PDF ýükläň

942

وعن أبي سعيدٍ الخُدْرِيِّ رضي اللَّه عنه قَالَ. كَانَ النَّبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقُولُ: « إذا وُضِعَتِ الجِنَازَةُ، فَاحْتَملَهَا الرِّجَالُ عَلى أَعنَاقِهِمْ، فَإنْ كَانتْ صَالحةً، قالتْ: قَدِّمُوني، وَإنْ كَانَتْ غَيْرَ صَالِحَةٍ، قَالَتْ لأهْلِهَا : يَا وَيْلَهَا أَيْنَ تَذْهَبُونَ بِهَا، يَسْمَعُ صَوْتَهَا كُلُّ شَيْءٍ إلاَّ الإنسانَ، وَلَوْ سَمِعَ الإنْسَانُ، لَصَعِقَ « رواه البخاري .

Ebu Sa’yd El-Hudrydan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýerdi:

“Öli tabyda goýulup, adamlar ony eginlerine alanlarynda, eger gowy adam bolsa, “Meni çaltrak äkidiň!” diýer. Eger erbet adam bolsa, “Eýwaý! Siz meni nirä alyp barýarsyňyz!” diýer. Onuň bu sesini ynsandan başga hemme zat eşider. Eger ynsan bu sesi eşiden bolsady, çaşyp ýykylardylar”.

Salgylanma:

(Buhary)

943

عن أَبي هريرة رضي اللَّه عنه عن النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: « نَفْسُ المُؤْمِنِ مُعَلَّقَةٌ بِدَيْنِهِ حَتَّى يُقْضَي عَنْهُ « . رواه الترمذي وقال: حديث حسنٌ .

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Mu’miniň ruhy tä, bergisi berilýänçä, bergisine bagly bolup galar”.

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol: bu hadys hasan – diýipdir)

944

وعن حُصَيْنِ بن وحْوَحٍ رضي اللَّهُ عنه أَنْ طَلْحَةَ بنَ الْبرَاءِ بن عازب رضِي اللَّه عنْهما مَرِض ، فَأتَاهُ النَّبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَعُودُهُ فَقَالَ: إنّي لا أُرَى طَلْحةَ إلاَّ قدْ حَدَثَ فِيهِ المَوْتُ فَآذِنُوني بِهِ وَعَجِّلُوا بِهِ، فَإنَّهُ لا يَنْبَغِي لجِيفَةِ مُسْلِمٍ أنْ تُحْبَسَ بَيْنَ ظَهْرَانَيْ أَهْلِهِ « . رواه أبو داود.

Husoýn ibn Wahwahdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Talha ibn Bera ibn ‘Azyb (Allah ol ikisinden razy bolsun), syrkawlan wagty Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ony soramaga geldi. (Onuň ýanyndan çykandan soň) şeýle diýdi:

“Meniň pikirimçe Talhanyň ölümi golaýlapdyr, jan berjek wagty maňa habar beriň. Çünki bir musulmanyň jesedini uzak wagtlap maşgalasynyň arasynda saklamaly däldir”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud) (Da’yf hadys)

945

عن عليٍّ رَضِيَ اللَّهُ عنه قال : كُنَّا في جنَازَةٍ في بَقِيع الْغَرْقَد فَأَتَانَا رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم ، فقَعَدَ، وقعدْنَا حَوْلَهُ وَمَعَهُ مِخْصَرَةٌ فَنَكَسَ وَجَعَلَ يَنْكُتُ بِمِخْصَرتِهِ، ثم قال: «ما مِنكُمْ مِنْ أَحَدٍ إلاَّ وَقَدْ كُتِبَ مقْعَدُهُ مِنَ النَّارِ ومَقْعَدُهُ مِنَ الجنَّة « فقالوا: يا رَسُولَ اللَّهِ أَفَلاَ نَتَّكِلُ على كتابنَا؟ فقال: «اعْمَلُوا ، فَكُلٌّ مُيَسَّرٌ لِمَا خُلِقَ لَهُ» وذكَر تمامَ الحديث. متفقٌ عليه.

