PDF ýükläň

1662

وَعَنِ النُّعْمانِ بنِ بشيرٍ رضي اللَّه عنْهُمَا قَالَ: أُغْمِي علَى عبْدِ اللَّه بنِ رَواحَةَ رضي اللَّه عنْهُ فَجَعَلَتْ أُخْتُهُ تبكي وتَقُولُ: واجبلاَهُ، واكذَا، واكَذَا: تُعدِّدُ علَيْهِ. فقَال حِينَ أفَاقَ: ما قُلْتِ شيْئاً إلاَّ قِيل لي: أنْتَ كَذَلِكَ؟ رواهُ البُخَارِي.

Nugman ibn Beşirden (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“(Bir gezek) Abdulla ibn Rowaha (Allah ondan razy bolsun) çaşyp özünden gitdi. Onuň aýal dogany aglap: “Waý, dag ýaly doganym! Waý şeýle, waý beýle!” diýip sanap başlady. Haçan-da ol özüne gelen wagty, aýal doganyna ýüzlenip: “Sen näme aýdan bolsaň, menden: “Sen hakykatdanam şeýlemi!” diýip soradylar[1] diýdi”.

Salgylanma:

(Buhary)

bellikler:

[1]Perişdeler gaharlanyp sorapdyrlar.

1663

وَعَن ابن عُمر رضي اللَّه عنْهُمَا قَال: اشْتَكَى سعْدُ بنُ عُبادَةَ رضي اللَّه عنْهُ شَكْوَى فَأَتَاهُ رسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يعُودُهُ معَ عبْدِ الرَّحْمنِ بنِ عوْفٍ، وسَعْدِ بنِ أبي وقَّاص، وعبْدِ اللَّه بن مسْعُودٍ رضي اللَّه عنْهمْ، فلما دخَلَ عليْهِ وجدهُ في غَشْيةٍ فَقالَ: «أَقُضَى؟ قَالُوا: لا يا رسُولَ اللَّه. فَبَكَى رسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم. فَلمَّا رَأى الْقَوْمُ بُكاءَ النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم بَكَـوْا قَالَ: « ألاَ تَسْمعُون؟ إنَّ اللَّهُ لا يُعَذِّبُ بِدمْعِ الْعَيْنِ، ولا بِحُزْنِ الْقَلْبِ، ولَكِنْ يُعذِّبُ بِهذَا « وَأشَارَ إلى لِسانِهِ « أوْ يَرْحَمُ » .متفقٌ عليه.

Ibni Omardan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Haçanda Sa’d ibni ‘Ubada hassa bolup ýatyrka, Abdurraman ibn ‘Auwf, Sa’d ibn Ebu Wakkas we Abdulla ibn Mes’ud (Allah olardan razy bolsun) Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen bilelikde, Sa’d ibni ‘Ubadany soramaga geldiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem onuň ýanyna giren wagty onuň özüni bilmän ýatandygyny görüp: “Ol eýýäm janyny tabşyrdymy (öldimi)?” diýip sorady. Olar: “Ýok, ýa Resulullah!” diýdiler. Şonda Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ony görüp aglady. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň aglaýşyny gören sahabalar hem aglamaga durdylar. Şol wagt Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýdi:
“Siz eşitmeýärsiňizmi?! Elbetde Allah, gözlerden akan ýaş üçin we ýüregiň hasraty üçin azap berýän däldir. Azap berse-de rehim etse-de şu sebäplidir” diýip, dilini görkezdi”.
"

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1664

وعَنْ أبي مالِكٍ الأشْعَريِّ رضي اللَّه عنْهُ قالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: «النَّائِحَةُ إذَا لَمْ تتُبْ قَبْل مَوْتِهَا تُقَامُ يوْمَ الْقِيامةِ وعَلَيْها سِرْبَالٌ مِنْ قَطِرَانٍ ودَرْعٌ مِنْ جرَبٍ» .رواهُ مسلم.

Ebu Mälik Aş’arydan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Ölüniň yzyndan ses edip aglan aýal, ölmezinden öň toba etmese, Kyýamat güni egninde katyrandan (ýagny suwuk, ergin misden) köýnek we jerebden (gijilewük keseli bulaşan) bir sowut geýen halynda direler”.

