921

وعنها قالت: سمعتُ رسول اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يقول : « مَا مِنْ عبدٍ تُصِيبُهُ مُصِيبَةٌ ، فيقولُ : إِنَّا للَّهِ وَإِنَّا إِليهِ رَاجِعُونَ: اللَّهمَّ أجرني في مُصِيبَتي، وَاخْلُف لي خَيْراً مِنْهَا، إِلاَّ أَجَرَهُ اللَّهُ تعَالى في مُصِيبتِهِ وَأَخْلَف له خَيْراً مِنْهَا . قالت : فَلَمَّا تُوُفِّيَ أَبُو سَلَمَة ، قلتُ كما أَمَرني رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَأَخْلَفَ اللَّهُ لي خَيْراً منْهُ رسولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم . رواه مسلم .

Ummu Selemeden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşitdim diýipdir:

"“Haýsy bir guluň başyna musybat, kynçylyk düşende:
“Innä lillähi wä innä iläýhi roji’un, Allahummä äjirni fi musybäti wahluf li hoýron minha!”
(Elbetde, biz Allahyň gullarydyrys, biz Ondan geldik we Onuň ýanyna-da gaýdyp bararys. Allahym! Başyma düşen musybetiň sogabyny, çeken jebrimiň ýerine bolsa has gowusyny bereweri!) diýip doga-dileg etse, Allah Tagala oňa kynçylygynyň sogabyny, öwezine-de has gowusyny ýetirer” diýdi.
Ummu Seleme: “Haçan-da, Ebu Seleme dünýäden öten soň men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň öwredişi ýaly dileg etdim, Allah Tagala maňa onuň öwezine has haýyrlysyny – Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemi berdi” diýdi.
"

Salgylanma:

(Muslim)

922

وعن أَبي موسى رضي اللَّه عنه أَنَّ رسولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: « إِذا ماتَ وَلدُ العبْدِ قال اللَّهُ تعالى لملائِكَتِهِ: قَبضْتُم وَلدَ عَبْدِي ؟ فيقولُونَ: نعَم ، فيقولُ: قَبَضتُم ثمَرَةَ فُؤَادِهِ؟ فيقولونَ: نَعم . فَيَقُولُ: فَمَاذَا قال عبْدِي ؟ فيقُولُونَ: حمِدكَ واسْتَرْجعَ ، فيقولُ اللَّهُ تعالى: ابْنُوا لعبدِي بَيتاً في الجَنَّة، وَسَمُّوهُ بيتَ الحمدِ» . رواه الترمذي وقال: حديث حسن.

Ebu Musadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

"“Bir bendäniň çagasy dünýäden ötse, Allah Tagala perişdelerine: “Gulumyň çagasyny aldyňyzmy?!” diýer. Olar: “Hawa” diýerler. Allah: “Onuň ýüreginiň miwesini aldyňyzmy?!” diýer. Perişdeler: “Hawa” diýerler. Allah: “Gulum näme diýdi?” diýer. Perişdeler: “Saňa hamd etdi, şükür etdi we “Innä lillähi wä innä iläýhi roji’un!” (Elbetde, biz Allahyň gullarydyrys, biz Ondan geldik we Onuň ýanyna-da gaýdyp bararys!) diýip aýtdy” diýerler.
Şonda, Allah Tagala: “Gulum üçin Jennetde bir öý guryň we adyna-da “Hamd öýi” (Şükür öýi) diýip at goýuň! diýer”. "

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol: Hadys hasan – diýipdir)

923

وعن أَبي هُريرةَ رضي اللَّهُ عنه أَنَّ رسولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال : يقُولُ اللَّهُ تعالى : ما لعَبْدِي المؤْمِن عِنْدي جزَاءٌ إِذا قَبَضْتُ صَفيَّه مِنْ أَهْلِ الدُّنْيَا ثُمَّ احْتَسَبهُ إِلاَّ الجَنَّةَ « .رواه البخاري .

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň aýtmagyna görä, Allah Tagala şeýle diýipdir:

“Dünýädäki iň bir eziz görýäniniň janyny alan wagtym, oňa sabyr edip, sogabyny Menden umyt eden mu’min bendäme berjek sylagym diňe Jennetdir”.