Alydan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Bir gezek biz “Baki’ul-Garkad” gabrystanlygynda bir jynazadadyk. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem elinde kiçijik bir taýajygy bilen gelip, biziň ýanymyzda oturdy. Biz hem Onuň töweregine geçip oturdyk. Başyny aşak egip, elindäki taýajygy bilen ýere bir zatlar çyzmaga başlady. Soňra şeýle diýdi: “Siziň içiňizde Jennetde we dowzahda orny kesgitlenmedik hiç kimse ýokdur”.
Şol wagt sahabalar: “Ýa Resulallah! Onda biz ýazgydymyza bil baglamaly bolýarysmy?” diýip soradylar. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Siz işiňize dowam ediň, her kim näme üçin ýaradylan bolsa, şol işi aňsatlyk bilen etmäge miýesser ediler” diýip jogap berdi. Soňra hadysy dolulygyna aýdyp berdi”.
"

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

946

عن أبي عَمْرو وقيل: أبو عبد اللَّه ، وقيل: أبو لَيْلى عُثْمَانُ بن عَفَّانَ رضي اللَّه عنه قال: كانَ النَّبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم إذا فرَغَ من دفن المَيِّتِ وقَفَ علَيهِ، وقال: «استغفِرُوا لأخِيكُم وسَلُوا لَهُ التَّثبيتَ فإنَّهُ الآن يُسأَلُ «. رواه أبو داود. (قال المحدث الألباني في صحيح أبي داود: هذا الحديث صحيح، الصفحة أو الرقم 3221) .

Ebu Amr ýa Ebu Abdulla ýa-da Ebu Leýla kunýeleri bilen tanalýan Osman ibni Affandan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bir merhumy jaýlap bolandan soň gabryň başynda durup: “Merhum doganyňyzyň bagyşlanmagy üçin doga-dileg ediň we (gabyrda beriljek soraglara) onuň mäkäm durmagyny )soraglara dogry jogap bermegini Allahdan) diläň, çünki ol şu wagt soralýandyr” diýdi”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud. Albani “Sahyh Ebu Dawud”-de sahyh hadys diýdi (3221))

947

"وعن عمرو بن العاص رضي اللَّه عنه قال: إذا دفنتمُوني، فأقيموا حَوْل قَبرِي قَدْرَ ما تُنحَرُ جَزُورٌ، ويُقَسَّمُ لحْمُها حَتى أَسْتَأنِسَ بِكم، وأَعْلم ماذا أُرَاجِعُ بِهِ رُسُلَ ربِّي. رواه مسلم. وقد سبق بطوله .
قال الشَّافِعِيُّ رَحِمهُ اللَّه: ويُسْتَحَبُّ أن يُقرَأَ عِنْدَهُ شيءٌ مِنَ القُرآنِ، وَإن خَتَمُوا القُرآن عِنْدهُ كانَ حَسناً. (ضعيف)
"

‘Amr ibn ‘Asdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýdi:

“Meni jaýlanyňyzdan soň bir düýäni soýup, eti bölünip paýlap bolaýjak bir wagta çenli gabrymyň başyndan aýrylmaň, siz barkaňyz şol (galjak) ýerim bilen öwrenişeýin hem-de Robbumyň ilçilerine (Perişdelerine) näme jogap berjegime taýýarlanaýyn” diýdi”.

Salgylanma:

(Muslim). Bu hadys öň dolulygyna geçipdi. (711)

948

وعَنْ عائِشَةَ رَضيَ اللَّهُ عَنْهَا أَنَّ رَجُلاً قال للنَّبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم إنَّ أُمِّي افتُلتَتْ نَفْسُهَا وَأُرَاهَا لو تَكَلَّمَتْ، تَصَدَّقَتْ، فَهَل لهَا من أَجْر إن تصَدَّقْتُ عَنْهَا ؟ قال: « نَعَمْ «. متفقٌ عليه .

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, bir adam Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden:

“Ejem tarpa-taýyn dünýäden ötdi. Meniň pikirimçe, eger ol gürläp[1] bilse-di, sadaka bererdi. Indi, men onuň adyndan sadaka bersem, sogaby oňa bararmyka?” diýip, sorady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Hawa” diýip jogap berdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1] Ýagny diri bolsady.

