1242

عَنْ أَبي هُريرةَ رَضيَ اللَّه عَنْهُ عَن النبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قالَ: « إِذا نَسِيَ أَحَدُكُم فَأَكَلَ أَوْ شَرِبَ فَلْيتِمَّ صَوْمَهُ فَإِنَّمَا أَطْعَمَهُ اللَّه وَسَقَاهُ » .متفقٌ عليه .

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Kimdir biri unudyp (agzy bekli wagty) iýse ýa-da içse, orazasyny ahyryna çenli dowam etsin[1]. Çünki, ony iýdiren we içiren Allahdyr”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1]Ýagny agzyny açmasyn.

1243

وعن لَقِيطِ بنِ صَبِرةَ رَضِيَ اللَّه عَنْهُ قالَ: قلتُ: يا رسول اللَّه أَخْبِرْني عَنِ الْوُضوءِ؟ قال: « أَسْبِغِ الْوضُوءَ وَخَلِّلْ بَيْن الأَصَابِعِ وَبَالَغْ في الاسْتِنْشَاقِ إِلاَّ أَنْ تكُونَ صَائماً » .رواه أبو داود والترمذي وقال: حديثٌ حسنٌ صحيحٌ .

Lakyt ibn Sabiradan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Men: “Ýa Resulallah! Maňa nähili täret almalydygyny düşündirsene? diýdim. Ol hem: “Täret alanyňda täretiňi gowy edip al, barmaklaryň arasyny suw bilen arala we oraza tutmaýan wagtyň burnuňy gowy edip suw bilen ýuw!” diýdi”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud weTirmizi. Ol: Hadys hasan sahyh diýipdir)

1244

وعنْ عائشةَ رضي اللَّه عَنْها قالَتْ: كانَ رسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يدْرِكُهُ الفَجْرُ وَهُوَ جُنُبٌ مِنْ أَهْلِهِ ثُمَّ يَغْتَسِلُ ويَصُومُ. متفقٌ عليه.

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem maşgalasy bilen gatnaşykda bolup, junub (ini hapa) halynda irden turan wagtlary bolardy. Soňra gusul edip agzyny beklärdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1245

وعنْ عائشةَ وأُمِّ سَلَمَةَ رَضيَ اللَّه عنْهُما قَالَتَا: كانَ رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يُصْبِح جُنُباً مِنْ غَيْرِ حُلْمٍ ثُمَّ يصُومُ » .متفقٌ عليهِ .

Aişadan we Ummu Selemeden (Allah ol ikisinden razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, olar şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem irden ihtilam[1] bolup däl-de, junub halynda turup[2] , agzyny beklän wagtlary bolupdy”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

“[1] Düýşde şeýtanlamak
[2] Ini hapa

1246

عَنْ أَبي هُريرَةَ رضيَ اللَّه عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « أَفْضَلُ الصِّيَامِ بعْدَ رَمضَانَ: شَهْرُ اللَّهِ المحرَّمُ وَأَفْضَلُ الصَّلاةِ بَعْد الفَرِيضَةِ: صَلاةُ اللَّيْلِ » .رواه مسلمٌ.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Remezan orazasyndan soň iň sogaply oraza, Allahyň muharram (Aşyr) aýyndaky tutulan orazadyr. Parz namazlaryndan soň iň sogaply namaz – gije okalýan (tehejjud) namazdyr”.

Salgylanma:

(Muslim)

1247

وعَنْ عائشةَ رَضِيَ اللَّه عَنْهَا قالَتْ: لَمْ يَكُنِ النبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَصُوم مِنْ شَهْرٍ أَكْثَرَ مِنْ شَعْبَانَ فَإِنَّه كانَ يَصُوم شَعْبَانَ كلَّه. وفي رواية : كَانَ يَصُومُ شَعْبَانَ إِلاَّ قَلِيلاً. متفقٌ عليه .