Salgylanma:

(Muslim)

1665

وعنْ أُسيدِ بنِ أبي أُسِيدِ التَّابِعِيِّ عَنِ امْرَأَةٍ مِنَ المُبايعات قَالَتْ: كَانَ فِيمَا أخذ علَيْنَا رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم في المعْرُوفِ الَّذِي أخذَ علَيْنَا أنْ لا نَعْصِيَهُ فِيهِ: أَنْ لا نَخْمِشَ وَجْهاً، ولاَ نَدْعُوَ ويْلاَ، ولا نَشُقَّ جيْباً، وأنْ لا نَنْثُر شَعْراً. رَواهُ أبو داوُدَ بإسْنادٍ حسنٍ.

Tabygynlardan bolan Useýd ibn Useýdden rowaýat edilmegine görä, (Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme) beýgat eden aýallardan biriniň aýtmagyna görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň bize ähli babatda Oňa boýun bolmaga (kasam içirip) äht etdiren zatlarynyň içinde şeýle hem: (Musybata düşenimizde) ýüzümizi dyrnaçaklamajagymyz, ahy-perýat etmejekligimiz, eşiklerimizi-ýakalarymyzy ýyrtmajaklygymyz we saçlarymyzy ýolmajakdygymyz hem şol ähdiň içinde bardy”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud, hasan isnad bilen rowaýat etdi)

1666

وعَنْ أبي مُوسَى رضي اللَّه عنْهُ أن رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ: « ما مِنْ ميِّتٍ يَمُوتُ، فَيَقُومُ باكيهمْ فَيَقُولُ: وَاجبلاهُ، واسَيِّداهُ أوَ نَحْو ذَلِك إلاَّ وُكِّل بِهِ مَلَكَانِ يلْهَزَانِهِ: أهَكَذَا كُنتَ؟ ». رَوَاهُ التِّرْمِذي وقال: حديثٌ حَسَنٌ. « اللَّهْزُ »: الدَّفْعُ بجُمْعِ الْيَدِ في الصَّدرِ.

Ebu Musadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Haýsy bir adam ölenden soň onuň başujynda duryp, yzyndan aglaýanlar: “Waý, dag ýaly daýanjymyz! Waý, hojaýnymyz!” we ş.m. sözler bilen aglasalar, ol adamyň başynda iki sany perişde goýlup: “Sen (hakykatdanam) şeýle (adam) bolupdyňmy?” diýip, döşüne ýumruk bilen urarlar”.

Salgylanma:

(Tirmizi. Ol:Hadys hasan diýipdir)

1667

وعنْ أبي هُريْرةَ رضي اللَّه عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « اثْنتَانِ في النَّاسِ هُمَا بِهِمْ كُفْرٌ: الطَّعْنُ في النَّسَبِ والنِّياحَة عَلى المَيِّتِ » رواهُ مسلم.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Biriniň nesebine (tiresine, gelip çykyşyna) dil uzatmak bilen öli üçin ses edip aglamak, halk arasynda ornaşan küfüre (kapyrçylyga) sebäp bolup biljek iki sany endikdir”.

Salgylanma:

(Muslim)

1668

عنْ عائِشَةَ رضي اللَّه عَنْهَا قَالَتْ: سَأَلَ رسُولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم أُنَاسٌ عنِ الْكُهَّانِ فَقَالَ: « لَيْسُوا بِشَيءٍ» فَقَالُوا: يَا رَسُولَ اللَّه إنَّهُمْ يُحَدِّثُونَنَا أحْيَاناً بشْيءٍ فيكُونُ حقّاً؟ فَقَالَ رَسُول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « تِلْكَ الْكَلمةُ مِنَ الْحَقِّ يخْطَفُهَا الجِنِّيُّ . فَيَقُرُّهَا في أذُنِ ولِيِّهِ فَيخْلِطُونَ معهَا مِائَةَ كِذْبَةٍ » .مُتَّفَقٌ عليْهِ.