949

وعن أبي هُرَيْرَةَ رَضيَ اللَّه عَنْهُ أنَّ رسُول اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: « إذا مَاتَ الإنسَانُ انقطَعَ عمَلُهُ إلاَّ مِنْ ثَلاثٍ: صَدقَةٍ جاريَةٍ ، أوْ عِلم يُنْتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صَالحٍ يَدعُو له « .رواه مسلم .

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

"“Ynsan dünýäden öten soň, şu üç ýoldan başga ähli amallarynyň sogaby kesiler:
1. Sadakaýy-järiýe (Ulanşy dowam edýän sogaply amallar: suw çekmek, mesjit, ýol, köpri gurmak we ş.m. akyp durýan sadaka)
2. Peýdaly ylym (adamlara peýdaly ylym öwretmek) .
3. Yzyndan doga-dileg edýän (haýyrly, imanly) salyh perzentler”.
"

Salgylanma:

(Muslim)

950

عن أَنسٍ رضي اللَّه عنه قال: مرُّوا بجَنَازَةٍ ، فَأَثنَوا عَلَيْهَا خَيراً فقال النبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: «وَجَبَتْ» ثم مرُّوا بِأُخْرَى، فَأَثنَوْا عليها شَرّاً، فَقَال النِّبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « وَجبَتْ » فَقَال عُمرُ ابنُ الخَطَّاب رَضِيَ اللَّه عَنْهُ: ما وجبَتْ ؟ قَالَ: « هذا أَثنَيتُمْ علَيْهِ خَيراً، فَوَجبتْ لَهُ الجنَّةُ، وهذا أَثنَيتُم عليه شرّاً، فَوَجبتْ لَهُ النًّارُ، أنتُم شُهَداءُ اللَّهِ في الأرضِ». متفقٌ عليه.

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Bir gün biziň ýanymyzdan bir merhumy jaýlamaga alyp geçdiler, adamlar ony öwmäge başladylar. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Wajyp boldy!” diýdi. Soňra ýene başga bir merhumy alyp geçdiler, bu gezek adamlar ony ýamanlap başladylar. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ýene-de: “Wajyp boldy!” diýdi. Omar ibni Hattab (Allah ondan razy bolsun): “Näme wajyp boldy?” diýip sorady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Öwen adamyňyza Jennet wajyp boldy. Ýamanlan adamyňyza-da, dowzah wajyp boldy. Çünki siz Allahyň ýerdäki şaýatlarysyňyz” diýdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

951

وعن أبي الأسود قال: قَدِمْتُ المدِينَةَ، فَجَلَسْتُ إلى عُمْرَ بن الخَطَّابِ رضي اللَّه عنْهُ فَمرَّتْ بِهِمْ جنَازةٌ، فأُثنىَ على صَاحِبها خَيْراً فقال عُمَرُ: وجبت، ثم مُرَّ بأُخْرى، فَأثنِىَ على صَاحِبِها خَيراً، فَقَالَ عُمرُ: وجبَت، ثم مُرَّ بِالثَّالِثَةِ، فَأُثنِيَ على صاحبها شَرًّا، فَقَال عُمرُ: وجبتْ: قَالَ أَبُو الأسْودِ: فَقُلْتُ: وما وجبَت يا أميرَ المؤمنين؟ قال: قُلتُ كما قال النَّبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « أَيُّمَا مُسلِم شَهِدَ لهُ أَربعةٌ بِخَير، أَدخَلَهُ اللَّه الجنَّةَ « فَقُلنَا: وثَلاثَةٌ؟ قال: « وثَلاثَةٌ « فقلنا: واثنانِ؟ قال: « واثنانِ « ثُمَّ لم نَسأَلْهُ عَن الواحِدِ . رواه البخاري

Ebul- Eswetden rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Medinä gelip, Omar ibn Hattabyň (Allah ondan razy bolsun) ýanynda oturdym. Ýanymyzdan bir jynazany alyp geçdiler, adamlar ol merhumy gowulykda ýatladylar. Omar: “Wajyp boldy!” diýdi. Soňra ýene bir jynazany alyp geçdiler, ony hem gowulykda ýatladylar. Omar ýene-de: “Wajyp boldy!” diýdi. Soňra üçünjisini alyp geçdiler, ony erbetlikde ýatlap geçdiler. Omar: “Wajyp boldy!” diýdi. (Ebul- Eswed) bu gezek men oňa: “Näme wajyp boldy, eý Mu’minleriň emiri?” diýip soradym. Ol şonda şeýle diýdi: “Men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň aýdyşy ýaly aýtdym. Ol şeýle diýipdi: “Islendik bir musulmanyň gowulygyna dört sany adam şaýat bolsa, Allah ony Jennete salar”. Biz ondan: “Üç kişi bolsa näme?” diýip soradyk. Ol: “Üç bolsa-da” (bolar) diýdi. Biz ýene-de: “Iki bolsa näme?” diýip soradyk. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Iki bolsa-da bolar” diýip jogap berdi. Biz ondan bir adam hakynda soramadyk”.

