81

الثامن عن أبي بكر الصديق عبد اللَّه بن عثمان بن عامر بن عمرو بن كعب بن سعد بن تيم بن مرة بن كعب بن لؤي بن غالب القرشي التيمي رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ، وهو وأبوه وأمه صحابة رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُم قال نظرت إلى أقدام المشركين ونحن في الغار وهم على رؤوسنا فقلت: يا رَسُول اللَّهِ لو أن أحدهم نظر تحت قدميه لأبصرنا. فقال: (ما ظنك يا أبا بكر باثنين اللَّه ثالثهما) مُتَّفَقٌ عَلَيْهِ.

Ebu Bekr Es-Syddyk ibn Osman ibn ‘Amir ibn ‘Amr ibn Kägb ibn Sa’d ibn Teým ibn Murra ibn Ka’b ibn Luäýý ibn Galib El-Kuraşiý Et-Täýmiden (Allah ondan razy bolsun), Onuň ejesi-kakasy we özi hem sahabalardandyr (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä ol, şeýle diýipdir:

"“Men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen birlikde gowakda[1] wagtym, başujumyzda aýlanyp ýören Müşrikleriň aýaklaryny gördüm. Men Pygamberimize: “Ýa Resulallah! Eger bularyň biri egilip aýagynyň aşagyna bakaýsa, hökman bizi görer” diýdim.
Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Eý, Ebu Bekr! Sen üçünjisi Allah bolan iki kişi hakynda näme pikir edýärsiň?!” diýdi”."

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1] Gürrüň Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Ebu Bekr bilen bilelikde Mekgeden Medinä hijret eden wagtlary müşriklerden gaçyp gowakda gizlenen wagtlary hakynda gidýär.

82

التاسع عن أم المؤمنين أم سلمة، واسمها هند بنت أبي أمية حذيفة المخزومية رَضِيَ اللَّهُ عَنْها أن النبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم كان إذا خرج من بيته قال: بسم اللَّه توكلت على اللَّه، اللهم إني أعوذ بك أن أضل أو أضل، أو أزل أو أزل، أو أظلم أو أظلم، أو أجهل أو يجهل علي .حديث صحيح رواه أبو داود والترمذي وغيرهما بأسانيد صحيحة. قال الترمذي حديث حسن صحيح. وهذا لفظ أبي داود.

Mu’minleriň Enesi Ummu Selemeden, (onuň ady Hind bint Ebu Umeýýe Huzeýfetul-Mahzumiýýedir, Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem öýünden çykan wagty şu dogany okar eken:

“Bismillähi täwäkkältu a’lallohi, Allahumma inni a′uzu bikä än ädylla äw udollä, äw äzillä äw uzällä, äw äzlimä äw uzlämä, äw äjhälä äw ýujhälä aläýýä!” ýagny, “Allahyň ady bilen, Allaha töwekgellik etdim (bil bagladym). Allahym, azmakdan ýa başgalaryň azdyrmagyndan, dogry ýoldan taýmakdan ýa-da başgalaryň taýdyryrmagyndan, zulum etmekden ýa zulum edilmekden, jahyllykdan[1] ýa-da başgalar tarapyndan jahyllyk edilmekden saňa sygynýaryn!”.

Salgylanma:

(Hadys sahyhdyr. Ebu Dawut, Tirmizi we başgalar sahyh-dogry senetler bilen rowaýat edipdirler. Tirmizi: “Hadys hasan sahyh diýipdir”. Bu Ebu Dawudyň metnidir).

bellikler:

[1] Nadanlykdan

83

العاشر عن أنس رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قال: قال رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم: (من قال (يعني إذا خرج من بيته): بسم اللَّه، توكلت على اللَّه، ولا حول ولا قوة إلا بالله. يقال له: هديت وكفيت ووقيت، وتنحى عنه الشيطان) رواه أبو داود والترمذي والنسائي وغيرهم وقال الترمذي حديث حسن.