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“(Bir gezek) Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden palçylar hakynda soradylar. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Olaryň aýdýan zatlarynda (dogry) bir zat ýokdur” diýdi. Olar: “Ýa Resulallah, ýöne olaryň bize habar berýän zatlary käwagtlar dogry bolubam çykýar” diýdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem olara: “Şol dogry bolup çykýan söz, jynyň (perişdelerden) ogurlap, jadygöý ýoldaşynyň gulagyna pyşyrdap (aýdýan) sözidir. Olar bolsa ony ýüz hili ýalan bilen garyşdyryp, (halka aýdyp bererler)” diýdi”.

وفي روايةٍ للبُخَارِيِّ عنْ عائِشَةَ رضي اللَّه عنْهَا أنَّهَا سَمِعَت رَسُول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقُولُ: « إنَّ الملائكَةَ تَنْزِلُ في العَنانِ¬ وهو السَّحابُ فَتَذْكُرُ الأمْرَ قُضِيَ في السَّمَاءِ فيسْتَرِقُ الشَّيْطَانُ السَّمْع فَيَسْمعُهُ فَيُوحِيهِ إلى الْكُهَّانِ فيكْذِبُونَ معَهَا مائَةَ كَذْبةٍ مِنْ عِنْدِ أنفُسِهِمْ ». قولُهُ: « فَيَقُرُّهَا » هو بفتح الياء وضم القاف والراءِ: أي: يُلقِيهَا. «والْعنَانُ» بفتح العين.

وفي روايةٍ للبُخَارِيِّ عنْ عائِشَةَ رضي اللَّه عنْهَا أنَّهَا سَمِعَت رَسُول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقُولُ: « إنَّ الملائكَةَ تَنْزِلُ في العَنانِ¬ وهو السَّحابُ فَتَذْكُرُ الأمْرَ قُضِيَ في السَّمَاءِ فيسْتَرِقُ الشَّيْطَانُ السَّمْع فَيَسْمعُهُ فَيُوحِيهِ إلى الْكُهَّانِ فيكْذِبُونَ معَهَا مائَةَ كَذْبةٍ مِنْ عِنْدِ أنفُسِهِمْ ». قولُهُ: « فَيَقُرُّهَا » هو بفتح الياء وضم القاف والراءِ: أي: يُلقِيهَا. «والْعنَانُ» بفتح العين.

Buharynyň eden rowaýatynda Aişa (Allah ondan razy bolsun) Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden şeýle eşitdim diýipdir:

“Perişdeler bulutlara inip, öz aralarynda asmanda karar berilen işler hakynda gepleşerler. Şeýtan olary diňläp, olardan eşiden zadyny palçylara pyşyrdap aýdyp bererler. Olar hem bu habara özlerinden ýüz sany ýalan goşup, halka ýetirerler”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1669

وعنْ صفيَّةَ بنْتِ أبي عُبيدٍ عَنْ بَعْضِ أزْواجِ النبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم ورضي اللَّه عنْهَا عَنِ النبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَال: « مَنْ أتَى عَرَّافاً فَسأَلَهُ عنْ شَىْءٍ فَصدَّقَهُ لَمْ تُقْبلْ لَهُ صلاةٌ أرْبَعِينَ يوْماً» .رواهُ مسلم.

Safiýýa bint Ebu ‘Ubaýd, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň aýallarynyň birinden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat etmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir: "

“Kimde-kim bilgijiň (palçyň) ýanyna baryp, ondan bir zat hakynda sorasa we onuň aýdanlaryny tassyklasa, şol adamyň kyrk günläp okan namazy kabul bolmaz”.

Salgylanma:

(Muslim)

1670

وعنْ قَبِيصَةَ بن المُخَارِق رضي اللَّه عنْهُ قَالَ: سمِعْتُ رسُول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يقُولُ: الْعِيَافَةُ، والطَّيرَةُ، والطَّرْقُ، مِنَ الجِبْتِ ». رواهُ أبو داود بإسناد حسن.

Kabysa ibn Muharykdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşitdim diýipdir:

“Ýere çyzyk çyzyp pal atmak, yrym edip (şumlanmak) we guşlaryň uçuş tarapyna garap pal atmak – jibtdendir (jadygöýlükdendir)”.

