1802

عَنْ سَعْدِ بن أبي وقَّاصٍ رضي اللَّه عَنْهُ أنَّ النبيَّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قالَ: مَن ادَّعَى إلى غَيْرِ أبِيهِ وَهُوَ يَعْلَمُ أنَّهُ غَيْرُ أبِيهِ فَالجَنَّةُ عَلَيهِ حَرامٌ «. متفقٌ عليهِ .

Sa’d ibn Ebu Wakkasdan (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Öz kakasy däldigini anyk bilse-de, başga birine kakam diýen adama, Jennet haramdyr”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1803

وعن أبي هُريْرَة رضي اللَّه عنْهُ عَن النَّبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ: « لا تَرْغَبُوا عَنْ آبَائِكُمْ ، فَمَنْ رَغِبَ عَنْ أبيهِ فَهُوَ كُفْرٌ .« متفقٌ عليه.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Atalaryňyzdan ýüz öwürmäň. Kimdir biri öz kakasyndan ýüz öwürip (başga birine kaka diýse), küfür etdigi bolar”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1804

¬وَعَنْ يزيدَ بن شريك بن طارقٍ قالَ:رَأَيْتُ عَلِيًّا رضي اللَّه عَنْهُ عَلى المِنْبَرِ يَخْطُبُ فَسَمِعْتهُ يَقُولُ:لا واللَّهِ مَا عِنْدَنَا مِنْ كتاب نَقْرؤهُ إلاَّ كتاب اللَّه، وَمَا في هذِهِ الصَّحِيفَةِ، فَنَشَرَهَا فَإذا فِيهَا أسْنَانُ الإبلِ، وَأَشْيَاءُ مِنَ الجِرَاحاتِ وَفيهَا قَالَ رَسولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: المدِينَةُ حَرَمٌ مَا بَيْنَ عَيْرٍ إلى ثَوْرٍ، فَمَنْ أحْدَثَ فيهَا حَدَثاً، أوْ آوَى مُحْدِثاً فَعَلَيْهِ لَعْنَةُ اللَّهِ والمَلائِكَة وَالنَّاسِ أجْمَعِينَ، لا يَقْبَلُ اللَّه مِنْهُ يَوْمَ الْقِيَامَة صَرْفاً وَلا عَدْلاً، ذِمَّةُ المُسْلِمِينَ وَاحِدَةٌ، يَسْعَى بِهَا أدْنَاهُمْ، فَمَنْ أخْفَرَ مُسْلِماً، فَعلَيْهِ لَعْنَةُ اللَّه والمَلائِكَةِ وَالنَّاسِ أجْمَعِينَ، لا يَقْبَلُ اللَّه مِنْهُ يَوْم الْقِيامَةِ صَرفاً ولا عدْلاً وَمَنِ ادَّعَى إلى غَيْرِ أبيهِ أو انتَمَى إلى غَيْرِ مَوَاليهِ فَعلَيْهِ لَعْنَةُ اللَّه وَالملائِكَةِ وَالنَّاسِ أجْمَعِينَ، لا يقْبَلُ اللَّه مِنْهُ يَوْمَ الْقِيَامةِ صَرْفاً وَلا عَدْلاً « . متفقٌ عليه . « ذِمَّةُ المُسْلِمِينَ» أيْ : عَهْدُهُمْ وأمانتُهُم. « وَأخْفَرَهُ « : نَقَضَ عَهْدَهُ . «والصَّرفُ»: التَّوْبَةُ ، وَقِيلَ : الحِلَةُ. « وَالْعَدْلُ « : الفِدَاءُ .