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

«Bir kişi öýünden çykanda: “Bismillähi täwäkkältu a’lallahi wälä häwlä wäläkuwwätä illä billähi!”, ýagny, “Allahyň ady bilen, Allaha töwekgellik etdim (bil bagladym). Allahyň güýç-kuwwatyndan başga hiç-hili güýç-kuwwat ýokdur!”, diýse, ol adama: “Sen hidaýat edildiň (dogry ýola düşdüň), ähli islegleriň[1] ýerine ýetirildi we we duşmanlaryňdan goraldyň” diýiler[3] we şeýtan ondan uzak durar”.

زاد أبو داود: فيقول (يعني الشيطان) لشيطان آخر: كيف لك برجل قد هدي وكفي ووقي .

Ebu Dawudyň rowaýatynda şu sözler hem goşulypdyr:

“Şeýtan, başga bir şeýtana: “Hidaýat edilen we ähli hajatlary ýerine ýetirilen, şeýle hem duşmanlaryndan goralan adama sen näme edip bilersiň?!” diýip aýdar”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud, Tirmizi, Nisäi we başgalar. Tirmizi “Hadys-hasan” diýipdir).

bellikler:

” [1]hajatlaryň
[2] Muny ýa Allah ýa-da perişdeler diýer.”

84

وعن أنس رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قال: (كان أخوان على عهد النبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم، وكان أحدهما يأتي النبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم والآخر يحترف، فشكا المحترف أخاه للنبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم فقال: «لَعلَّكَ تُرْزَقُ بِهِ » رواه التِّرْمذيُّ بإسناد صحيح على شرط مسلمٍ . « يحْترِفُ » : يكْتَسِب ويَتَسبَّبُ .

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň döwründe iki dogan bardy. Olaryň biri ylym öwrenmek üçin Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna gelip giderdi, beýlekisi bolsa gazanç ederdi. Bir gün gazanç edýän dogany, Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme beýleki doganynyň üstünden arz etdi. Pygamberimiz hem oňa: “Sen näbilýäň?! Belki-de, seniň ryskyň şol sebäpli berilýändir” diýdi”.

Salgylanma:

(Tirmizi, Muslimiň şertlerine görä sahyh senet bilen rowaýat edilipdir)

85

وعن أبي عمرو. وقيل: أبي عمرة سفيان بن عبد اللَّه رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قال: قلت: يا رَسُول اللَّهِ قل لي في الإسلام قولا لا أسأل عنه أحدا غيرك. قال: (قل آمنت بالله ثم استقم) رَوَاهُ مُسْلِمٌ.

Ebu ‘Amrdan ýa-da Ebu ‘Amre Sufýan bin Abdulladan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Ýa Resulallah! Maňa Yslam hakynda şeýle bir zat öwret, şondan soň men ol hakda hiç kimden soramaýyn” diýdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Allaha iman getirdim diý-de, soňra dos-dogry bol!” diýdi.

Salgylanma:

(Muslim)

86

وعن أبي هريرة رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قال: قال رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم: (قاربوا، وسددوا، واعلموا أنه لن ينجو أحد منكم بعمله) قالوا: ولا أنت يا رَسُول اللَّهِ قال: (ولا أنا إلا أن يتغمدني اللَّه برحمة منه وفضل) رَوَاهُ مُسْلِمٌ. و(المقاربة) : القصد الذي لا غلو فيه ولا تقصير. و(السداد) : الاستقامة والإصابة. و(يتغمدني) : يلبسني ويسترني. قال العلماء: الاستقامة: لزوم طاعة اللَّه تعالى. قالوا: وهي من جوامع الكلم، وهي نظام الأمور، وبالله التوفيق.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

"“Edýän işleriňizde ortaça boluň we (amallaryňyzy kämil görnüşde ýerine ýetirip bilmeseňiz hem oňa) golaýrak bir ybadat etjek boluň. Şuny bilip goýuň, siziň hiç biriňiz amaly bilen halas bolup bilmez!”
Sahabalar: “Ýa Resulallah, hat-da senem halas bolup bilmersiňmi?” diýip soradylar.
Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Eger-de, Allah öz merhemeti we fazly-keremi bilen bagyşlamasa, hat-da menem halas bolup bilmerin” diýdi”. "