Salgylanma:

(Buhary)

924

وعن أُسامةَ بنِ زيدٍ رضي اللَّه عنهما قال: أَرْسَلَتْ إِحْدى بَناتِ النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم إِلَيهِ تَدْعُوهُ وتُخْبِرُهُ أَنَّ صبيًّا لهَا أَوْ ابْناً في المَوتِ فقال للرَّسول: « ارْجِعْ إِلَيْهَا ، فَأَخْبِرْهَا أَنَّ للَّهِ تعالى مَا أَخذَ ولَهُ ما أعطى، وَكُلُّ شَيْء عِنْدَهُ بِأَجْلٍ مُسَمَّى، فَمُرْهَا، فلْتَصْبِرْ ولْتَحْتسِبْ « وذكر تمام الحديث . متفقٌ عليه .

Usame ibn Zeýtden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň gyzlaryndan biri, çagasynyň ýa-da oglunyň (ýagny, Resulullahyň agtygy) soňky demde agyr ýatandygyny habar bermek üçin kakasynyň yzyndan adam iberdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem habar getirene: “Onuň ýanyna barda, aýt, alýanam, berýänem Allah Tagaladyr. Onuň ýanynda her bir zadyň, özüniň belli bir möhleti bardyr. Sabyr etsin we sogabyny Allahdan umyt etsin!” diýdi”. Soňra ol, hadysy dolulygyna aýdyp berdi.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

925

عن ابنِ عُمرَ رضي اللَّه عنهما أَنَّ رسُولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم عاد سَعْدَ بنَ عُبَادَةَ ، وَمَعَهُ عبْدُ الرَّحمنِ بنُ عَوفٍ ، وسعْدُ بْنُ أَبي وَقَّاصٍ ، وعبْدُ اللَّهِ بن مَسْعُودٍ رضي اللَّه عنهم ، فَبكى رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم ، فلمَّا رَأَى القوْمُ بُكاءَ رسولِ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم ، بَكَوْا ، فقال : « أَلا تَسْمعُونَ ؟ إِنَّ اللَّه لا يُعَذِّبُ بِدمْعِ العَيْنِ، وَلا بِحُزْنِ القَلْبِ ، وَلكِنْ يُعَذّبُ بِهذاَ أَوْ يَرْحَمُ « وَأَشَارَ إِلى لِسَانِهِ . متفقٌ عليه .

Ibni Omardan (Allah ol ikisinden razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem, Abdurrahman ibn ‘Auwf, Sa’d ibn Ebu Wakkas, Abdulla ibn Mes’ud (Allah olardan razy bolsun), bilen bilelikde Sa’d ibn ‘Ubadany soramaga gitdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ony görüp aglady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň aglaýşyny gören sahabalar (saklanyp bilmän) olar hem aglamaga durdylar. Şol wagt Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýdi: “Siz eşitmeýärsiňizmi?! Elbetde Allah, gözlerden akan ýaş üçin we ýüregiň hasraty üçin azap berýän däldir. Azap berse-de rehim etse-de şu sebäplidir” diýip, diline yşarat etdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

926

وعن أُسَامة بنِ زَيْدٍ رضي اللَّه عنهما أَنَّ رسولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم رُفِعَ إِلَيهِ ابْنُ ابْنَتِهِ وَهُوَ في المَوْتِ، فَفَاضَتْ عَيْنا رسول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم ، فقال له سعدٌ : مَا هذا يا رسولَ اللَّهِ ؟، قال: « هَذِهِ رحمةٌ جَعَلها اللَّهُ تَعالى في قلوبِ عبادِهِ ، وَإِنما يَرْحَمُ اللَّهُ مِنْ عبَادِهِ الرُّحَمَاءَ « .متفقٌ عليه .