وقال: الطَّرْقُ: هُوَ الزَّجْرُ، أيْ: زجْرُ الطَّيْرِ وهُوَ أنْ يَتَيمَّنَ أوْ يتَشاءَمَ بِطَيرانِهِ فَإنْ طَار إلى جهةِ الْيمِينَ تَيَمَّنَ وَإنْ طَارَ إلى جهةِ الْيَسَارِ تَشَاءَم: قال أبو داود: «وَالْعِيافَةُ»: الخَطُّ .

“Tark”- bu guşlaryň uçuşyna garap, saga uçsa gowulygyň alamaty, çepe uçsa erbetligiň alamaty diýip, pal atmaga diýilýär. Ebu Dawud: “Al-‘Yýafa”- çyzyk çyzmak – diýipdir.

قال الجَوْهَريُّ في « الصِّحاح » : الجِبْتُ كَلِمةٌ تَقَع على الصَّنَم والكَاهِن والسَّاحِرِ ونَحْوِ ذلكَ.

Al-Jewheri “As-Syhahda” şeýle diýipdir: “Jibt” sözi butlara, jadygöýlere, palçylara we şuňa meňzeşlere aýdylýar.

Salgylanma:

(Ebu Dawud, hasan isnad bilen rowaýat etdi) (Da’yf hadys)

1671

وعَنِ ابْنِ عبَّاسِ رضي اللَّه عنْهُما قَالَ: قَال رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « من اقْتَبَسَ عِلْماً مِنَ النُّجُومِ اقْتَبسَ شُعْبَةً مِنَ السِّحْرِ زَادَ ما زَاد » .رَوَاهُ أبو داود بإسناد صحيح.

Ibnu Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Ýyldyzlaryň (hereketlerine seredip) ylym öwrenen adam, jadygöýlikden bir bölek ylym alan adamdyr. Bilimi artdygyça, (günäsi-de artyp, jadygöýlige köpräk çümer gider)”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud, sahyh isnad bilen rowaýat etdi)

1672

وعَنْ معاويَةَ بنِ الحَكَم رضي اللَّه عَنْهُ قَال: قُلْتُ يا رسُول اللَّه إنَّى حَدِيثٌ عهْدٍ بِجاهِليَّةٍ وقدّْ جَاءَ اللَّه تعالى بالإسْلام وإنَّ مِنَّا رجالاً يأتُونَ الْكُهَّانَ؟ قَال: « فَلا تَأْتِهِم » قُلْتُ : وَمِنَّا رجالٌ يتَطَيَّرُونَ؟ قال: « ذلكَ شَىْءٌ يجِدُونَه في صُدُورِهِمْ فَلاَ يُصُدُّهُمْ » قُلْتُ: وَمِنَّا رِجَالٌ يَخُطُّونَ؟ قَالَ: « كَانَ نبيٌّ مِنَ الأنْبِيَاءِ يَخُط ، فَمَنْ وَافَقَ خَطَّهُ فَذاكَ» رواه مسلم.

Mu’awiýe ibn Hakemden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Men (Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna baryp): “Ýa Resulallah, ýaňy-ýakynda jahiliýýetden (müşriklikden) saplandym, Allahyň emri bilen musulman bolmak maňa miýesser etdi ýöne, gynandyrýan zat aramyzda häzirem palça gidip, pal atdyrýanlary bar” diýdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Sen olara gitme!” diýdi. “Biziň aramyzda yrym edýän adamlaram bar” diýdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Şumlanyp, yrym etmek, olaryň köňüllerinde[1] dörän bir kör duýgudyr. Bu duýgy olary asla işlerinden saklamaly däldir, (çünki şumlanmak hiç kime ne haýyr, ne-de peýda getirip biler)” diýdi. “Biziň içimizde ýere çyzyk çyzýanlaram bar” diýdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Pygamberleriň içinde-de bir pygamber çyzyk çyzardy, kimiň çyzygy şoňa gabat gelse, ana, şonda bolar” diýdi”.