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem hiç bir aýda Şaban (Meret) aýyndaky ýaly köp oraza tutmazdy. Şaban aýyny tutuşlygyna agzy bekli geçiren wagtlary bolardy”.
Başga bir rowaýatda şeýle gelýär: “Azyrak bir bölegi bolmasa, tutuşlygyna Şaban (Meret) aýyny agyz bekläp geçirerdi”.
"

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1248

وعن مجِيبَةَ البَاهِلِيَّةِ عَنْ أَبِيهَا أَوْ عمِّها أَنَّهُ أَتى رَسولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم ثُمَّ انطَلَقَ فَأَتَاهُ بعدَ سَنَة وَقَد تَغَيَّرتْ حَالهُ وَهَيْئَتُه فَقَالَ: يا رَسُولَ اللَّهِ أَمَا تعْرِفُنِي؟ قَالَ: «وَمَنْ أَنتَ؟ » قَالَ: أَنَا البَاهِلِيُّ الذي جِئتك عامَ الأَوَّلِ. قَالَ: « فَمَا غَيَّرَكَ وقَدْ كُنتَ حَسَنَ الهَيئةِ ؟» قَالَ: ما أَكلتُ طعاماً منذ فَارقْتُكَ إِلاَّ بلَيْلٍ. فَقَال رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « عَذّبْتَ نَفسَكَ » ثُمَّ قَالَ: « صُمْ شَهرَ الصَّبرِ ويوماً مِنْ كلِّ شَهر» قال: زِدْنـي فإِنَّ بي قوَّةً قَالَ: «صُمْ يَوميْنِ» قال: زِدْني قال: « صُمْ ثلاثَةَ أَيَّامٍ » قالَ: زِدْني قال: صُمْ مِنَ الحُرُمِ وَاتْرُكْ صُمْ مِنَ الحرُم وَاترُكْ صُمْ مِنَ الحرُمِ وَاتْرُكْ» وقالَ بِأَصَابِعِهِ الثَّلاثِ فَضَمَّهَا ثُمَّ أَرْسَلَهَا. رواه أبو داود. و « شهرُ الصَّبرِ»: رَمضانُ .

Mujibatul-Bahiliýýanyň kakasyndan ýa-da onuň pylan kakasyndan rowaýat edilmegine görä, ol Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna gelip gidenden soň, hal-ýagdaýy, daşky sypaty gaty üýtgäp giden halynda bir ýyldan soň ýene yzyna (Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna) dolanyp geldi.

“Ýa Resulallah! Meni tanamadyňmy?” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Sen kim (tanamadym)?” diýdi. Ol adam: “Men bir ýyl mundan öň Siziň ýanyňyza gelen Bahiliý” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Sen bir görmegeý adamdyň, nädip beýle üýtgediň?” diýdi. Ol adam: “Men Senden aýrylan günümden bäri diňe gije iýip-içdim” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Sen özüňi gynapsyň!” diýdi. Soňra oňa: “Sabyr aýy (Remezany) tutuşlygyna agyz bekle, beýleki aýlarda-da diňe bir gün oraza tut!” diýdi. Ol adam: “Biraz artdyraý, çünki meniň mundan köpüne-de güýjim ýeter” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Iki gün bekläý” didi. Ol adam ýene: “Artdyraýyň!” diýdi. “Üç gün bekläý!” didi. Ol adam: “Ýene biraz artdyraýyň!” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Haram aýlarynda üç gün oraza tut, soň bes et, haram aýlarynda üç gün oraza tut, soň bes et, haram aýlarynda üç gün oraza tut, soň bes et!” diýip, üç barmagyny ýumup, açyp görkezdi”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud) (Da’yf hadys)

1249

عن ابنِ عبَّاسٍ رَضيَ اللَّه عَنْهُمَا قالَ : قالَ رسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « ما مِنْ أَيامٍ، العَمَلُ الصَّالحُ فِيها أَحَبُّ إِلى اللَّهِ مِنْ هذِهِ الأَيَّامِ » يعني: أَيامَ العشرِ قالوا: يا رسول اللَّهِ وَلا الجهادُ في سبِيلِ اللَّهِ ؟ قالَ: « ولا الجهادُ في سبِيلِ اللَّهِ إِلاَّ رَجُلٌ خَرجَ بِنَفْسِهِ وَمَالِهِ فَلَم يَرجِعْ منْ ذلك بِشَيءٍ » . رواه البخاريُّ .