Usame ibn Zeýtden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

haçanda, Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme ölüm halynda ýatan gyzynyň ogluny (ýagny agtygyny) berenlerinde, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň gözleri ýaşdan doldy. Muny gören Sa’d ibn ‘Ubade Pygamberimize ýüzlenip: “Ýa Resulallah, bu ne ahwal?” diýip, sorady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Bu Allah Tagalanyň bendeleriniň kalplarynda goýan merhemet duýgusydyr. Elbetde, Allah diňe merhemetli bendelerine rehim edýändir” diýdi.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

927

"وعن أَنسٍ رضيَ اللَّهُ عنه أَنَّ رسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم دَخَلَ عَلى ابْنه إِبَراهِيمَ رضيَ اللَّهُ عنْه وَهُوَ يَجودُ بَنفسِه فَجعلتْ عَيْنا رسولِ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم تَذْرِفَانِ . فقال له عبدُ الرَّحمن بنُ عوفٍ: وأَنت يا رسولَ اللَّه ؟ فقال : « يا ابْنَ عوْفٍ إِنَّها رَحْمةٌ« ثُمَّ أَتْبَعَها بأُخْرَى ، فقال: « إِنَّ الْعَيْنَ تَدْمَعُ والقَلْب يَحْزَنُ ، وَلا نَقُولُ إِلا ما يُرضي رَبَّنا وَإِنَّا لفِرَاقِكَ يا إِبْرَاهيمُ لمَحْزُونُونَ « . رواه البخاري ، وروى مُسلمٌ بعضَه .
والأَحاديث في الباب كثيرة في الصحيح مشهورة، واللَّه أعلم .
"

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem jan berjek bolup duran ogly Ibrahimiň ýanyna girende gözlerinden (biygtyýar) ýaş akyp başlady. Muny gören Abdurrahman ibn ‘Auwf: “Ýa Resulallah! Senem aglaýarsyňmy?!” diýip sorady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa: “Eý Ibn ‘Auwf! Elbetde, bu görýän gözýaşlaryň bir rahmetdir” diýip, soňundan şeýle diýdi: “Elbetde, göz aglar, ýürek gynanar, biz diňe Robbumyzyň razy boljak sözlerini aýdarys. Eý Ibrahim! Biz senden aýrylanymyza hakykatdanam gynanýarys!”

Salgylanma:

(Buhary. Muslim käbir ýerlerini rowaýat etdi)

928

عن أَبي رافعٍ أَسْلم موْلى رسول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم أَنَّ رسول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: « مَنْ غَسَّل ميِّتاً فَكَتَمَ عَلَيْه ، غَفَرَ اللَّهُ له أَرْبعِينَ مرَّةً « واه الحاكم وقال: صحيح على شرط مسلم .

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň azat eden guly Rafi’ Eslemden rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Bir adam merhumy ýuwan wagty, ondaky ýakymsyz zatlary gizlin saklasa, Allah ol adamy kyrk gezek bagyşlar”.

Salgylanma:

(Al-Hakim. Ol bu hadys Muslimiň şertine görä sahyh diýipdir)

929

قد سبق فضل التشييع (انظر كتاب عيادة المريض وتشييع الميت) عن أَبي هُريرةَ رضيَ اللَّهُ عنه قال : قال رسول اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « مَنْ شَهِدَ الجنَازَةَ حَتَّى يُصَلَّي عَلَيها فَلَهُ قِيرَاطٌ ، وَمَنْ شَهدَهَا حَتَّى تُدْفَنَ فَلَهُ قِيراطَانِ « قيلَ وما القيراطَانِ ؟ قال: « مِثْلُ الجَبلَيْنِ العَظِيمَيْنِ « .متفقٌ عليه .

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem:

“Jynaza namazy gutarýança jynaza gatnaşan adama bir kyrat sogap beriler. Jaýlanyp bolýança galan adama bolsa, iki kyrat sogap beriler” diýdi. Sahabalar: “Iki kyrat diýdigiň näme?” diýip soradylar. “Iki sany ullakan dag” diýip, jogap berdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

930

وعنه أَنَّ رسول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: « من اتَّبعَ جَنَازَةَ مُسْلمٍ إيمَاناً واحْتِسَاباً، وَكَانَ مَعَهُ حَتَّى يُصَلَّي عَلَيها ويَفْرُغَ من دَفنِها، فَإِنَّهُ يَرْجعُ مِنَ الأَجرِ بقِيراطَين كُلُّ قيرَاط مِثلُ أُحُدٍ، ومَنْ صَلَّى عَلَيهَا، ثم رَجَعَ قبل أَن تُدْفَنَ، فَإِنَّهُ يرجعُ بقِيرَاط « .رواه البخاري.