Ýezid ibn Şärik ibn Taryk Şeýle diýipdir:

"“Men Alynyň (Allah ondan razy bolsun), münberiň üstünde hutba aýdyp duranyny gördüm we onuň şeýle diýenini eşitdim: “Ýok, Allahdan ant içýärin, biziň Allahyň kitabyndan (Kurandan) we şu sahypalardaky ýazylan zatlardan başga okar ýaly hiç bir kitabymyz ýokdur”[1] diýdi we soňra şol sahypany açyp gördi. Onda (hunyň, adam öldürilende) we şikeslerde tölemeli düýeleriň ýaşlary bilen baglanşykly käbir hökümler (we düzgünler) bardy. Ýene-de Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şol ýerde şeýle aýdypdyr:
“Aýr dagy bilen Sewr dagynyň aralygy, Medinäniň haram edilen ýeridir. Kim şol ýerlerde (Kurana we sünnete ters gelýän) bir bidgat iş etse ýa-da muny edýänleri, bir bidgatçyny[2] gorasa, goý, oňa Allahyň, perişdeleriň we ähli adamlaryň näleti bolsun! Kyýamat güni hem Allah onuň tobasyny we ybadatlaryny asla kabul etmez.
Musulmanlar tarapyndan goramak üçin berilen ähdi-peýman, kepillendirme, birdir (we ol ähli musulmanlara degişlidir). Bu wadany beren egerde (musulmanlaryň arasyndaky) iň pes derejedäki adam hem bolsa, (muňa ähli musulmanlar ähmiýet, deger bermelidirler). Kimde-kim (bu meselede) bir musulmanyň beren wadasyny we goragyny äsgermezçilik edip, ähdini bozsa, oňa Allahyň, perişdeleriň we ähli adamlaryň näleti bolsun! Kyýamat güni hem Allah onuň tobasyny we ybadatlaryny kabul etmez.
Kimde-kim öz kakasyndan başga birini (öz kakasy hökmünde) kabul etse we öz hojayýny bolmadyk başga birini hojaýyny (hökmünde) kabul etse, goý, oňa-da Allahyň, perişdeleriň we ähli adamlaryň näleti bolsun! Kyýamat güni hem Allah onuň tobasyny we ybadatlaryny kabul etmez”.
"

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

” [1]Bu sözler, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem Alyny beýleki sahabalardan has gowy görýär we oňa aýratyn bir kitap goýup gitdi, diýýänler üçin jogap boldy.
[2]Bidgatçy, öň dinimizde ýok bir amaly, däp-dessury, ybadaty dinimize goşan adama diýilýär.

1805

وَعَنْ أبي ذَرٍّ رضي اللَّه عَنْهُ أنَّهُ سَمِعَ رسولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقُولُ: « لَيْسَ منْ رَجُلٍ ادَّعَى لِغَيْر أبيهِ وَهُوَ يَعْلَمُهُ إلاَّ كَفَرَ، وَمَنِ ادَّعَى مَا لَيْسَ لهُ، فَلَيْسَ مِنَّا، وَليَتَبوَّأُ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّار، وَمَنْ دَعَا رَجُلاً بِالْكُفْرِ، أوْ قالَ: عدُوَّ اللَّه، وَلَيْسَ كَذلكَ إلاَّ حَارَ عَلَيْهِ « متفقٌ عليهِ، وَهَذَا لفْظُ روايةِ مُسْلِمِ.

Ebu Zerrden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, ol Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşidipdir:

“Öz kakasy däldigini anyk bilse-de, (öz kakasyny goýup), başga birine kakam (diýip kabul eden) adam, kapyrdan başga zat däldir. Özüne degişli bolmadyk bir zady eýelemäge synanyşan adam, bizden däldir. Kimdir biri bir adama kapyr diýip çagyrsa ýa-da “Allahyň duşmany!” diýse, ol adam hem beýle bolmasa, bu söz aýdan adamyň özüne gaýdyp geler”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi. Bu Muslimiň rowaýatynda gelen sözdür)

1806

وَعَنْ أبي هُرَيْرَةَ رضي اللَّه عَنْهُ أنَّ النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ: « إنَّ اللَّه تَعَالى يَغَارُ، وَغَيْرَةُ اللَّهِ أنْ يَأْتيَ المَرْءُ مَا حَرَّمَ اللَّه عَليهِ « متفقٌ عليه.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Elbetde, Allah Tagala hem gabanýandyr. Allahyň gabanjaňlygy, ynsanlaryň Allahyň haram eden zatlaryny eden wagty ýüze çykýandyr”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1807

وعَنْ أبي هُرَيْرَةَ رضي اللَّه عَنْهُ عَن النَّبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: « مَنْ حَلَف فَقَالَ في حلفِهِ: بِالَّلاتِ والْعُزَّى فَلْيقُلْ: لا إلَهَ إلاَّ اللَّه ومَنْ قَالَ لِصَاحِبِهِ، تَعَالَ أقَامِرْكَ فَليتَصَدَّق» . متفقٌ عليه .