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýdi:

“Zul-hijje (Gurban) aýynyň ilkinji on gününde edilen salyh amallar, ybadatlar ýaly Allahyň huzurynda has söýgüli başga hiç bir amal ýokdur”. Sahabalar: “Ýa Resulallah! Hatda Allah ýolunda edilen jihädemmi?” diýip soradylar. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Allah ýolunda edilen jihädem (şondan söýgüli däldir). Diňe bir adam, janyny we malyny (howp astynda goýup) jihäde çyksa, ondan yzyna hiç bir zat gaýdyp gelmedik adamyň eden jihädi, şondan üstün bolup biler” diýdi.

Salgylanma:

(Buhary)

1250

عنْ أَبي قتَادةَ رضِي اللَّه عَنْهُ قالَ: سئِل رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: عَنْ صَوْمِ يوْمِ عَرَفَةَ ؟ قال: «يكفِّرُ السَّنَةَ المَاضِيةَ وَالبَاقِيَةَ » .رواه مسلمٌ .

Ebu Katadadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden Arafa güni oraza tutmaklyk hakynda soradylar. Ol: “Geçen ýylyň we geljek ýylyň günälerine keffarat bolar” diýdi”.

Salgylanma:

(Muslim)

1251

"وعنْ ابنِ عباسٍ رضيَ اللَّه عنهما أَنَّ رَسول اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم صَامَ يوْمَ عاشوراءَ وأَمَرَ بِصِيَامِهِ.
متفقٌ عليه.
"

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Aşura güni (Muharram-Aşyr aýynyň onunjy güni) agyz bekledi we şol günde agyz beklemegi emr etdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1252

وعنْ أَبي قَتَادةَ رضيَ اللَّه عَنْهُ أَنَّ رسولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم سُئِلَ عَنْ صِيَامِ يَوْمِ عاشُوراءِ فَقَال: «يُكَفِّرُ السَّنَةَ المَاضِيَةَ » رواه مُسْلِمٌ .

Ebu Katadadan (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden Aşyr aýynyň onuna tutulan oraza hakynda soraldy. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Geçen bir ýylyň günälerine keffarat[1] bolar” diýdi”.

Salgylanma:

(Muslim)

bellikler:

[1] Geçen bir ýylyň günälerini ýuwar.

1253

وعَنِ ابنِ عَبَّاسٍ رَضِيَ اللَّه عنْهُمَا قَالَ: قالَ رسُول اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « لَئِنْ بَقِيتُ إِلى قَابِلٍ لأصُومَنَّ التَّاسِعَ » . رواهُ مُسْلِمٌ .

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem:

“Geljek ýyla çenli ýaşasam Aşyr aýynyň dokuzynjy güni hökman agyz beklärin” diýdi.

Salgylanma:

(Muslim)

1254

عَنْ أَبي أَيوبِ رضِيَ اللَّه عَنْهُ أَنَّ رسول اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ: « مَنْ صَامَ رَمَضانَ ثُمَّ أَتَبَعَهُ سِتًّا مِنْ شَوَّالٍ كانَ كصِيَامِ الدَّهْرِ» .رواهُ مُسْلِمٌ .

Ebu Eýýubdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Remezan orazasyny doly tutup, soňra onuň yzyndan Şewwal (Baýram) aýynda alty gün oraza tutan adam, bir ýyly tutuş oraza tutup geçiren ýaly bolar”.

Salgylanma:

(Muslim)

1255

عن أَبي قَتَادَةَ رَضِيَ اللَّه عنْهُ أَنَّ رسولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم سُئِلَ عَنْ صَوْمِ يَوْمِ الاثْنَيْنِ فقالَ: «ذلكَ يَوْمٌ وُلِدْتُ فِيهِ وَيَوْمٌ بُعِثْتُ أَوْ أُنزِلَ عليَّ فِيهِ » .رواه مسلمٌ .

Ebu Katadadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden duşenbe güni oraza tutmak hakynda soradylar. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýdi: “Ol gün meniň dogulan günüm we pygamber bolan (ýa-da wahy gelen) günüdir”.