Ýene-de Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Kimde-kim iman edip (Allaha ýürekden ynanyp), sogabyny hem Allahdan umyt edip bir musulmanyň jynazasyna gatnaşsa we jynaza namazyny okap, jaýlanandan soň gaýdyp gelse, sogabynyň her biri Uhud dagy ýaly bolan iki kyrat sogap bilen gaýdyp geler. Kimde-kim jynaza namazyny okap, jaýlanmazdan öň gaýdyp gelse, bir kyrat[1] sogap bilen geler”.

Salgylanma:

(Buhary)

bellikler:

[1] Kyrat – şu ýerde dag ýaly ululykda diýmek.

931

"وعن أُمِّ عطِيَّةَ رضي اللَّه عنها قَالَتْ : نُهينَا عنِ اتِّبَاعِ الجَنائز، وَلم يُعزَمْ عَليْنَا « .متفقٌ عليه .
ومعناه ولَمْ يُشدَّد في النَّهي كما يُشدَّدُ في المُحَرَّمَات .
"

Ummu ‘Atyýýadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Biz – aýallara, ölüni ugratmaklyk gadagan edildi, ýöne berk gadagan edilmedi”.

Salgylanma:

“(Muttafakun aleýhi) Munuň manysy: Beýleki haramlardaky gadagan edilişi ýaly berk gadagan edilmedi. “

932

عَنْ عائشةَ رضي اللَّهُ عنها قَالَتْ : قال رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: ما مِنْ ميِّتٍ يُصلِّي عليهِ أُمَّةٌ مِنَ المُسْلِمِينَ يبلُغُونَ مئَة كُلُّهُم يشْفَعُونَ له إِلا شُفِّعُوا فيه « .رواه مسلم.

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Haýsy bir musulmanyň jynazasyna ýüz sany musulmandan ybarat bolan bir jemagat gatnaşyp namaz okasalar we olaryň hemmesi hem oňa şepagatçy bolsalar (ýagny, onuň günäleriniň geçilmegi üçin haýyr doga etseler), olaryň şepagaty (ýagny haýyr dogalary) hökman kabul ediler”.

Salgylanma:

(Muslim)

934

وعن مَرْثَدِ بن عبدِ اللَّه اليَزَنِيِّ قال : كانَ مالكُ بنُ هُبَيْرَةَ رضي اللَّه عنه إِذا صلَّى عَلى الجنَازَةِ ، فَتَقَالَّ النَّاسَ عَليها ، جزَّأَهُمْ عَلَيْهَا ثَلاثَةَ أَجْزَاءٍ ثم قال : قالَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « مَنْ صَلَّى عليهِ ثَلاثَةُ صُفُوف ، فَقَدْ أَوْجَبَ « . رواه أبو داود ، والترمذي وقال : حديث حسن .

Marsad ibn Abdulla Ýazaniden rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Mälik ibn Hubeýre (Allah ondan razy bolsun) merhuma jynaza namazy okajak wagty eger-de, ol ýere gelen jemagatyň sanyny az görse, olary üç hatara düzüp, soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýdi diýerdi: “Üç hatar bolup jynazasy okalan adam, hökman Jennete girjekdir”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud we Tirmizi. Ol: Hadys hasan – diýipdir)

935

عن أبي عبدِ الرحمنِ عوفِ بن مالكٍ رضي اللَّه عنه قال: صلَّى رسول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم عَلى جَنَازَةٍ، فَحَفِظْتُ مِنْ دُعائِهِ وَهُو يَقُولُ:« اللَّهُمَّ اغْفِرْ لَهُ، وارْحمْهُ، وعافِهِ، واعْفُ عنْهُ، وَأَكرِمْ نزُلَهُ، وَوسِّعْ مُدْخَلَهُ واغْسِلْهُ بِالماءِ والثَّلْجِ والْبرَدِ، ونَقِّه منَ الخَـطَايَا، كما نَقَّيْتَ الثَّوب الأبْيَضَ منَ الدَّنَس، وَأَبْدِلْهُ دارا خيراً مِنْ دَارِه، وَأَهْلاً خَيّراً منْ أهْلِهِ، وزَوْجاً خَيْراً منْ زَوْجِهِ، وأدْخِلْه الجنَّةَ، وَأَعِذْه منْ عَذَابِ القَبْرِ، وَمِنْ عَذَابِ النَّار « حَتَّى تَمَنَّيْتُ أَنْ أَكُونَ أنَا ذلكَ المَيِّتَ. رواه مسلم .

Ebu Abdurrahman ‘Auwf ibn Mälikden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Bir gezek Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem jynaza namazyny okanda Ol şeýle doga-dileg etdi, men hem ony ýat tutdum:
“Allahummägfir lähu wärhämhu, wä ‘afihi wä’afu ‘anhu, wä äkrim nuzulähu, wä wässi’a mudhälähu, wägsilhu bil-mäi wäs-sälji wäl-bärodi, wä näkkihi minäl- hotaýä kämä näkkäýtäs-säwbäl-abýada minäd-dänäsi, wä abdilhu däron hoýron min darihi, wä ählän hoýron min ahlihi, wä zäwjän hoýron min zäwjihi, wä adhilhul- Jännätä, wä a’yzhu min ‘azabil- kobri, wä min ‘azabin-näri!”
(Allahym! Ony bagyşlaweri, oňa rehim edeweri. Ony azapdyr-kynçylyklardan goraweri, kemçiliklerini bagyşlaweri. (Jennetdäki) ýerini hormatly edeweri, girjek ýerini (gabryny) giň edeweri. Ony suw, gar we doly bilen ýuwaweri. Ak eşikleri hapadan arassalaýşyň ýaly, ony hem günälerinden arassalaweri! Öz öýündenem has gowy öý, maşgalasyndan has gowy maşgala, aýalyndan has gowy aýal bereweri we ony Jennete salaweri! Ony gabyr we dowzah azabyndan goraweri!)
(‘Auwf ibn Mälik bu dogany eşidip): “Käşgä, şol ölen adam men bolsadym, diýip arzuw etdim” diýipdir”.
"

Salgylanma:

(Muslim)

936

وعن أبي هُريرة وأبي قَتَادَةَ، وأبي إبْرَاهيمَ الأشْهَليَّ عنْ أبيه، وأبوه صَحَابيٌّ رضي اللَّه عنهم، عَنِ النبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم أنَّه صلَّى عَلى جَنَازَة فقال: « اللَّهم اغفر لِحَيِّنَا وَميِّتِنا، وَصَغيرنا وَكَبيرِنَا، وذَكَرِنَا وَأُنْثَانَا، وشَاهِدِنا وَغائِبنَا. اللَّهُمَّ منْ أَحْيَيْتَه منَّا فأَحْيِه على الإسْلامِ، وَمَنْ توَفَّيْتَه منَّا فَتَوَفَّهُ عَلى الإيمانِ، اللَّهُمَّ لا تَحْرِمْنا أَجْرَهُ، وَلا تَفْتِنَّا بَعْدَهُ « .رواه الترمذي من رواية أبي هُرَيْرةَ والأشهَليِّ، ورواه أبو داود من رواية أبي هريرة وأبي قَتَادَةَ. قال الحاكم: حديث أبي هريرة صَحيحٌ على شَرْطِ البُخاريِّ ومُسْلِمٍ، قال الترْمِذي قال البخاريُّ: أَصحُّ رواياتِ هذا الحديث روايةُ الأَشْهَليِّ . قال البخاري: وَأَصَحُّ شيء في هذا الباب حديث عوْفِ بن مالكٍ .