Salgylanma:

(Muslim)

87

وأما الأحاديث: فالأول عن أبي هريرة رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أن رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم قال: (بادروا بالأعمال فتنا كقطع الليل المظلم: يصبح الرجل مؤمنا ويمسي كافرا، ويمسي مؤمنا ويصبح كافرا؛ يبيع دينه بعرض من الدنيا ! ) رَوَاهُ مُسْلِمٌ.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Haýyrly, sogap işleri etmäge howlugyň! Çünki, ýakyn wagtda garaňky gijeler ýaly şeýle bir pitneler dörär; adam irden mu’min (imanly) halynda bolup agşama kapyr bolar, agşam mu’min bolup irden kapyr bolup biler. Dünýe maly üçin dinini satar”.

Salgylanma:

(Muslim)

88

الثاني عن أبي سروعة (بكسر السين المهملة وفتحها) عقبة بن الحارث رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قال: صليت وراء النبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم بالمدينة العصر فسلم ثم قام مسرعا فتخطى رقاب الناس إلى بعض حجر نسائه، ففزع الناس من سرعته، فخرج عليهم فرأى أنهم قد عجبوا من سرعته. قال: (ذكرت شيئا من تبر عندنا فكرهت أن يحبسني فأمرت بقسمته) رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ.

Ebu Sirwa’a Ukba ibn Harisden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, şeýle diýipdir:

“Men bir gezek Medinede Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň yzynda durup ikindi namazyny okadym. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem egnine salam berenden soňra, howlugyp ýerinden turdy-da, adamlaryň eginleriniň üstünden ätläp, aýallarynyň biriniň hüjresine girip gitdi. Adamlar Onuň bu bolşuny alada edip gorkdylar. Biraz wagtdan soň Ol jemagatyň ýanyna çykdy. Onuň bu howlukmaç halyny geň görüp, aňk-taňk bolup duran adamlary görüp, Ol: “(Namaz okap durkam) öýmizde bir bölek altyn bardygy ýadyma düşdi we meniň ünsümi çekip durmaz ýaly, onuň paýlanmagyny emr edip (geldim)” diýdi.

وفي رواية له: (كنت خلفت في البيت تبرا من الصدقة فكرهت أن أبيّته) .(التبر) : قطع ذهب أو فضة.

Buharynyň başga bir rowaýatynda şeýle diýilýär:

“Öýde sadaka[1] malyndan bolan bir bölek altyn goýupdym, onuň şu gije öýde galmagyny islemedim”.

Salgylanma:

(Buhary)

bellikler:

[1] Bu ýerdäki sadakadan maksat zekat maly göz öňüne tutulýar

89

الثالث عن جابر رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قال، قال رجل للنبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم يوم أحد: أرأيت إن قتلت فأين أنا قال: (في الجنة) فألقى تمرات كن في يده ثم قاتل حتى قتل. مُتَّفَقٌ عَلَيْهِ.

Jabirden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Uhud söweşi güni bir adam Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden:

"“Eger-de men öldüriläýsem, nirede bolaryn?” diýip sorady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa: “Jennetde” diýdi.
Ol adam şol bada elindäki hurmalaryny taşlady-da, tä, şehit bolýança söweş etdi”."

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

90

الرابع عن أبي هريرة رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قال: جاء رجل إلى النبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم فقال: يا رَسُول اللَّهِ أي الصدقة أعظم أجرا قال: (أن تصدق وأنت صحيح شحيح تخشى الفقر وتأمل الغنى، ولا تمهل حتى إذا بلغت الحلقوم قلت: لفلان كذا، ولفلان كذا، وقد كان لفلان) مُتَّفَقٌ عَلَيْهِ. (الحلقوم) : مجرى النفس. والمريء: مجرى الطعام والشراب.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna bir adam gelip: “Ýa Resulallah! Haýsy sadakanyň sogaby has ulydyr?” diýip sorady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa: “Janyň sag bolup, garyp düşmekden gorkup, baý bolmagy arzuw eden wagtyň malyňdan gysganyp beren sadakaňdyr. Sen bu işi jan bokurdaga gelip: “Pylana şunça, pylanada şunça” diýjek günüňe çenli saklap goýma. Çünki, ol gün şeýle hem pylanyňky boljakdyr”[1] diýdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1] Ýagny ölen soň malyňy miras düşerleriň paýlaşar diýdigi

