PDF ýükläň

1262

وعنْ أَبي ذَرٍّ رَضِيَ اللَّه عنهُ قَالَ: قالَ رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « إِذا صُمْتَ مِنَ الشَّهْرِ ثَلاثاً فَصُمْ ثَلاثَ عَشْرَةَ وَأَرْبعَ عَشْرَةَ وخَمْسَ عَشْرَةَ » .رواه الترمِذيُّ وقال: حديثٌ حسنٌ .

Ebu Zerrden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Eger aýda üç gün agyz beklejek bolsaň, on üç, on dört we on bäşinji günleri bekle!”.

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol: Hadys hasan diýipdir)

1263

وعنْ قتادَةَ بن مِلحَانَ رَضِيَ اللَّه عَنْهُ قال: كانَ رَسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يأْمُرُنَا بِصِيَامِ أَيَّامِ البيضِ: ثَلاثَ عشْرَةَ ، وأَرْبَعَ عَشْرَةَ ، وَخَمْسَ عَشْرَةَ . رواهُ أَبُو داودَ (قال المحدث الألباني في صحيح أبي داود: صحيح، الصفحة أو الرقم 2449).

Katada ibn Milhanadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bize “Eýýamul-byýd”-de (ak günlerde); ýagny aýyň on üç, on dört we on bäşinji günlerinde agyz beklemegi emr ederdi”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud. Albani “Sahyh Ebu Dawud”-de sahyh hadys diýdi (2449))

1264

وعنْ ابنِ عبَّاسٍ رَضِيَ اللَّه عَنْهُمَا قال: كانَ رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم لا يُفْطِرُ أَيَّامَ البِيضِ في حَضَرٍ وَلا سَفَرٍ. رواهُ النسَائي بإِسنادٍ حَسنٍ .

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem öýde we saparda “Eýýamul-byýd”-di (ýagny, aýyň 13, 14, 15 günleri) orazasyz geçirmezdi”[1].

Salgylanma:

(Nisai. Hasan isnad bilen rowaýat etdi)

bellikler:

[1] Ýagny, şol günlerde hemişe agzyny beklärdi.

1265

عنْ زَيدِ بنِ خالدٍ الجُهَنيِّ رَضيَ اللَّه عَنْهُ عَن النَّبِيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قالَ: « مَنْ فَطَّرَ صَائماً كانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِهِ غَيْرَ أَنَّهُ لا يَنْقُصُ مِنْ أجْر الصَّائمِ شيءٍ » . رواه الترمذي وقالَ : حديثٌ حسنٌ صحيحٌ .

Zeýd ibn Halid Juhaniden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Kim agzy bekli adamyň agzyny açdyrsa, oňa-da edil şonuň sogabyça sogap bolar. Ýöne welin oraza tutan adamyň sogabyndan hiç zat kemelmez”.

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol: Hadys hasan sahyh diýipdir)

1266

وعَنْ أُمِّ عمَارَةَ الأَنْصارِيَّةِ رَضِيَ اللَّه عَنْها أَنَّ النبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم دخَلَ عَلَيْها فقدَّمَتْ إِلَيْهِ طَعَاماً فَقالَ: « كُلِي » فَقالَت: إِنِّي صائمةٌ فقالَ رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « إِنَّ الصَّائمَ تُصلِّي عَلَيْهِ المَلائِكَةُ إِذا أُكِلَ عِنْدَهُ حتَّى يَفْرَغُوا « وَرُبَّما قال: « حَتَّى يَشْبَعُوا » .رواهُ الترمذيُّ وقال : حديثٌ حسنٌ.

Ummu ‘Umara Ensaryýýadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

bir gün Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem onuň öýüne geldi. Ol hem Oňa hödür-kerem etdi. Soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa: “Senem iý!” diýdi. Ummu ‘Umara: “Meniň agzym bekli” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa şeýle diýdi: “Agzy bekli adamyň ýanynda tagam iýilen wagty, tä nahardan turýançalar (ýa-da doýýançalar), perişdeler şol agyz bekli adama doga-dileg ederler”.

