PDF ýükläň

1762

وَعَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبَّادٍ قَالَ: سَأَلْتُ جَابِراً رَضِيَ اللَّه عَنْهُ: أَنَهَى النَّبِيُّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم عَنْ صَوْمِ الجُمُعَةِ؟ قَالَ: نَعَمْ . متفقٌ عليه.

Muhammed ibn ‘Abbad şeýle diýipdir:

“Men Jabirden (Allah ondan razy bolsun): “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem juma güni agyz beklemekligi gadagan etdimi?” diýip soradym. Ol: “Hawa” diýdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1763

وَعَنْ أُمِّ المُؤْمِنِينَ جُوَيْريَةَ بنْتِ الحَارِثِ رَضِيَ اللَّه عَنهَا أَنَّ النَّبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم دَخَلَ عَلَيْهَا يوْمَ الجُمُعَةَ وَهَيَ صائمَةٌ فَقَالَ: « أَصُمْتِ أَمْسِ؟ « قَالَتْ: لا قَالَ: « تُرِيدينَ أَنْ تَصُومِي غداً؟ « قَالَتْ: لا قَالَ: «فَأَفْطِري «رَوَاهُ البُخاري .

Mu’minleriň enesi Juweýriýýe bintul-Harisden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä,

bir gezek juma güni (Juweýriýýe enemiziň) agzy bekli mahaly Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem onuň ýanyna geldi we ondan: “Juweýriýýe sen düýn agzyňy beklediňmi?” diýip sorady. Juweýriýýe: “Ýok” diýdi. “Ertir agyz beklejekmi?” diýdi. Ol ýene-de: “Ýok” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa: “Onda agzyňy aç!” diýdi.

Salgylanma:

(Buhary)

1764

عَنْ أَبي هُريْرَةَ وَعَائِشَةَ رَضِي اللَّه عنْهُمَا أَنَّ النَّبِيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم نَهَى عَنِ الْوِصالِ. متفقٌ عليه .

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem wisaly, ýagny, agyz açylan wagty agzyny açman, beýleki günüň orazasy bilen sepleşdirmegi gadagan etdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1765

وَعَن ابْنِ عُمَرَ رَضِي اللَّه عَنْهُما قالَ: نَهَى رسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم عَنِ الْوِصالِ. قَالُوا: إِنَّكَ تُواصِلُ؟ قَالَ: « إِنِّي لَسْتُ مِثْلَكُمْ إِني أُطْعَمُ وَأُسْقَى « متفقٌ عليه ، وهذا لَفْظُ البُخاري .

Ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem sahabalara agyzlaryny açman yzly-yzyna birnäçe günläp agyz beklemekligi gadagan etdi. Sahabalar Oňa: “Ýa Resulallah! Siz agzyňyzy açman agyz bekleýärsiňiz-ä!” diýdiler. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Men siziň ýaly däldirin. Men (Allah tarapyndan) iýdirilip içirilýändirin” diýdi.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi. Bu Buharynyň sözidir)

1766

عَنْ أَبي هُرَيْرَةَ رضِي اللَّه عنْهُ قَال : قَال رسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : «لأَنْ يجْلِسَ أَحدُكُمْ على جَمْرَةٍ، فَتُحْرِقَ ثِيَابَه فَتَخْلُصَ إِلى جِلْدِهِ خَيرٌ لَهُ مِنْ أَنْ يجْلِسَ على قَبْرٍ» رواه مسلم.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Eşiklerini ýakyp, bedenine aralaşyp gitjek közüň üstünde oturmak, gabyryň üstünde oturmakdan has gowudyr”.

Salgylanma:

(Muslim)

1767

عَنْ جَابِرٍ رضِي اللَّه عَنْهُ قَالَ : نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم أَنْ يُجَصَّصَ الْقَبْرُ وَأَنْ يُقْعَدَ عَلَيهِ وأَنْ يُبْنَى عَلَيْهِ. رواه مسلم .

Jabirden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem gabry (gips bilen) suwamagy, üstünde oturmagy we üstünde bina gurmagy gadagan etdi”.