Salgylanma:

(Muslim)

bellikler:

[1]Ýagny olara şeýle bolup görüner.

1673

وعَنْ أبي مسعْودٍ الْبدرِي رَضيَ اللَّه عنْهُ أنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم نَهَى عَنْ ثَمَنِ الْكَلْبِ ومهْرِ الْبَغِيِّ وحُلْوانِ الْكاهِنِ » .متفقٌ عليهِ.

Ebu Mes’ud Bedriden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem it (satyp) pul almagy, zyna edip gazanç etmegi we palçylyk edip pul almaklygy gadagan etdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1674

وعنْ أنَسٍ رضي اللَّه عَنْهُ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « لا عَدْوَى ولا طِيَرَةَ ويُعْجِبُنى الفألُ» قالوا: ومَا الْفَألُ؟ قَالَ: « كَلِمةٌ طيِّبَةٌ » .متفقٌ عليه.

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Keseller (Allahdan bidin) öz-özünden ýokuşýan däldir. Şumlanyp (yrym etmek) hem ýokdur. Men haýra, gowulyga ýormany (tefe’uly), gowy görýän” diýdi. Sahabalar: “Haýra ýormak näme?” diýip soradylar. Ol: “Ýagşy söz” diýip jogap berdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1675

وعَنْ ابْنِ عُمَرَ رضي اللَّه عَنْهُما قَالَ: قَالَ رسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: لا عَدْوى وَلا طِيَرَةَ، وإنْ كَان الشُّؤمُ في شَىْءٍ، فَفي الدَّارِ، والمَرْأةِ وَالفَرَسِ ». متفقٌ عليه.

Ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Keseller (Allahdan bidin) öz-özünden ýokuşýan däldir. Şumlanyp (yrym etmek) ýokdur. Eger bir zatda şowsuzluk bar bolsady, onda ol öýde, aýalda we atda bolardy” diýdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1676

وعَنْ بُريْدةَ رضِيَ اللَّه عَنْهُ أنَّ النبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم كَانَ لا يتطَيَّرُ. رَواهُ أبُو داود بإسنادٍ صحيحٍ.

Bureýdeden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem (hiç wagt) yrym etmezdi”.

Salgylanma:

(Ebu Dawud, sahyh isnad bilen rowaýat etdi)

1677

وَعنْ عُرْوَةَ بْنِ عامِرِ رضي اللَّه عَنْهُ قَالَ: ذُكِرتِ الطَّيَرَةُ عِنْد رَسُولِ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فقَالَ: أحْسَنُهَا الْفَألُ وَلا تَرُدُّ مُسْلِماً فَإذا رأى أحَدُكُمْ ما يَكْرَه فَلْيقُلْ: اللَّهُمَّ لا يَأتى بالحَسَناتِ إلاَّ أنتَ، وَلا يَدْفَعُ السَّيِّئاتِ إلاَّ أنْتَ، وَلا حوْلَ وَلا قُوَّةَ إلاَّ بك » .حديثٌ صَحيحٌ . رَوَاهُ أبو داودُ بإسنادٍ صَحيحٍ .

‘Urwe ibn ‘Amrdan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“(Bir gezek) Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanynda şumlanmak hakynda gürrüň edildi. Ol: “Bularyň iň gowusy gowa ýormakdyr. Musulmany ýüregine düwen zadyndan hiç bir zat yzyna gaýtarmaly däldir. Siziň haýsydyr biriňiz halamaýan, ýakymsyz bir zadyny görende:
“Allahummä lä ýä’ti bil-hasanati illä Äntä, wä lä ýadfa’u-s-säýýiäti illä Äntä, wä lä häwlä wä lä kuwwätä illä bikä!”
(Allahym! Senden başga hiç kim ýagşylyk berip bilmez, ýamanlygyň öňüni hem Senden başga hiç kim alyp bilmez we güýç-kuwwat Senden başga hiç kimde ýokdur!) – diýsin!”. "

Salgylanma:

(Sahyh hadys. Ebu Dawud, sahyh isnad bilen rowaýat etdi) (Da’yf hadys)

1678

عَن ابْنِ عُمَرَ رضي اللَّه عَنْهُما أنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ: « إنَّ الَّذِين يَصْنَعونَ هذِهِ الصُّورَ يُعَذَّبُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يُقَالُ لهُمْ: أحْيُوا مَا خَلَقْتُمْ ». متفقٌ عليه.

Ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Bu suratlary (we heýkelleri) ýasanlara, Kyýamat güni: “Ýasan zatlaryňyza jan beriň!” diýip, azap beriler”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1679

"وعَنْ عَائِشَةَ رضي اللَّه عنهَا قَالَتْ: قَدِمَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم مِنْ سَفَرٍ وَقَدْ سَتَرْتُ سَهْوَةً لي بِقِرَامٍ فيهِ تماثيلُ فَلَمَّا رَآهُ رسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم تَلوَّنَ وجْهُه وقَالَ: « يا عَائِشَةُ أشدُّ الناسِ عَذاباً عِنْدَ اللَّه يَوْم الْقِيامةِ الَّذِينَ يُضَاهُون بخَلْقِ اللَّه » قَالَتْ: فَقَطَعْنَاهُ فَجَعَلنا مِنْهُ وِسادةً أوْ وِسادَتَيْن. متفقٌ عليه.
« القِرَامُ » بكسْرِ القَافِ هُوَ: السِّتْرُ. « وَالسَّهْوةُ » بِفَتْحِ السِّين المُهْمَلَةِ وَهِيَ: الصُّفَّةُ تكون بَيْنَ يَدي الْبيْتِ وقَيلَ: هِيَ الطَّاقُ النَّافِذُ في الحَائِطِ.
"

Aişadan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň sapardan gaýdyp gelen güni men öýdäki tekjämiň üstüni ýüzünde bir (janly zadyň) şekili bolan suratly ýuka bir perde bilen örtüp goýupdym. Haçan-da Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ol perdäni görende, ýüzüniň reňki üýtgäp gitdi. Ol maňa: “Eý, Aişa! Kyýamat gününde Allahyň ýanynda iň agyr jeza çekjekler, ýasan zatlaryny Allahyň ýaradan zatlaryna meňzetjek bolýanlardyr” diýdi. Aişe: “Biz ony ýyrtyp ondan bir ýa-da iki sany ýassyk etdik” diýdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1680

وَعَن ابْنِ عَبَّاسٍ رضي اللَّه عنْهُمَا قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقُولُ: « كُلُّ مُصَوِّرٍ في النَّارِ يُجْعَلُ لَهُ بِكُلِّ صُورَةٍ صَوَّرَهَا نَفْسٌ فَيُعَذِّبُهُ في جهَنَّم ». قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: فَإنْ كُنْتَ لا بُدَّ فَاعِلاً فَاصْنَعِ الشَّجَرَ وَما لا رُوح فِيهِ. متفقٌ عليه.

Ibnu Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşitdim diýipdir:

"“Suratlary döreden her bir adam dowzahdadyr. Döreden her bir suraty (keşbi) üçin dowzahda oňa azap berjek biri dörediler”.
Ibnu Abbas (surat çekmekden başga zady bilmeýän bir adama): “Eger hökman muny etmeli bolsaň, onda agaçlaryň we jansyz zatlaryň suratyny çek!” diýdi”.
"

Salgylanma:

“(Muttafakun aleýhi) “

1681

وَعَنْهُ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقُولُ : « مَنْ صَوَّرَ صُورة في الدُّنْيَا كُلِّفَ أنْ يَنْفُخَ فيها الرُّوحَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلَيْسَ بِنَافخٍ » .متفقٌ عليه.

Ýene-de Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşitdim diýipdir:

“Şu dünýäde janly-jandaryň suratyny çeken adama, Kyýamat güni oňa jan bermäge mejbur ediler. Ýöne welin ol muny hiç haçan edip bilmez”[1].

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1]Ýagny oňa tä, şol çeken suratyna jan berýänçä azap beriler, diýdigidir.

Riyad al-Salihin yslam dininiň meşhur hadys ýygyndysydyr. Takmynan 1,900 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň (S.A.W) sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Riyad al-Salihin Programmasyny

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!