Ebu Hureýreden, Ebu Katada we Ebu Ibrahim Eşheliniň sahabalardan bolan kakasyndan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

"Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bir gezek jynaza namazyny okandan soň şeýle doga etdi:
“Allahummägfir lihaýýinä wä mäýýitinä, wä sagironä wä käbironä, wä zäkärinä wä unsänä, wä şähidinä wä goibinä. Allahummä män ähýäýtähu minnä fä-ähýihi ‘alal-islämi, wä män täwäffäýtähu minnä fätäwäffähu ‘aläl-imäni. Allahummä lä tährimnä äjrähu, wälä täftinnä bä’adähu!”
(Allahym, dirilerimizi we merhumlarymyzy, ýaşlarymyzy hem garrylarymyzy, erkeklerimizi we aýallarymyzy, şu ýerde barlarymyzy we ýoklarymyzy bagyşlaweri! Allahym, biziň aramyzda entek bu dünýäde ýaşatjaklaryňy Yslam dini bilen ýaşadaweri, janyny aljaklaryňy bolsa, imanly edip janlaryny alaweri! Allahym! Bizi bu jynazanyň sogabyndan mahrum etmäweri we şondan soňam bizi pitnelere düşürmäweri!)”. "

Salgylanma:

(Tirmizi. Ebu Dawud. Ebu Hureýräniň rowaýat eden hadysy Buharynyň we Muslimiň şertine laýyk sahyh hadys)

937

وعن أبي هُريْرَةَ رَضِي اللَّهُ عَنْهُ قال: سمعتُ رَسُول اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يقول: « إذ صَلَّيْتُم عَلى المَيِّت، فأَخْلِصُوا لهُ الدُّعاءَ « رواه أبوداود. (قال المحدث الألباني في صحيح أبي داود: هذا الحديث حسن، الصفحة أو الرقم 3199)

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşitdim diýipdir:

“Jynaza namazyny okan wagtyňyz, ölen adama çyn ýürekden yhlas bilen doga ediň”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud. Albani “Sahyh Ebu Dawud”-de hasan hadys diýdi (3199))

938

وعَنْهُ عَنِ النَّبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم في الصَّلاةِ عَلى الجَنَازَة : « اللَّهُمَّ أَنْت ربُّهَا ، وَأَنْتَ خَلَقْتَها، وأَنْتَ هَديْتَهَا للإسلامِ ، وَأَنْتَ قَبَضْتَ رُوحَهَا ، وَأَنْتَ أَعْلمُ بِسِرِّها وَعَلانيتِها، جئْنَاكَ شُفعاءَ لَهُ فاغفِرْ لهُ «. رواه أبو داود (قال المحدث الألباني في ضعيف أبي داود: هذا الحديث ضعيف، الصفحة أو الرقم 3200)

Ýene-de Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bir jynaza namazynda şeýle doga edipdir:

"“Allahummä äntä Robbuhä, wä äntä holäktähä, wä äntä hädäýtähä lil-Islämi, wä äntä kobädtä ruhähä, wä äntä ä’alämu bisirrihä wä ‘alaniýatähä, wä kod ji’näkä şufä’aä lähu, fägfir lähu!”
(Allahym! Bu jynazanyň Robbi Sensiň, ony Sen ýaratdyň, Yslam (dinine) Sen hidaýat etdiň, indi onuň ruhuny hem Sen aldyň. Onuň gizlin we äşgär eden zatlarynyň hemmesini iň gowy bilýän Sensiň. Biz Seniň huzuryňa oňa şepagatçy bolup geldik, Sen ony bagyşlaweri!) "

Salgylanma:

(Ebu Dawud. Albani “Zagyf Ebu Dawud”-de Zagyf hadys diýdi. (3200))

939

وعن واثِلة بنِ الأسقعِ رضيَ اللَّه عنه قال : صَلَّى بِنَا رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم عَلى رجُلٍ مِنَ المُسْلِمينَ، فسمعته يقولُ: « اللَّهُمَّ إنَّ فُلانَ ابْنَ فُلان في ذِمَّتِكَ وحَبل جوارك، فَقِهِ فِتْنَةَ القَبْر، وَعَذَابَ النَّار وَأَنْتَ أَهْلُ الوَفاءِ والحَمْدِ، اللَّهُمَّ فاغفِرْ لهُ وَارْحَمْهُ، إنكَ أَنْتَ الغَفُور الرَّحيمُ « رواه أبو داود. (قال المحدث الألباني في صحيح أبي داود: هذا الحديث صحيح، الصفحة أو الرقم 3202)