Salgylanma:

(Muslim)

1768

عَنْ جَرِيرِ رَضِيَ اللَّه عَنْهُ قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : « أَيَّمَا عَبْدٍ أَبَقَ ، فَقَدْ بَرِئَتْ مِنْهُ الذِّمَّةُ» .رواه مسلم .

Jerirden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Eýesinden gaçan islendik gul, goranmak we howpsuzlyk hukugyndan mahrum ediler”.

Salgylanma:

(Muslim)

1769

وَعَنْهُ عَنِ النَّبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : « إِذا أَبَقَ الْعبْدُ، لَمْ تُقْبَلْ لَهُ صَلاةٌ » رواه مسلم . وفي روَاية : « َقَدْ كَفَر» .

Ýene-de Jerirden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“(Eýesinden) gaçan guluň namazy kabul bolmaz”.

Salgylanma:

“(Muslim) Başga bir rowaýatda: “…kapyr bolar” diýip gelýär. “

1770

وَعَنْ عَائِشَةَ رضِيَ اللَّهُ عَنْهَا أَنَّ قُرَيْشاً أَهَمَّهُمْ شَأْنُ المرْأَةِ المخْزُومِيَّةِ الَّتي سَرَقَتْ فَقَالُوا: منْ يُكَلِّمُ فيها رَسُولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَقَالُوا : وَمَنْ يَجْتَريءُ عَلَيْهِ إِلاَّ أُسَامَةُ بْنُ زَيدٍ حِبُّ رسولِ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَكَلَّمَهُ أُسَامَةُ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: «أَتَشْفَعُ في حَدٍّ مِنْ حُدُودِ اللَّهِ تَعَالى؟» ثم قام فاحتطب ثُمَّ قَالَ : « إِنَّمَا أَهلَكَ الَّذينَ قَبْلَكُمْ أَنَّهمْ كَانُوا إِذا سَرَقَ فِيهم الشَّرِيفُ تَرَكُوهُ وَإِذا سَرَقَ فِيهِمُ الضَّعِيفُ أَقامُوا عَلَيْهِ الحَدَّ وَايْمُ اللَّهِ لَوْ أَنَّ فاطِمَةَ بِنْبتَ مُحَمَّدٍ سَرَقَتَ لَقَطَعْتُ يَدَهَا » . متفقٌ عليه.

Aişadan (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Benu Mahzum taýpasyndan ogurlyk eden bir aýalyň halyna Kureýşliler gaty gynandy. Olar bu ýagdaýdan biynjalyk bolup, öz aralarynda: “Kim bu hakda Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen gürleşip biler?” diýdiler. Soňra olar: “Muny diňe Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň iň eziz görýäni, Usameta ibn Zeýtden başga hiç kim het edip bilmez” diýdiler.
Usame bu hakda Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen gürleşdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa şeýle diýdi: “Nädip sen, Allah Tagalanyň goýan jezalaryndan biriniň ýerine ýetirilmezligi üçin arada durup (aralykçy bolup) bilýärsiň?!” diýdi. Soňra ýerinden turup, adamlara şeýle wagyz etdi:
“Sizden öňki kowumlaryň heläk bolmagynyň asyl sebäbi, haçan-da içlerinden hormatlanýan, abraýly bir adam ogurlyk etse, oňa degmediler, hossarsyz ejiz bir adam ogurlyk etse welin, oňa jeza berdiler. Allaha kasam bolsun, eger-de, Muhammediň gyzy Fatyma ogurlyk edenem bolsa, Men hökman onuň elini keserdim” diýdi.
"

وفي رِوَاية: فَتَلَوَّنَ وَجْهُ رسولِ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَقَالَ : « أَتَشْفَعُ في حَدٍّ مِنْ حُدودِ اللَّهِ؟» قَالَ أُسَامَةُ : اسْتَغْفِرْ لي يا رسُولَ اللَّهِ . قَالَ : ثُمَّ أمرَ بِتِلْكَ المرْأَةِ فقُطِعَتْ يَدُهَا.