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol: Hadys hasan diýipdir) (Da’yf hadys)

1267

وعَنْ أَنسٍ رَضيَ اللَّه عنهُ أَنَّ النبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم جَاءَ إِلى سَعْدِ بْنِ عُبَادَةَ رَضي اللَّه عنهُ فَجَاءَ بِخُبْزٍ وَزَيْتٍ فَأَكَلَ ثُمَّ قالَ النبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « أَفْطَرَ عِندكُمْ الصَّائمونَ وأَكَلَ طَعَامَكُمْ الأَبْرَارُ وَصَلَّتْ عَلَيْكُمُ المَلائِكَةُ .رواهُ أبو داود بإِسنادٍ صحيحٍ .

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

"bir gün Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Sa’d ibn ‘Ubadanyň (Allah ondan razy bolsun) ýanyna geldi. Sa’d şol bada bir bölek çörek bilen ýag hödür etdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem iýip bolandan soň şeýle doga etdi:
“Aftara ‘yndakumus-soimunä wä äkälä togamäkumul-abroru wä sollät ‘alaýkuml-mäläikätu!” (Goý, siziň öýüňizde hemişe rozadarlar agyz açsyn! Naharyňyzdan diňe gowy adamlar iýsinler we perişdeler size doga-dileg etsinler!)”.
"

Salgylanma:

(Ebu Dawud, sahyh isnad bilen rowaýat etdi).

1268

عنِ ابنِ عُمَرَ رَضِي اللَّه عَنْهُما قالَ: كانَ رسولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَعتَكِفُ العَشْرَ الأَوَاخِرَ مِنْ رَمَضَانَ. متفقٌ عليه.

Ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem, Remezanyň soňky on gününde igtikäfe oturardy”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1269

وعنْ عائشةَ رَضِيَ اللَّه عنْها أَنَّ النَّبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم كانَ يَعْتَكِفُ العَشْرَ الأَوَاخِرَ مِنْ رَمَضانَ حَتَّى تَوَفَّاهُ اللَّه تعالى ثُمَّ اعْتَكَفَ أَزواجُهُ مِنْ بعْدِهِ . متفقٌ عليه .

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem tä, wepat bolýança Remezanyň soňky on gününde igtikäfe oturdy. Ondan soň Onuň aýallaram igtikäfe oturyp başladylar.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1270

وعَنْ أبي هُريرةَ رضي اللَّه عنهُ قالَ: كانَ النبيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَعْتَكِفُ في كُلِّ رَمَضَانَ عَشَرةَ أيَّامٍ فَلَمًا كَانَ العَامُ الَّذِي قُبضَ فِيهِ اعْتَكَفَ عِشرِينَ يَوْماً. رواه البخاريُّ.

Ebu Hureýreden (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem her Remezanda on gün igtikäfe oturardy. Wepat bolan ýyly ýigrimi gün oturdy”.

Salgylanma:

(Buhary)

1271

وَعَنِ ابن عُمرَ رضي اللَّه عَنْهُمَا أنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَال: بُنِيَ الإسْلامُ عَلَى خَمْسٍ: شَهادَةِ أَنْ لا إله إلا اللَّه وأَنَّ مُحَمَّداً رسولُ اللَّهِ وإقَامِ الصَّلاةِ وإِيتَاءِ الزَّكَاةِ وحَجِّ البيْتِ، وصَوْمِ رَمَضَانَ» .متفقٌ عليهِ .

Ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Yslam dini bäş zadyň üstüne bina edilendir: “Lä ilähä illallah, Muhammädur- rasulullah” (Allahdan başga ybadat edere hakly hiç hili hudaý ýok, Muhammed hem Onuň ilçisidir) – diýip şaýatlyk etmek, namaz okamak, zekat bermek, haj etmek we Remezan aýynyň orazasyny tutmakdyr”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1272