91

الخامس عن أنس رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أن رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم أخذ سيفا يوم أحد فقال: (من يأخذ مني هذا) فبسطوا أيديهم كل إنسان منهم يقول: أنا أنا. فقال: (فمن يأخذه بحقه) فأحجم القوم. فقال أبو دجانة رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ: أنا آخذه بحقه. فأخذه ففلق به هام المشركين. رَوَاهُ مُسْلِمٌ.اسم أبي دجانة: سماك بن خرشة. قوله (أحجم القوم): أي توقفوا.و (فلق به) : أي شق.(هام المشركين) : أي رؤوسهم.

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Uhud söweşi güni eline bir gylyç alyp: “Muny menden kim aljak?” diýdi. Her kim ellerini uzadyp: “Men-de men” diýişdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Kim ony haky bilen aljak?”[1] diýdi. Adamlaryň hemmesi ikirjiňlenip durdy. Ebu Düjäne (Allah ondan razy bolsun) seslenip: “Men ony haky bilen aljak” diýdi we ony alyp, Müşrikleriň kellesini ýaryp başlady”.

Salgylanma:

(Muslim)

bellikler:

[1] Ýagny tä ýeňiş gazanýança ýa-da şehid bolýança söweşmek şerti bilen aljak diýdi.

92

السادس عن الزبير بن عدي قال: أتينا أنس بن مالك رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ فشكونا الذي نلقى من الحجاج. فقال: (اصبروا فإنه لا يأتي زمان إلا والذي بعده شر منه حتى تلقوا ربكم) سمعته من نبيكم صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم. رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ.

Zubeýr bin ‘Adiýden rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Biz, Enes ibn Mäligiň (Allah ondan razy bolsun) ýanyna baryp, Hajjajdan görýän sütemlerimizi şikaýat etdik. Enes (Allah ondan razy bolsun): “Robbuňyza gowuşýançaňyz sabyr ediň! Çünki her bir geljek döwür, geçen döwürden erbet boljakdyr. Men muny Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden eşitdim” diýdi”.

Salgylanma:

(Buhary)

93

السابع عن أبي هريرة رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أن رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم قال: (بادروا بالأعمال سبعا: هل تنتظرون إلا فقرا منسيا، أو غنى مطغيا، أو مرضا مفسدا، أو هرما مفندا، أو موتا مجهزا، أو الدجال فشر غائب ينتظر، أو الساعة فالساعة أدهى وأمر) رَوَاهُ التَّرْمِذِيُّ وَقَالَ حَدِيثُ حَسَنٌ.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Ýedi zat gelmezden öň, haýyr işleri etmäge howlugyň: Ýogsa siz, her zady unutdyrýan garyplykdan ýa-da azdyryp ýoldan çykarýan baýlykdan, ýa-da aklyňy we bedeniňi lagşadýan hassalykdan ýa-da ýaňra edýän garrylykdan ýa biwagt gelen ölümden ýa garaşylýan gaýyp zatlaryň iň erbedi bolan Dejjaldan ýa-da iň gorkunç we ajy boljak Kyýamat gününden, başga bir zada garaşýarsyňyzmy?!” diýdi”.