Başga bir rowaýatda:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýüzüniň reňki üýtgäp gitdi we: “Nädip sen, Allah Tagalanyň goýan jezalaryndan biriniň ýerine ýetirilmezligi üçin aralykçy bolup bilýärsiň?!” diýdi. Usame: “Ýa Resulallah! Meniň üçin (Allahdan) bagyşlanmagymy diläp ber!” diýdi. Soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň emri bilen ol aýalyň eli kesildi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1771

وَعَنْ أَبي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّه عَنْهُ أَنَّ رَسُول اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ: « اتَّقُوا الَّلاعِنَيْن » قَالُوا ومَا الَّلاعِنَانِ؟ قَالَ: « الَّذِي يَتَخَلَّى في طَريقِ النَّاسِ أَوْ في ظِلِّهِمْ » رواه مسلم .

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýdi:

"“Üstüňize Allahyň näletini getirip biljek iki zatdan daş duruň!”. Sahabalar: “Nälete duçar edip biljek ol iki zat nämekä?” diýip soradylar.
Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Adamlaryň gatnaýan ýollarynda we kölegesinde oturýan ýerlerinde meýdan etmekdir (uly ýa kiçi täret etmekdir) diýdi”.
"

Salgylanma:

(Muslim)

1772

عَنْ جَابِرٍ رَضيَ اللَّه عَنْهُ: أَنَّ رسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم نَهَى أَنْ يُبَال في المَاءِ الرَّاكدِ . رواهُ مسلم.

Jabirden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem ýata suwa peşew etmekligi gadagan etdi”.

Salgylanma:

(Muslim)

1773

عَنِ النُّعْمَانِ بْنِ بَشِيرٍ رضِيَ اللَّه عنْهُمَا أَنَّ أَبَاهُ أَتَى بِهِ رَسول اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَقَالَ: إِنِّي نَحَلْتُ ابْني هذا غُلاماً كَانَ لي فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « أَكُلَّ وَلَدِكَ نَحلْتَهُ مِثْلَ هَذا؟». فَقَال: لا، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « فأَرْجِعْهُ » .

1773. Nugman ibn Beşirden (Allah olardan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä,

"bir gezek kakasy ony Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyna getirip: “Men bir gulumy şu ogluma sowgat berdim” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem oňa: “Muňa berişiň ýaly beýleki çagalaryňa-da berdiňmi?” diýip sorady. Ol: “Ýok, bermedim” diýdi.
Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Onda beren sowgadyňy yzyna al!” diýdi”.
"

وفي رِوَايَةٍ : فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : « أَفَعَلْتَ هَذا بِوَلَدِكَ كُلِّهِمْ ؟ » قَالَ: لا، قَالَ: « اتَّقُوا اللَّه وَاعْدِلُوا في أَوْلادِكُمْ » فَرَجَعَ أَبي فَردَّ تلْكَ الصَّدَقَةَ .

Başga bir rowaýatda şeýle gelýär:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Şuňa bereniň ýaly beýleki ogullaryňa-da berdiňmi?” diýdi. Ol: “Ýok, bermedim” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Allahdan gorkyň-da, çagalaryňyzyň arasynda adalatly boluň!” diýdi. Şondan soň kakam öýe gelip, sowgadyny yzyna aldy”.

وفي رِوَايَةٍ : فَقَال رسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : « يَا بَشِيرُ أَلَكَ وَلَدٌ سِوَى هَذا ؟ قَالَ : نَعَمْ ، قَال: « أَكُلَّهُمْ وَهَبْتَ لَهُ مِثْلَ هَذا؟ » قَالَ : لا، قالَ : « فَلا تُشْهِدْني إِذاً فَإِنِّي لا أَشْهَدُ عَلى جَوْرٍ».