Salgylanma:

(Buhary)

952

عن أنس رضي اللَّه عَنْه قال : قَال رَسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : « مَا مِنْ مُسلِمٍ يَمُوتُ له ثلاثَةٌ لم يَبلُغُوا الحِنْثَ إلا أدخلَهُ اللَّه الجنَّةَ بِفَضْل رحْمَتِهِ إيَّاهُمْ « . متفقُ عليه

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Heniz kämillik ýaşa ýetmedik üç çagasy ölen islendik bir musulmany, Allah olara bolan rahmeti we merhemeti sebäpli, ony Jennete salar”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

953

وعن أَبي هُرَيْرَةَ رضِيَ اللَّهُ عنْهُ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : « لا يَمُوتُ لأِحَدٍ مِنَ المُسْلِمِينَ ثَلاثةٌ مِنَ الوَلَدِ لا تمَسُّهُ النَّارُ إِلاَّ تَحِلَّةَ القَسَم « .متفقٌ عليه .

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Islendik bir musulmanyň üç çagasy ölse, dowzah ody şol adama diňe, Allahyň kasamynyň ýerine ýetirilmegi üçin gysga wagtlap deger”.

« وَتَحِلَّهُ القَسَم « قولُ اللَّهِ تعالى : { وَإِنْ مِنْكُمْ إِلاَّ وَارِدُهَا } والوُرُودُ : هُوَ العُبُورُ عَلى الصِّراطِ ، وَهُوَ جسْرٌ مَنْصُوبٌ عَلَى ظهْرِ جَهَنَّمَ . عَافَانَا اللَّهُ مِنْهَا .

“Kasamy ýerine ýetirmek” hakynda Allah Tagala şeýle diýýär:

"“(Kasam bolsun) siziň içiňizde (dowzahyň) ýanyna gelmedik adam bolmaz.”[1]
Gelmek – Syrat köprüsiniň üstünden geçmek diýmekdir. Ol Jähennemiň üstünde dikilen bir köprüdir. Allah bizi gorasyn!
"

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1] Merýem:71

954

وعن أَبي سعيدٍ الخُدْرِيِّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ : جَاءَتِ امرأَةٌ إِلى رَسُولِ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَقَالَتْ : يا رَسُولَ اللَّهِ ذَهَبَ الرِّجالُ بحَديثِكَ ، فاجْعَلْ لَنَا مِنْ نَفْسِكَ يَوْماً نَأْتيكَ فيهِ تُعَلِّمُنَا مِمَّا عَلَّمَكَ اللَّه ، قَالَ : « اجْتَمِعْنَ يَوْمَ كَذَا وَكَذَا « فَاجْتَمَعْنَ ، فَأَتَاهُنَّ النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَعَلَّمَهنَّ مِمَّا علَّمهُ اللَّه ، ثُمَّ قَالَ : « ما مِنْكُنَّ مِن امْرَأَةٍ تُقَدِّمُ ثَلاثةً منَ الوَلَدِ إِلاَّ كانُوا لهَا حِجَاباً منَ النَّار « فَقالتِ امْرَأَةٌ : وَاثنينِ ؟ فَقَالَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم «وَاثْنَيْن« .متفقٌ عليه .

