmanlara çykardy we asmanyň her gapysynda: “Kim bu?” diýip soranlarynda: “Men Jebraýyl” diýip jogap berýärdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

875

وعن أَبي ذرِ رضي الله عنه قَالَ : خَرجَتُ لَيْلة مِنَ اللَّيَالِي فَإذَا رسول الله صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَمْشِي وحْدَهُ، فجَعلتُ أمْشِي فِي ظلِّ القمَر، فَالْتَفَتَ فَرَآنِي فَقَالَ :مَنْ هذا؟ فقلت ُ أبو ذَرٍ. متفق عليه.

Ebu Zerrden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Bir gije daşaryk çykdym. Birden Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellemiň ýeke özüniň ýöräp barýandygyny gördüm. Menem Onuň yzyndan aýyň ýagtylygyndan gizlenip ýöräp başladym. Ol öwrülip yzyna seretdi we meni gördi-de: “Kim bu?” diýip sorady. Men: “Ebu Zerr” diýip jogap berdim”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

876

وعن أُمَّ هانئ رضي الله عنها قالت : أتيت النبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وَهُوَ يَغْتَسِلُ وفاطمةُ تسْتُرُهُ فقال: مَنْ هذه؟ فقلت: أنا أُم هَانئ. متفق عليه.

Ummu Häniden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Men Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellemiň ýanyna bardym. Ol suwa düşüp duran eken. Fatyma bolsa bir örtük bilen onuň öňüni örtüp duran eken. Ol: “Kim bu?” diýip sorady. Men: “Ummu Häni” diýip jogap berdim”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

877

وعن جابر رضي الله عنه قَالَ : أتَيتُ النبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَدَقَقْتُ البَابَ فقال : من هذا؟ فَقُلتُ: أَنَا، فَقَالَ: أنَا أنَا؟ كأنهُ كَرهَهَا. متفق عليه .

Jabirden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Men bir gün Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellemiň ýanyna gelip, gapysyny kakdym: “Kim bu?” diýdi. “Men” diýip jogap berdim. Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem: “Men, men?!” diýip gaýtalady. Ol meniň jogabymy halamadyk ýaly boldy”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

878

عن أَبي هريرة رضي الله عنه أن النَّبيّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ : إنَّ الله يُحِبُّ الُعطاسَ وَيَكْرَهُ التَّثاُؤبَ، فَإذَا عَطَس أحَدكُم وَحَمِدَ الله تَعَالَى كانَ حقَّا عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ سمعهُ أنْ يَقُولَ لَهُ يَرْحَمُكَ اللهُ وأما التّثاوب فَإنَّمَا هُوَ مِنَ الشَّيْطَانِ، فَإذَا تَثَاءبَ أحَدُكُمْ فليردُّهُ مَا اسْتَطَاعَ، فَإنَّ أحَدَكُمْ إِذَا تَثَاءبَ ضَحِكَ مِنْهُ الشَّيْطَانُ . رواه البخاري.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Allah asgyrmaklygy söýýändir, pallamaklygy bolsa halaýan däldir. Sizden biri asgyran soň, Allah Tagala hamd edip “Älhamdulilläh!” diýse, muny eşiden her bir musulmanyň oňa “Ýärhämukallah!” diýmäge borçludyr. Emma pallamak şeýtandandyr. Sizden biri pallasy gelse, elinden geldigiçe pallamajak bolsun. Çünki, bir adam pallan mahaly, şeýtan onuň üstünden güler”.

Salgylanma:

(Buhary)

879

وعنه عن النَّبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ: إِذَا عَطَسَ أحَدُكُمْ فَلْيَقُلْ: الحَمْدُ للهِ، وَلْيَقُلْ لَهُ أخُوهُ أَوْ صَاحِبُهُ :يَرْحَمُكَ الله، فإذَا قَالَ لَهُ : يَرْحَمُكَ اللهُ، فَليَقُلْ: يَهْدِيكُمُ اللهُ وَيُصْلِحُ بالكم . رواه البخاري.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

"“Sizden biri asgyran wagty:
“Älhamdulilläh!” diýsin. (Ony eşiden) dogany ýa ýoldaşy: “Ýärhämukallah!”[1] diýsin. Eger-de, ol “Ýärhämukallah!” diýse, asgyran hem oňa (jogap hökmünde): “Ýähdikumullahu wä ýuslihu bäläkum!”[2] diýsin”.
"

Salgylanma:

(Buhary)

bellikler:

” [1] Allah saňa rehim etsin!
[2] Allah, sizi dogry ýola gönükdirsin we ähli işleriňizi düzetsin!

880

وعن أَبي موسى رضي الله عنه قالَ : سَمِعتُ رَسُولَ اللهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يقولُ إِذَا عَطَس أحدُكُم فَحَمِدَ اللهَ فَشَمِّتُوهُ، فإنْ لَمْ يَحْمَدِ الله فَلاَ تُشمتوه . رواه مسلم.

Ebu Musadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol Pygamberimiz sallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşitdim diýipdir:

“Sizden biri asgyran wagty “Älhamdulilläh!” diýse, siz oňa “Ýärhämukallah!” diýiň. Eger-de, “Älhamdulilläh!” diýmese, siz hem oňa “Ýärhämukallah!” diýmäň!”.

Salgylanma:

(Muslim)