Başga ýene bir rowaýatda şeýle gelýär:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Eý Beşir! Seniň mundan başga-da çagalaryň barmy?” diýip sorady. Ol: “Hawa, bar” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Muňa berşiň ýaly olarada berdiňmi?” diýdi. Beşir: “Ýok, bermedim” diýdi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Onda Meni şaýat tutma. Çünki Men zuluma şaýat bolmaryn” diýdi”.

وَفي رِوَايَةٍ : « لا تُشْهِدْني عَلى جَوْرٍ».

Başga bir rowaýatda:

“Meni zuluma şaýat tutma” diýip gelýär.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1]Bu hadyslar maşgaladaky çagalaryň birine berip beýlekisine-de bermän, deň tutmazlyk adalatsyzlyk bolýandygyny nygtaýar.

1774

عَنْ زَيْنَبَ بِنْتِ أَبي سَلَمَةَ رَضِيَ اللَّه عَنْهُمَا قَالَتْ: دَخَلْتُ عَلَى أُمِّ حَبِيبةَ رَضِيَ اللَّه عَنْهَا زَوْجِ النَّبِيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم حِينَ تُوُفِّي أَبُوها أَبُو سُفْيَانَ بْنُ حَرْبٍ رَضِي اللَّه عَنْهُ، فدَعَتْ بِطِيبٍ فِيهِ صُفْرَةُ خَلُوقٍ أَوْ غَيْرِهِ، فدَهَنَتْ مِنْهُ جَارِيَةً، ثُمَّ مَسَّتْ بِعَارِضَيْها. ثُمَّ قَالَتْ : وَاللَّهِ مَالي بِالطِّيبِ مِنْ حَاجَةٍ، غَيْرَ أَنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يقُولُ عَلى المِنْبرِ: « لا يحِلُّ لامْرأَةٍ تُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ أَنْ تُحِدَّ عَلَى مَيِّتٍ فَوْقَ ثَلاثِ لَيَالٍ إِلاَّ عَلى زَوْجٍ أَرْبَعَة أَشْهُرٍ وَعَشْراً » قَالَتْ زَيْنَبُ: ثُمَّ دَخَلْتُ عَلى زَيْنَبَ بنْتِ جَحْش رَضِيَ اللَّه عَنْهَا حِينَ تُوُفِّيَ أَخُوهَا فَدَعَتْ بِطِيبٍ فَمَسَّتْ مِنْه ثُمَّ قَالَتْ: أَمَا وَاللَّهِ مَالي بِالطِّيبِ مِنْ حاجَةٍ، غَيْرَ أَنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقُولُ عَلى المِنْبَر: « لا يَحِلُّ لامْرَأَةٍ تُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَاليَوْم الآخِرِ أَنْ تُحِدَّ عَلى مَيِّتٍ فَوْقَ ثَلاَثٍ إِلاَّ عَلى زوجٍ أَرْبَعَةَ أَشْهُرٍ وَعَشْراً». متفقٌ عليه .

Zeýneb bint Ebu Selemeden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň aýaly Ummu Habibäniň (Allah ondan razy bolsun), kakasy Ebu Sufýan ibn Harb (Allah ondan razy bolsun), ölen wagty onuň ýanyna bardym. Içinde şafran ýa-da başga bir zat bar bolan hoşboý bir ysly (atyr) getirmeklerini isledi. Bu ysy ilki gyrnagyna, soňra öz ýaňaklaryna sürtdi, soňra şeýle diýdi: “Allahdan ant içýärin, bu ysyň maňa geregi ýok, ýöne men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň münberiň üstünde şeýle diýenini eşitdim:
“Allaha we ahyret gününe iman eden aýalyň öli üçin üç günden artyk ýas tutmaklygy halal däldir. Diňe adamsy üçin dört aý on gün ýas tutup biler” diýdi.
Zeýneb şeýle diýdi: “Soňra dogany ölen wagty Zeýneb bintu Jahşyň (Allah ondan razy bolsun), ýanyna bardym. Ol hem hoşboý ys sorady. Şol ysdan sürtüp bolandan soň şeýle diýdi: “Allahdan ant içýärin, bu ysyň maňa geregi ýok, ýöne men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň münberiň üstünde şeýle diýenini eşitdim. Ol:
“Allaha we ahyret gününe iman eden aýalyň öli üçin üç günden artyk ýas tutmaklygy halal däldir. Diňe adamsy üçin dört aý on gün ýas tutup biler diýdi”.
"