Ebu Sa’yd El-Hudrydan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýdi:

“Bir aýal Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna gelip: “Ýa Resulallah! Siziň aýdýan sözleriňizden diňe erkekler peýdalanýarlar. Biz, aýallar üçin hem bir gün belleseňiz, biz hem şol gün Seniň ýanyňa gelsek, Allahyň Saňa öwreden zatlaryndan bize-de öwretseň” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Bolýar, pylan gün, pylan ýerde jemleniň” diýdi. Olar hem jemlendi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem olaryň ýanyna baryp, Allahyň Özine öwreden zatlaryndan olara-da öwredip başlady. Soňra şeýle diýdi: “Araňyzda üç çagasy ölen aýal bar bolsa, ölen çagalary, onuň üçin dowzahdan bir perde bolar”. Bir aýal “Ikisi (ölen bolsa) näme?” diýip sorady. Ol “Ikisi (ölenem) bolsa!” diýip jogap berdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

955

عَن ابْنِ عُمَر رَضِيَ اللَّه عَنْهُمَا أَنَّ رسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ لأصْحَابِهِ يَعْني لمَّا وَصلُوا الحِجْرَ: دِيَارَ ثمُودَ: « لا تَدْخُلُوا عَلى هَؤُلاءِ المُعَذَّبِينَ إِلاَّ أَنْ تَكُونُوا بَاكِينَ، فَإِنْ لمْ تَكُونُوا باكِين، فَلا تَدْخُلُوا عَلَيْهِمْ، لا يُصِيبُكُمْ مَا أَصَابَهُمْ « .متفقٌ عليه .

Ibni Omardan (Allah ol ikisinden razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Semud kowumynyň ülkesi bolan, Al-Hijr diýlen ýere baranlarynda, sahabalaryna şeýle diýdi: “Siz bu azap berilen (milletiň ýaşap geçen ýurduna) gireniňizde diňe aglap giriň. Eger aglamasaňyz onda girmäň, olaryň başyna gelen azap, size-de gelmesin’.

وفي رواية قال : لمَّا مَرَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم بِالحِجْرِ قال : « لا تَدْخُلُوا مَسَاكِنَ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ أَنْ يُصِيبكُمْ مَا أَصَابَهُمْ إِلاَّ أَنْ تَكُونُوا بَاكِينَ « ثُمَّ قَنَّع رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم رَأْسَهُ وَأَسْرَعَ السَّيْرَ حَتى أَجَازَ الوَادي .

Başga bir rowaýatda şeýle gelýär:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Al-Hijr diýilen ýerden geçip barýarka şeýle diýdi: “Özlerine zulum edenleriň mesgen tutan ýurtlaryna gireniňizde aglaman girmäň, ýogsa olaryň başyna gelenler, siziň hem başyňyza gelip biler”. Soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem başyny örtüp, çalt-çaltdan ýöräp jülgeden geçdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

956

عن كعبِ بن مالك رَضيَ اللَّهُ عنه أَنَّ النبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم خَرَجَ في غَزْوَةِ تَبُوكَ يَوْمَ الخَمِيسِ، وَكَانَ يُحِبُّ أَنْ يَخْرُجَ يَوْمَ الخَمِيس . متفقٌ عليه.

Ka’b ibni Mälikden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Tebuk söweşine penşenbe güni çykypdy. Ol penşenbe güni ýola çykmagy gowy görerdi.

وفي رواية في الصحيحين : « لقلَّما كانَ رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَخْرُجُ إِلاَّ في يَوم الخَمِيسِ «

“Sahyheýndäki” bir rowaýatda şeýle gelýär:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem penşenbe gününden başga günlerde ýolagçylyga gaty seýrek çykardy”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

957

وعن صخْرِ بنِ وَدَاعَةَ الغامِدِيِّ الصَّحابيِّ رضي اللَّه عنْهُ، أَنَّ رسُول اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ : «اللَّهُمَّ بَارِكْ لأُمَّتي في بُكُورِها « وكَان إِذا بعثَ سَرِيَّةً أَوْ جيشاً بعَثَهُم مِنْ أَوَّلِ النَّهَارِ وَكان صخْرٌ تَاجِراً، وَكَانَ يَبْعثُ تِجارتهُ أَوَّلَ النَّهار ، فَأَثْرى وكَثُرَ مالُهُ. رواه أبو داود والترمذيُّ وقال: حديثٌ حسن .