Wäsile ibn Ask’aden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Bir gezek Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem biziň bilen bir musulmanyň jynaza namazyny okady, şonda men onuň şeýle doga edenini eşitdim:
“Allahummä innä fulän ibnä fulan fi zimmätikä wä habli jiwärikä, fakihi fitnätäl-kobri, wä ‘azäbän-näri, wä Äntä ählul-wäfäi wäl-hamdi! Allahummä fägfir lähu wärhämhu, Innäkä Äntäl-Gafurur-Rohim!”
(Allahym! Pylanyň ogly pylany, Seniň hemaýatyňda we howandarlygyňdadyr. Ony gabryň synaglaryndan we dowzah azabyndan halas edeweri. Wadasyny wepa edýän we öwgülere mynasyp bolan, diňe Sensiň, Allahym! Ony bagyşlaweri we oňa rehim edeweri! Çünki, Sen ýeke-täk Bagyşlaýjy we Rehimdarsyň!). "

Salgylanma:

(Ebu Dawud. Albani “Sahyh Ebu Dawud”-de sahyh hadys diýdi (3202))

940

وعن عبد اللَّه بنِ أبي أوْفى رضي اللَّه عنهما أَنَّهُ كبَّر على جَنَازَةِ ابْنَةٍ لَهُ أَرْبَعَ تَكْبِيراتٍ، فَقَامَ بَعْدَ الرَّابِعَةِ كَقَدْرِ مَا بَيْنَ التَّكْبيرتيْن يَسْتَغفِرُ لهَا وَيَدْعُو، ثُمَّ قال: كَانَ رسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَصْنَعُ هكذَا. رواه الحاكم وقال: حديث صحيح .

Abdulla ibni Ebu Äwfäden (Allah ol ikisinden razy bolsun), rowaýat edilmegine görä,

ol gyzynyň jynazasynda dört gezek tekbir aldy. Dördünji tekbirden soň iki tekbiriň arasynda durdygy mütdetçe durup, gyzynyň bagyşlanmagy üçin doga-dileg etdi. Soňra bolsa: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem hem şeýle ederdi” diýdi.

وفي رواية: « كَبَّرَ أَرْبعاً فمكث سَاعةً حتَّى ظَنَنْتُ أَنَّهُ سيُكَبِّرُ خَمْساً، ثُمَّ سلَّمَ عنْ يمِينهِ وَعَنْ شِمالِهِ، فَلَمَّا انْصَرَف قُلْنا لَهُ: مَا هذا ؟ فقال: إنِّي لا أزيدُكُمْ عَلى مَا رَأَيْتُ رسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَصْنَعُ، أوْ: هكذا صَنعَ رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم .

Başga bir rowaýatda şeýle gelýär:

“Dört tekbir alandan soň uzak wagtlap durdy, hatda men ol bäşinji tekbiri alar öýdüp pikir etdim, soňra sagyna we çepine salam berdi. Namazdan soň “Bu näme?” diýip soradyk. Ol: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň edişinden artyk zat etmedim (ýa-da Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle ederdi)” diýip jogap berdi”.

Salgylanma:

(Al-Hakim. Ol bu hadys sahyh – diýipdir)

941

عن أبي هُرَيْرَةَ رضِيَ اللَّهُ عنه عَن النَّبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: « أَسْرِعُوا بِالجَنَازَةِ ، فَإنْ تَكُ صَالِحَةً فَخَيْرٌ تُقَدِّمُونها إلَيْهِ، وَإنْ تَك سِوَى ذلِكَ ، فَشَرٌّ تَضَعُونَهُ عَنْ رِقَابِكُمْ « .متفقٌ عليه.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Merhumy çaltrak äkidiň. Eger ol gowy adam bolsa, bu onuň üçin bir haýyrdyr[1]. Eger, ol erbet adam bolsa, bu-da bir şerdir, ony tiziräk boýnuňyzdan aýyrdygyňyz bolar”.

وفي روايةٍ لمُسْلِمٍ : « فَخَيْرٌ تُقَدِّمُونَهَا عَلَيْه «

Muslimiň bir rowaýatynda şeýle gelýär:

“Ony haýra gowşurdygyňyz bolar”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1] Ýagny, ony çaltrak gabyrdaky haýyr we sogaplaryna gowşurdygyňyz bolar.