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1775

عَنْ أَنَسٍ رَضِيَ اللَّه عَنْهُ قَالَ: نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم أَنْ يَبِيعَ حَاضِرٌ لِبَادٍ وَإِنْ كَانَ أَخَاهُ لأَبِيه وَأُمِّهِ . متفق عليه .

Enesden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem, ene-atasy bir doganam bolsa, şäherli adamyň obaly adamlara dellalçylyk edip (zatlaryny satyp bermekligini) gadagan etdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1776

وَعَنِ ابْنِ عمَرَ قال : قالَ رَسول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : « لا تَتَلَقُّوُا السلَع حَتَّى يُهْبَطَ بِهَا إلى الأَسْواقِ» متفقٌ عليه .

Ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Bazara getirilýän satlyk harytlary tä, bazara getirip düşürýänçä, öňünden çykyp ýolda garşy almaň”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1777

وَعَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِي اللَّه عَنْهُما قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: لا تَتَلَقَّوُا الرُّكْبَانَ وَلا يبِعْ حَاضِر لِبَادٍ. فَقَالَ لَهُ طَاووسُ: ما :لا يَبِعْ حَاضِرٌ لِبادٍ؟ قال: لا يكُونُ لَهُ سَمْسَاراً . متفقٌ عليه.

Ibnu Abbasdan (Allah olardan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

"“Bazara haryt satmak üçin gelenleriň (öňünden çykyp) ýolda garşylamaň. Şäherli adam obaly adamyň ýerine (söwdasyny edip) bermesin”.
Tawus Ibn Abbasdan: “Şäherli adam obaly adamyň söwdasyny edip bermesin” diýdigi näme?” diýip soranda: “Onuň üçin dellal (araçy) bolmasyn!” diýdi”.
"

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1778

وَعَنْ أَبي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّه عَنْهُ قَالَ: نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم أَنْ يَبِيعَ حَاضِرٌ لِبَادٍ وَلا تَنَاجَشُوا ولا يبع الرَّجُلُ عَلى بَيْع أَخيهِ ولا يخطبْ عَلى خِطْبَةِ أَخِيهِ ولا تسْألِ المرأةُ طلاقَ أخْتِهَا لِتَكْفَأ مَا في إِنَائِهَا.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä,

Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şäherli adamyň, obaly adamlaryň (söwdasyny edip bermegini) gadagan etdi. Şeýle hem Ol şeýle diýdi: “Hiç haçan müşderini aldap ony özüne çekmek üçin harytlaryň bahasyny galdyrmaň. Hiç kim (musulman) doganynyň söwdasyna goşulmasyn we onuň öýlenjek bolýan gyzyna öýlenjek bolmasyn. Hiç bir aýal özüniň (musulman) aýal doganynyň ýerini almak üçin onuň talak edilmegini (boşanmagyny) islemesin” diýdi.

وفي رِوَايَةٍ قَالَ : نَهَى رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم عَنِ التَّلقِّي وأن يَبْتَاعَ المُهَاجِرُ لأَعْرابيِّ ، وأنْ تشْتَرِطَ المرْأَةُ طَلاقَ أُخْتِهَا وَأنْ يَسْتَام الرَّجُلُ عَلى سوْمِ أخيهِ ، ونَهَى عَنِ النَّجَشِ والتَّصْريةِ. متفقٌ عليه .