Sahaba Sahr ibnWada’a Gamididen (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

" “Allahummä bärik liummäti fi bukurihä!”
(Allahym, ymmatymyň säherini bereketli, mübärek et!)[1] .
“Haçan-da, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem (jihäde) bir seriýýe[2] ýa-da goşuny ugradanda, ir bilen ugradardy.
Sahr hem söwdegärdi, elmydama harytlaryny, kerwenlerini günüň başynda, ir säher bilen ugradardy, şol sebäpli hem onuň mal-baýlygy köpelip, baý boldy”.
"

Salgylanma:

(Ebu Dawud we Tirmizi. Ol: bu hadys hasan – diýipdir)

bellikler:

“[1] ýagny, ir turup işine başlanlaryň işlerini bereketli et!
[2] Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem özi gatnaşman goşun ugratsa, seriýýe diýilýär.
“

958

عَن ابْنِ عُمَرَ رضِيَ اللَّه عَنْهُما قَالَ: قَالَ رسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : « لَوْ أَنَّ النَّاسَ يَعْلَمُونَ مِنَ الوحْدةِ ما أَعَلمُ ما سَارَ رَاكِبٌ بِلَيْلٍ وحْدَهُ « .رواه البخاري .

Ibni Omardan (Allah ol ikisinden razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Eger-de, ynsanlar ýeke ýola çykmaklygyň nähili howpludygyny Meniň bilşim ýaly bilseler-di, hiç bir ýolagçy (ulagyna münüp) gije ýekelikde ýola çykmazdy”.

Salgylanma:

(Buhary)

959

وعن عمرو بن شُعَيْبٍ، عن أَبيه، عن جَدِّهِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قال رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: «الرَّاكِبُ شَيطَانٌ، والرَّاكِبان شَيطَانانِ، والثَّلاثَةُ رَكبٌ « . رواه أبو داود، والترمذي، والنسائي بأَسانيد صحيحة، وقال الترمذي: حديثٌ حسن.

‘Amr ibn Şu’aýbyň kakasy atasyndan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat etmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Bir atly ýolagçy bir şeýtan, iki atly iki şeýtan, üç bolup ýola çykanlar eýýäm kerwendir”[1].

Salgylanma:

(Ebu Dawud, Tirmizi we Nisai sahyh isnadlar bilen. Tirmizi: Hadys hasan – diýipdir)

bellikler:

[1] Ýagny sapara çykanda ýekelikde ýa-da iki bolup çykmaklygyň jaýyz däldigini, üç ýa-da ondan köp bolmalydygyny aňladýar.

960

وعن أَبي سعيدٍ وأَبي هُريرةَ رضيَ اللَّهُ تعالى عَنْهُمَا قَالا: قَال رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: إِذا خَرَج ثَلاثَةٌ في سفَرٍ فليُؤَمِّرُوا أَحدهم « .حديث حسن، رواه أبو داود بإسنادٍ حسن .

Ebu Sa’ydden we Ebu Hureýreden (Allah Tagala ol ikisinden razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Üç bolup ýola çykanlar, hökman aralaryndan birini emir, ýolbaşçy edip saýlasynlar”.

Salgylanma:

(Hadys hasan. Ebu Dawud hasan isnad bilen rowaýat etdi)

961

وعن ابْنِ عبَّاسٍ رضِي اللَّهُ عَنْهُما عن النبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال:« خَيرُ الصَّحَابةِ أَرْبَعَةٌ ، وَخَيْرُ السَّرايا أَرْبَعُمِائَةٍ، وخَيرُ الجُيُوش أَرْبعةُ آلافٍ، ولَن يُغْلَبَ اثْنَا عشر أَلْفاً منْ قِلَّة « .رواه أبو داود والترمذي وقال: حديث حسن .

Ibni Abbasdan (Allah ol ikisinden razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“(Ýola çykanlarynda) ýoldaşlygyň iň haýyrlysy dört kişiden ybarat bolanydyr. (Söweşe iberilen esgerleriň) iň haýyrlysy dört ýüzden ybarat bolanydyr. Goşunyň iň haýyrlysy dört müňden ybarat bolanydyr. On iki müňden ybarat bolan goşun, hiç haçan sanynyň azlygy sebäpli (duşmandan) ýeňilip bilmez”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud, Tirmizi. Ol: Hadys hasan – diýipdir)

Riyad al-Salihin yslam dininiň meşhur hadys ýygyndysydyr. Takmynan 1,900 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň (S.A.W) sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Riyad al-Salihin Programmasyny

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!