وعنْ أبي هُرَيْرةَ رضي اللَّه عنهُ قالَ : خَطَبَنَا رسولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَقَالَ: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إنَّ اللَّه قَدْ فَرضَ عَلَيْكُمُ الحَجَّ فحُجُّوا » فقَالَ رجُلٌ: أَكُلَّ عَامٍ يا رسولَ اللَّهِ؟ فَسَكتَ حَتَّى قَالَها ثَلاثاً. فَقَال رَسُولُ اللِّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « لَوْ قُلْتُ نَعَمْ لَوجَبت وَلمَا اسـْتَطَعْتُمْ » ثُمَّ قال: « ذَرُوني ما تركْتُكُمْ فَإنَّمَا هَلَكَ منْ كانَ قَبْلَكُمْ بكَثْرَةِ سُؤَالهِمْ وَاخْتِلافِهِم عَلى أَنْبِيائِهمْ فإذا أَمَرْتُكُمْ بِشَيءٍ فَأْتوا مِنْهُ مَا استطَعْتُم وَإذا نَهَيتُكُم عَن شَيءٍ فَدعُوهُ » .رواهُ مسلمٌ.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Bir gün Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bize bir wagyz etdi we soňundan: “Eý, adamlar! Allah size haj etmekligi parz etdi, şonuň üçinem haj ediň!” diýdi. Şonda bir adam: “Ýa Resulallah! Her ýylmy?” diýip sorady. Ol adam soragyny üç gezek gaýtalaýança, jogap bermän dymyp durdy. Soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýdi:
“Eger men hawa diýen bolsadym, her ýyl size haj etmek parz bolardy, siziň hem oňa güýjüňiz ýetmezdi”. Soňra ýene şeýle diýdi:
“Size aýtmadyk zatlarym hakynda sorag berip durmaň-da, meni öz günüme goýuň! Çünki sizden öňki ymmatlaryň heläk bolmagynyň sebäbi, olaryň pygamberlerine köp sorag bermekleri we olardan alan jogaplary bilen ylalaşmandyklary sebäpli boldy. Şonuň üçin hem men size bir zat emr eden wagtym siz ony güýjüňiz ýetdiginden amal etjek boluň. Eger bir zady gadagan etsem, siz ondan hökman gaça durjak boluň!”.
"

Salgylanma:

(Muslim)

1273

وَعنْهُ قال: سُئِلَ النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: أَيُّ العَمَلِ أَفضَلُ؟ قال: « إيمانٌ بِاللَّهِ ورَسُولِهِ» قيل: ثُمَّ ماذَا؟ قال: « الجِهَادُ في سَبِيلِ اللَّهِ « قيل: ثمَّ ماذَا؟ قَال: « حَجٌ مَبرُورٌ » متفقٌ عليهِ. المَبرُورُ هُوَ الَّذِي لا يَرْتَكِبُ صَاحِبُهُ فِيهِ معْصِية.

Ýene-de Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Bir gezek Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden: “Iň gowy amal haýsy amal?” diýip soradylar. Ol: “Allaha we Resulyna iman etmekdir” diýdi. “Ondan soňra haýsy?” diýdiler. “Allahyň ýolunda jihäd etmekdir”. “Soňra ýene haýsy?” diýip soradylar. “Hajju – mabrur” (ýagny birkemsiz ýerine ýetirilen haçdyr) diýdi.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1274

وَعَنْهُ قالَ: سَمِعْتُ رسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقولُ: « منْ حجَّ فَلَم يرْفُثْ وَلَم يفْسُقْ رجَع كَيَومِ ولَدتْهُ أُمُّهُ ». متفقٌ عليه.

Ýene-de Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşitdim diýipdir:

“Erbet, paýyş[1] sözleri aýtmazdan we hiç bir günä iş etmezden haj edip gelen adam, ejesinden doglan günündäki ýaly günäsiz gaýdyp geler”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1]Bu ýerde paýyş söz arapçasynda “rafas” diýip gelýär. Onuň ýene bir manysy aýala ýanaşman diýibem gelýär.

1275

وعَنْهُ أَنَّ رسولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قالَ « العُمْرَة إلى العُمْرِة كَفَّارةٌ لما بيْنهُما والحجُّ المَبرُورُ لَيس لهُ جزَاءٌ إلاَّ الجَنَّةَ » . متفقٌ عليهِ.