Başga bir rowaýatda şeýle gelýär:

“Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bazara haryt satmak üçin gelenleriň (öňüne çykyp) olary ýolda garşylamagy we muhajirleriň beduinleriň söwdasyny edip bermegi we bir aýal durmuşa çykjak bolýan adamsyna, (musulman) aýal doganyny bolan öňki aýalyny boşatmagy (aýrylyşmagy) şert goýmagy[1], şeýle hem musulman doganynyň eden söwdasynyň arasyna girmegi[2], gadagan etdi. Şeýle hem aldap müşderini gyzykdyrmak üçin harytlaryň bahasyny galdyrmaklygy we satlyk mallaryň bahasyny galdyrmak üçin (aldap) süýdüni sagman (ýelimini çişirip, dolduryp) satmaklygy gadagan etdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

” [1]Başgaça aýdylanda bir kişiniň ikini aljak bolýan aýaly birinji aýaly bilen aýrylyşmagy talap etmegi gadagandyr.
[2]Söwdasy edilen bir harydyň bahasyny artdyryp ony aljak bolmagy gadagan etdi.
“

1779

وَعنِ ابْنِ عُمَرِ رضي اللَّه عَنْهُمَا أنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ: « لا يبِعْ بَعْضُكُمْ عَلى بَيْعِ بعْضٍ ولا يَخْطُبْ على خِطْبة أخِيهِ إلاَّ أنْ يَأْذَنَ لَهُ ». متفقٌ عليه وهذا لَفْظُ مسلم .

Ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Biri-biriňiziň söwdasyna goşulmaň[1]. Bir (musulman) doganyňyzyň guda bolup aljak bolýan gyzyna özi rugsat bermese, (orta düşüp) guda boljak bolmaň”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi. Bu Muslimiň sözidir.)

bellikler:

[1]Men şundan saňa gowusyny bereýin ýa-da arzan bereýin diýmek bilen birek-biregiň söwdasynyň arasyna girmäň!

1780

وَعَنْ عُقْبةَ بنِ عَامِرٍ رضي اللَّه عَنْهُ أنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ: « المُؤْمِنُ أخُو المُؤمِن فَلاَ يحِلُّ لِمُؤمِنٍ أنْ يبْتَاعَ عَلَى بَيْعِ أخِيهِ وَلاَ يَخْطِبْ علَى خِطْبَةِ أخِيه حتَّى يَذَر » رواهُ مسلم .

‘Ukba ibn ‘Amrdan (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Mu’min mu’miniň doganydyr. Mu’min adama (mu’min) doganynyň söwdasynyň üstüne söwda etmekligi, şeýle hem (mu’min) doganynyň guda bolan gyzyna tä, özi ondan ýüz öwürýänçä oňa gudaçylyga gitmekligi halal däldir”.

Salgylanma:

(Muslim)

1781

عَنْ أبي هُريْرةَ رضي اللَّه عَنْهُ قَالَ: قَال رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « إنَّ اللَّه تَعَالى يَرضي لَكُمْ ثلاثاً وَيَكْرَه لَكُمْ ثَلاثاً: فَيَرضي لَكُمْ أنْ تَعْبُدوه ، وَلا تُشركُوا بِهِ شَيْئاً، وَأنْ تَعْتَصِموا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً وَلا تَفَرَّقُوا ويَكْرهُ لَكُم: قِيلَ وَقَالَ وَكَثْرَةَ السُّؤالِ وإضَاعَةَ المَالِ » .رواه مسلم ، وتقدَّم شرحه .

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Allah Tagala siziň edýän üç sany zadyňyzdan razy bolar we üç zadyňyzy hem halamaz: “Oňa ybadat edip, hiç bir zady hem Oňa şärik getirmezligiňizi, hemmäňiziň Allahyň ýüpünden berk ýapyşmagyňyzy hem-de toparlara bölünip gitmezligiňizden hoşal bolar. Bolar-bolgusyz, näbelli o diýdi, bu diýdi (myş-myş) sözleri, (peýdasyz ýere) köp sorag bermekligi we malyňy-puluňy ýerliksiz ýere sowmaklygy halamaz”.

Salgylanma:

(Muslim)

Riyad al-Salihin yslam dininiň meşhur hadys ýygyndysydyr. Takmynan 1,900 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň (S.A.W) sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Riyad al-Salihin Programmasyny

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!