Salgylanma:

(Muslim)

1256

وعَنْ أَبي هُريْرَةَ رَضِيَ اللَّه عنه عَنْ رسولِ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قالَ: « تُعْرَضُ الأَعْمَالُ يوْمَ الاثَنيْن والخَميسِ فَأُحِبُّ أَنْ يُعْرَضَ عَملي وَأَنَا صَائمٌ » . رَواهُ التِرْمِذِيُّ وقالَ: حديثٌ حَسَنٌ ورواهُ مُسلمٌ بغيرِ ذِكرِ الصَّوْم.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Duşenbe we penşenbe günleri amallaryň Allahyň huzuryna çykarylýan günüdir. Men amallarymyň agzym bekli mahaly çykarylmagyny isleýärin”.

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol: Hadys hasan diýipdir. Bu hadysy Muslim hem rowaýat edipdir, ýöne onda oraza agzalmaýar)

1257

وَعَنْ عائشةَ رَضِيَ اللَّه عَنْهَا قَالَتْ: كانَ رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَتَحَرَّى صَوْمَ الاثْنَيْنِ وَالخَمِيسِ. رواه الترمذيُّ وقالَ: حديثٌ حسنٌ.

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem hemişe duşenbe we penşenbe günleri agyz beklärdi”.

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol: Hadys hasan diýipdir) .

1258

وعن أَبي هُريرةَ رضِيَ اللَّه عَنْهُ قال: أَوْصَاني خلِيلي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم بثَلاثٍ: صيَامِ ثَلاثَةَ أَيَّامٍ مِن كلِّ شَهرٍ وَرَكعَتَي الضُحى وأَن أُوتِر قَبْلَ أَنْ أَنامَ . متفقٌ عليه .

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Halilim (söýgüli dostum) Resulullah sallallahu aleýhi wesellem maňa her aýda üç gün agyz beklemegi, iki rekagat guşluk namazyny okamagy hem-de ýatmazdan öň witr namazyny okamagy wesýet (maslahat) berdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1259

وعَنْ أَبي الدَرْدَاءِ رَضِيَ اللَّه عنهُ قالَ: أَوْصَانِي حَبِيبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم بِثلاث لَنْ أَدَعهُنَّ ما عِشْتُ: بصِيامِ ثَلاثَة أَيَّامٍ مِن كُلِّ شَهْر وَصَلاةِ الضحَى وَبِأَنْ لا أَنَام حَتى أُوتِر. رواهُ مسلمٌ.

Ebud-Derdadan (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Söýgüli Pygamberim sallallahu aleýhi wesellem maňa üç sany zady wesýet etdi. Men olary ölýänçäm taşlamaryn; her aýda üç gün agyz beklemegi, guşluk namazyny okamagy hem-de witr namazyny okaman ýatmazlygy”.

Salgylanma:

(Muslim)

1260

وَعَنْ عبدِ اللَّهِ بنِ عَمْرِو بنِ العاصِ رَضي اللَّه عنهُما قالَ: قالَ رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « صوْمُ ثلاثَةِ أَيَّامٍ منْ كلِّ شَهرٍ صوْمُ الدهْرِ كُلِّهُ » . متفقٌ عليه .

Abdulla ibn ‘Amr ibn ‘Asdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Her aý üç gün agyz beklemek – tutuş bir ýyly oraza tutup geçirmek diýmekdir!”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1261

وعنْ مُعاذةَ العَدَوِيَّةِ أَنَّها سَأَلَتْ عائشةَ رضيَ اللَّه عَنْهَا: أَكانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يصومُ مِن كُلِّ شَهرٍ ثلاثةَ أَيَّامٍ؟ قَالَت: نَعَمْ. فَقُلْتُ: منْ أَيِّ الشَّهْر كَانَ يَصُومُ؟ قَالَتْ : لَمْ يَكُن يُبَالي مِنْ أَيِّ الشَّهْرِ يَصُومُ. رواهُ مسلمٌ.

Mu’aza ‘Adawiýýeden rowaýat edilmegine görä,

ol Aişa enemizden (Allah ondan razy bolsun): “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem her aýda üç gün agyz beklärdimi?” diýip sorady. Aişa enemiz (Allah ondan razy bolsun): “Hawa” diýdi. Men: “Aýyň haýsy günlerinde beklärdi?” diýip soradym. Aişe: “Aýyň haýsy güni bolsa bolsun, oňa kän bir ähmiýet bermezdi” diýdi”.

Salgylanma:

(Muslim)