Ýene-de Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Iki umra arasyndaky günälere soňky edilen umra keffaratdyr. Hajj-mabrura[1] beriljek sylag diňe Jennetdir”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1]Birkemsiz ýerine ýetirilen haç

1276

وَعَنْ عَائِشَةَ رضي الله عَنْهَا قَالَتْ: قُلْتُ يا رَسُولَ اللَّه نَرى الجِهَادَ أَفضَلَ العملِ أفَلا نُجاهِدُ ؟ فَقَالَ: «لكِنْ أَفضَلُ الجِهَادِ: حَجٌّ مبرُورٌ » .رواهُ البخاريُّ .

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden: “Ýa Resulallah! Biz jihädi iň gowy amal hasap edýäris. Biz aýallar jihäd etmeli dälmi?” diýip soradym. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Ýöne siziň üçin iň gowy jihäd, hajj-mebrur” diýdi”.

Salgylanma:

(Buhary)

1277

وَعَنْهَا أنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ: « ما مِنْ يَوْمٍ أَكثَرَ مِنْ أنْ يعْتِقَ اللَّه فِيهِ عبْداً مِنَ النَّارِ مِنْ يَوْمِ عَرَفَةَ ». رواهُ مسلمٌ .

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Allahyň iň köp adamy dowzahdan halas edýän güni Arafa günüdir”.

Salgylanma:

(Muslim)

1278

وعنِ ابنِ عباسٍ رضي اللَّه عنهُما أنَّ النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: « عُمرَةٌ في رمَضَانَ تَعدِلُ حَجَّةً أَوْ حَجَّةً مَعِي » .متفقٌ عليهِ .

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Remezanda edilen umra, bir haja barabardyr (ýa-da meniň bilen bile haj eden ýalydyr)”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1279

وَعَنْهُ أنَّ امرَأَةً قالَتْ: يا رَسُولَ اللَّهِ إنَّ فَريضَةَ اللَّهِ على عِبَادِهِ في الحجِّ أَدْرَكتْ أبي شَيخاً كَبِيراً لا يَثبُتُ عَلى الرَّاحِلَةِ أَفَأْحُجُّ عَنهُ؟ قال: « نعم ». متفقٌ عليهِ.

Ýene-de Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

bir aýal: “Ýa Resulallah! Allah bendelerine haj etmegi parz etdi. Ýöne kakam eýýäm gaty garrady. Indi, ol eýeriň üstünde oturup bilmeýär. Onuň ýerine men haj edip bilerinmi?” diýip sorady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Hawa” diýdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1280

وعن لقيطِ بنِ عامرٍ رضي اللَّه عنهُ أَنَّهُ أَتى النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَقَال: إنَّ أبي شَيخٌ كَبيرٌ لا يستَطِيعٌ الحجَّ وَلا العُمرَةَ وَلا الظَعَنَ قال : « حُجَّ عَنْ أَبِيكَ واعْتمِرْ». رواهُ أَبو داودَ والترمذيُّ وقال: حديثٌ حسنٌ صحيح.

Lakyt ibn ‘Amirden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

ol Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna gelip: “Kakam gaty garry, ne haj ne-de umra edip bilýär, ýolada çykyp bilmeýär” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa: “Kakaň ýerine hajam, umranam sen edäý!” diýdi.

Salgylanma:

(Ebu Dawud weTirmizi. Ol: Hadys hasan sahyh diýipdir)

1281

وعَنِ السائبِ بنِ يزيدَ رضي اللَّه عنهُ قال: حُجَّ بي مَعَ رسولِ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم في حَجةِ الوَداعِ وأَنَا ابنُ سَبعِ سِنِينَ. رواه البخاريُّ .

Saib ibn Ýezidden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Kakam meni ýedi ýaşymda “Hajjatul-Wadagda”[1] Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen haj etmek üçin ýany bilen alyp gitdi”.

Salgylanma:

(Buhary)

bellikler:

[1] Hoşlaşyk hajynda

Riyad al-Salihin yslam dininiň meşhur hadys ýygyndysydyr. Takmynan 1,900 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň (S.A.W) sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Riyad al-Salihin Programmasyny

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!