Salgylanma:

(Tirmizi. Hadys – Hasan diýipdir) (Zagyf hadys)

94

الثامن عنه رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أن رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم قال يوم خيبر: (لأعطين هذه الراية رجلا يحب اللَّه ورسوله، يفتح اللَّه على يديه) قال عمر رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ: ما أحببت الإمارة إلا يومئذ، فتساورت لها رجاء أن أدعى لها. فدعا رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم علي ابن أبي طالب رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ فأعطاه إياها وقال: (امش ولا تلتفت حتى يفتح اللَّه عليك) فسار علي شيئا ثم وقف ولم يلتفت فصرخ: يا رَسُول اللَّهِ على ماذا أقاتل الناس قال: (قاتلهم حتى يشهدوا أن لا إله إلا اللَّه وأن محمدا رسول اللَّه، فإذا فعلوا ذلك فقد منعوا منك دماءهم وأموالهم إلا بحقها، وحسابهم على اللَّه) رَوَاهُ مُسْلِمٌ. قوله (فتساورت) هو بالسين المهملة: أي وثبت متطلعا.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Haýbar güni:

"“Men bu baýdagy, Allahy we Onuň Resulyny söýýän hem-de Allahyň Haýbar[1] galasyny onuň eli bilen açjak bir adamsyna berjekdirin” diýdi.
Omar (Allah ondan razy bolsun) şeýle diýdi: “Men emir bolmagy şol günki arzuw edişim ýaly hiç haçan arzuw edip görmändim we bu iş üçin meni çagyrmagyny umyt edip, Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme görünmäge çalyşdym durdym. Emma Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Aly ibn Ebu Talyby (Allah ondan razy bolsun) çagyryp, baýdagy oňa berdi we oňa: “Ýöre! Allah saňa ýeňişi miýesser edýänçe sagyňa-soluňa seretme-de ýöre!” diýdi.
Aly (Allah ondan razy bolsun) derrew ýola düşdi, biraz ýöränden soňra durdy we yzyna garaman: “Ýa Resulallah! Olar bilen näme üstünde söweşeýin!?” diýdi.
Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Olar bilen tä, Allahdan başga (Hak ybadat edere) hudaýyň ýokdugyna we Muhammediň Allahyň ilçisidigine şaýatlyk edýänçäler söweş. Eger-de şeýle etseler, olar senden mallaryny we janlaryny goradyklary bolar (ýagny, olaryň mallaryna we janlaryna el degirmegin), diňe jeza bermeklige hakly[2] bolan adamlar beýle bolmaz. Olaryň (içki amallarynyň) hasabyny bolsa, Allahyň özi sorajakdyr” diýdi”."

Salgylanma:

(Muslim)

bellikler:

” [1] Haýbar – Medinäniň demirgazygynda ýerleşýän, ýehudylaryň ýaşaýan ýeriniň ady.
[2]Ýagny şerigatyň kanunlaryna ters bir iş etse diýmekdir. Adam öldürmek, kişiniň malyny almak ýaly haklardyr. “

95

وأما الأحاديث: فالأول عن أبي هريرة رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قال: قال رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم: (إن اللَّه تعالى قال: من عادى لي وليا فقد آذنته بالحرب، وما تقرب إلي عبدي بشيء أحب إلي مما افترضت عليه. وما يزال عبدي يتقرب إلي بالنوافل حتى أحبه: فإذا أحببته كنت سمعه الذي يسمع به، وبصره الذي يبصر به، ويده التي يبطش بها، ورجله التي يمشي بها، وإن سألني أعطيته، ولئن استعاذني لأعيذنه) رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ.(آذنته) : أعلمته بأني محارب له. (استعاذني) روي بالنون وبالباء.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Allah Tagala şeýle diýýär: “Kim Meniň (yhlas bilen gulluk edýän) dostuma duşmanlyk etse, Men oňa söweş yglan ederin. Bendäm özüne parz edilen zatlardan has söýgüli başga hiç bir amal bilen Maňa ýakynlaşan däldir. Bendäm Maňa nepil ybadatlary dowamly edip ýakynlaşdygyça, Men ony söýerin. Eger-de, Men ony söýsem, onuň eşidýän gulagy, görýän gözi, tutýan eli we ýöreýän aýagy bolaryn[1] . Ol Menden näme islese, hökman bererin. Ol Maňa sygynsa, Men ony hökman goraryn”.

Salgylanma:

(Buhary)

bellikler:

[1] ýagny, ol diňe Allahyň razy boljak amallaryny eder

96

الثاني عن أنس رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ عن النبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم فيما يرويه عن ربه عَزَّ وَجَلَّ قال: (إذا تقرب العبد إلي شبرا تقربت إليه ذراعا، وإذا تقرب إلي ذراعا تقربت منه باعا، وإذا أتاني يمشي أتيته هرولة) رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ.

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Robby (Allah) Azza we Jelleden rowaýat eden bir hadysynda Allah Tagala şeýle diýipdir:

“Gulum maňa bir garyş ýakynlaşsa, Men oňa bir gez ýakynlaşaryn. Gulum maňa bir gez ýakynlaşsa, Men oňa bir gulaç ýakynlaşaryn. Ol maňa ýöräp gelse, Men oňa ylgap bararyn”.

Salgylanma:

(Buhary)

97

الثالث عن ابن عباس رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قال: قال رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم: (نعمتان مغبون فيهما كثير من الناس: الصحة والفراغ) رَوَاهُ الْبُخَارِيُّ.

Ibni Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) bolsun, rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Iki sany nygmat bardyr, köp adamlar onuň gadryny bilmän, aldanarlar: Saglyk we boş wagt”. [1]

Salgylanma:

(Buhary)

bellikler:

[1] ýagny, bu ikisini ýagşy amallary etmekde ulanmazlar

98

الرابع عن عائشة رَضِيَ اللَّهُ عَنْها أن النبي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم كان يقوم من الليل حتى تتفطر قدماه. فقلت له: لم تصنع هذا يا رَسُول اللَّهِ وقد غفر اللَّه لك ما تقدم من ذنبك وما تأخر قال: (أفلا أحب أن أكون عبدا شكورا) مُتَّفَقٌ عَلَيْهِ. هذا لفظ البخاري. ونحوه في الصحيحين من رواية المغيرة بن شعبة.

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem gijelerine aýaklary çişýänçä namaz okardy. Bir gezek men oňa: “Ýa Resulallah! Siz näme üçin beýle edýärsiňiz? Allah Tagala siziň ötüp geçen we geljekki ähli günäleriňizi bagyşlamadymy näme?!” diýdim. Şonda Ol maňa: “Şükür eden bir gul bolmany, islemäýinmi?!” diýdi.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

99

الخامس عن عائشة رَضِيَ اللَّهُ عَنْها قالت: كان رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم إذا دخل العشر أحيا الليل، وأيقظ أهله، وجد وشد المئزر. مُتَّفَقٌ عَلَيْهِ. والمراد العشر الأواخر من شهر رمضان. و (المئزر) : الإزار وهو: كناية عن اعتزال النساء. وقيل المراد: تشميره للعبادة. يقال: شددت لهذا الأمر مئزري: أي تشمرت وتفرغت له.

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Remezan aýynyň soňky on gününde gijelerini diňe ybadat bilen geçirerdi. Ol maşgala agzalaryny oýaryp, olary hem ybadata çagyrardy. Özüni doly ybadata berip, aýallaryndan uzak durardy” .

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

100

السادس عن أبي هريرة رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قال: قال رَسُول اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم: (المؤمن القوي خير وأحب إلى اللَّه من المؤمن الضعيف، وفي كل خير، احرص على ما ينفعك، واستعن بالله ولا تعجز، وإن أصابك شيء فلا تقل لو أني فعلت كان كذا وكذا، ولكن قل: قدر اللَّه وما شاء فعل فإنَّ لو تفتح عمل الشيطان) رَوَاهُ مُسْلِمٌ.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Güýç-gaýratly, edermen mu’min, Allahyň ýanynda ejiz mu’minden has haýyrly we söýgülidir. Ýöne welin bularyň ikisinde-de haýyr bardyr. Sen özüňe peýda berjek zada ýapyş, ýardamy diňe Allahdan sora-da asla ejizleme. Eger-de, başyňa bir iş gelse: “Käşgä şeýle etsedim, onda beýle bolardy” diýme. Eýsem, bu Allahyň takdyry, ýazgydydyr. Ol islänini eder” diýip aýtgyn. Çünki (şeýle etsedim, beýle bolardy) diýmek şeýtanyň işine ýol açar”.

Salgylanma:

(Muslim)