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Bir adam ant içen wagty, “Lat we ‘Uzza”[1] - dan diýip ant ise, derrew “Lä ilähä illallah” diýsin we kim dostuna “Gel kumar oýnaly” diýip aýtsa, derrew sadaka bersin”[2].

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

” [1]Jahiliýýet döwründe arap müşrikleriniň çokunýan butlarynyň ady.
[2]Diýen sözüniň günäsini ýuwmak üçin sadaka bersin.

1808

"عَن النَّواس بنِ سَمْعانَ رضي اللَّه عَنْهُ قالَ : ذَكَرَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم الدَّجَّالَ ذَاتَ غَدَاةٍ، فَخَفَّض فِيهِ وَرَفَع حَتَّى ظَنَناه في طَائِفَةِ النَّخْلِ فَلَمَّا رُحْنَا إلَيْهِ عَرَفَ ذلكَ فِينَا فقالَ: « ما شأنكم ؟ « قُلْنَا: يَارَسُولَ اللَّهِ ذَكَرْتَ الدَّجَّال الْغَدَاةَ ، فَخَفَّضْتَ فِيهِ وَرَفَعْتَ حَتَّى ظَنَنَّاه في طَائِفةِ النَّخْلِ فقالَ : « غَيْرُ الدَّجَالِ أخْوفَني عَلَيْكُمْ، إنْ يخْرجْ وأنآ فِيكُمْ ، فَأنَا حَجِيجُه دونَكُمْ ، وَإنْ يَخْرجْ وَلَسْتُ فِيكُمْ ، فكلُّ امريءٍ حَجيجُ نَفْسِهِ واللَّه خَليفَتي عَلى كُلِّ مُسْلِمٍ. إنَّه شَابٌ قَطَطٌ عَيْنُهُ طَافِيَةٌ كأَنَّي أشَبِّهُه بعَبْدِ الْعُزَّى بن قَطَنٍ، فَمَنْ أدْرَكَه مِنْكُمْ ، فَلْيَقْرَأْ عَلَيْهِ فَوَاتِحَ سُورةِ الْكَهْفِ، إنَّه خَارِجٌ خَلَّةً بَينَ الشَّامِ وَالْعِرَاقِ، فَعَاثَ يمِيناً وَعاثَ شمالاً، يَا عبَادَ اللَّه فَاثْبُتُوا «. قُلْنَا يا رسول اللَّه ومَالُبْثُه في الأرْضِ؟ قالَ: « أرْبَعُون يَوْماً: يَوْمٌ كَسَنَةٍ، وَيَوْمٌ كَشَهْرٍ، وَيوْمٌ كجُمُعَةٍ ، وَسَائِرُ أيَّامِهِ كأَيَّامِكُم «. قُلْنَا: يا رَسُول اللَّه فَذلكَ الْيَوْمُ الَّذِي كَسَنَةٍ أتكْفِينَا فِيهِ صلاةُ يَوْمٍ؟ قال: « لا ، اقْدُرُوا لَهُ قَدْرَهُ « . قُلْنَا: يَارَسُولَ اللَّهِ وَمَا إسْراعُهُ في الأرْضِ؟ قالَ : « كَالْغَيْث استَدبَرَتْه الرِّيحُ، فَيَأْتي على الْقَوْم، فَيَدْعُوهم فَيؤْمنُونَ بِهِ، ويَسْتجيبون لَهُ فَيَأمُرُ السَّماءَ فَتُمْطِرُ، والأرْضَ فَتُنْبِتُ، فَتَرُوحُ عَلَيْهمْ سارِحتُهُم أطْوَلَ مَا كَانَتْ ذُرى، وَأسْبَغَه ضُرُوعاً، وأمَدَّهُ خَواصِرَ، ثُمَّ يَأْتي الْقَوْمَ فَيَدْعُوهم، فَيَرُدُّون عَلَيهِ قَوْلهُ فَيَنْصَرف عَنْهُمْ فَيُصْبحُون مُمْحِلينَ لَيْسَ بأيْدِيهم شَيءٌ منْ أمْوالِهم وَيَمُرُّ بِالخَربَةِ فَيقول لَهَا: أخْرجِي كُنُوزَكِ، فَتَتْبَعُه، كُنُوزُهَا كَيَعَاسِيب النَّحْلِ ثُّمَّ يدْعُو رَجُلاً مُمْتَلِئاً شَباباً فَيضْربُهُ بالسَّيْفِ فَيَقْطَعهُ جِزْلَتَيْن رَمْيَةَ الْغَرَضِ ثُمَّ يَدْعُوهُ فَيُقْبِلُ، وَيَتَهلَّلُ وجْهُهُ يَضْحَكُ. فَبَينَما هُو كَذلكَ إذْ بَعَثَ اللَّه تَعَالى المسِيحَ ابْنَ مَرْيم صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم، فَيَنْزِلُ عِنْد المَنَارَةِ الْبَيْضـَآءِ شَرْقيَّ دِمَشْقَ بَيْنَ مَهْرُودتَيْنِ، وَاضعاً كَفَّيْهِ عَلى أجْنِحةِ مَلَكَيْنِ، إذا طَأْطَأَ رَأسهُ قَطَرَ وإذا رَفَعَهُ تَحدَّر مِنْهُ جُمَانٌ كَاللُّؤلُؤ، فَلا يَحِلُّ لِكَافِر يَجِدُّ ريحَ نَفَسِه إلاَّ مات، ونَفَسُهُ يَنْتَهِي إلى حَيْثُ يَنْتَهِي طَرْفُهُ، فَيَطْلُبُه حَتَّى يُدْرِكَهُ بَباب لُدٍّ فَيَقْتُلُه. ثُمَّ يأتي عِيسَى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَوْماً قَدْ عَصَمَهُمُ اللَّه مِنْهُ، فَيَمْسَحُ عنْ وُجوهِهِمْ، ويحَدِّثُهُم بِدرَجاتِهم في الجنَّةِ. فَبَينَما هُوَ كَذلِكَ إذْ أوْحَى اللَّه تَعَالى إلى عِيسى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم أنِّي قَدْ أَخرَجتُ عِبَاداً لي لا يدانِ لأحَدٍ بقِتَالهمْ، فَحَرِّزْ عِبادي إلى الطُّورِ، وَيَبْعَثُ اللَّه يَأْجُوجَ ومَأجوجَ وَهُمْ مِنْ كُلِّ حَدِبٍ يَنْسلُون، فيَمُرُّ أوَائلُهُم عَلى بُحَيْرةِ طَبرِيَّةَ فَيَشْرَبون مَا فيهَا، وَيمُرُّ آخِرُهُمْ فيقولُونَ: لَقَدْ كَانَ بهَذِهِ مرَّةً ماءٌ. وَيُحْصَرُ نبي اللَّهِ عِيسَى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وَأصْحَابُهُ حَتَّى يكُونَ رأْسُ الثَّوْرِ لأحدِهمْ خيْراً منْ مائَةِ دِينَارٍ لأحَدِكُمُ الْيَوْمَ، فَيرْغَبُ نبي اللَّه عِيسَى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وأَصْحَابُه رضي اللَّه عَنْهُمْ إلى اللَّهِ تَعَالى فَيُرْسِلُ اللَّه تَعَالى عَلَيْهِمْ النَّغَفَ في رِقَابِهِم فَيُصبحُون فَرْسى كَموْتِ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ، ثُمَّ يهْبِطُ نبي اللَّه عيسى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وَأصْحابهُ رضي اللَّه عَنْهُمْ إلى الأرْضِ فَلاَ يَجِدُون في الأرْضِ مَوْضِعَ شِبْرٍ إلاَّ مَلأهُ زَهَمُهُمْ وَنَتَنُهُمْ فَيَرْغَبُ نبي اللَّه عِيسَى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وَأصْحابُهُ رضي اللَّه عَنْهُمْ إلى اللَّه تَعَالَى فَيُرْسِلُ اللَّه تَعَالى طيْراً كَأعْنَاقِ الْبُخْتِ فَتحْمِلُهُمْ فَتَطرَحُهم حَيْتُ شَآءَ اللَّه، ثُمَّ يُرْسِلُ اللَّه عَزَّ وجَلَّ مـطَراً لا يَكِنُّ مِنْهُ بَيْتُ مَدَرٍ ولا وَبَرٍ، فَيَغْسِلُ الأرْضَ حَتَّى يَتْرُكَهَا كالزَّلَقَةِ. ثُمَّ يُقَالُ لِلأرْضِ: أنْبِتي ثَمرَتَكِ، ورُدِّي برَكَتَكِ، فَيَوْمئِذٍ تأكُلُ الْعِصَابَة مِن الرُّمَّانَةِ، وَيسْتظِلون بِقِحْفِهَا، وَيُبارَكُ في الرِّسْلِ حَتَّى إنَّ اللَّقْحَةَ مِنَ الإبِلِ لَتَكْفي الفئَامَ مِنَ النَّاس، وَاللَّقْحَةَ مِنَ الْبَقَرِ لَتَكْفي الْقَبِيلَةَ مِنَ النَّاس، وَاللَّقْحَةَ مِنَ الْغَنمِ لَتَكْفي الفَخِذَ مِنَ النَّاس.فَبَيْنَمَا هُمْ كَذَلِكَ إذْ بَعَثَ اللَّه تَعالَى رِيحاً طَيِّبَةً، فَتأْخُذُهم تَحْتَ آبَاطِهِمْ، فَتَقْبِضُ رُوحَ كُلِّ مُؤمِن وكُلِّ مُسْلِمٍ، وَيبْقَى شِرَارُ النَّاسِ يَتهَارجُون فِيهَا تَهَارُج الْحُمُرِ فَعَلَيْهِم تَقُومُ السَّاعَةُ» رواهُ مسلم .
قَوله: « خَلَّةٌ بيْنَ الشَّام وَالْعِرَاقِ « أيْ : طَريقاً بَيْنَهُما. وقَوْلُهُ: « عاثَ « بالْعْينِ المهملة والثاءِ المثلَّثةِ وَالْعَيْثُ: أشَدُّ الْفَسَادِ . « وَالذُّرَى « : بِضًمِّ الذَّالِ المُعْجَمَةَ وَهوَ أعالي الأسْنِمَةِ . وهُو جَمْعُ ذِرْوَةٍ بِضَم الذَّالِ وَكَسْرِهَا «واليَعاسِيبُ»: ذكور النَّحْلِ. «وجزْلتَين» أي : قِطْعتينِ، « وَالْغَرَضُ «: الهَدَفُ الَّذِي يُرْمَى إليْهِ بِالنَّشَّابِ، أيْ : يَرْمِيهِ رَمْيَةً كَرمْي النَّشَّابِ إلى الْهَدَفِ. « وَالمهْرودة « بِالدَّال المُهْمَلَة المعجمة، وَهِي: الثَّوْبُ المَصْبُوغُ . قَوْلُهُ : « لاَ يَدَانِ «أيْ : لاَ طَاقَةَ. « وَالنَّغَفُ « : دٌودٌ . « وفَرْسَى «: جَمْعُ فَرِيسٍ، وَهُو الْقَتِيلُ: وَ « الزَّلَقَةُ « بفتحِ الزَّاي واللاَّمِ واالْقافِ، ورُوِيَ « الزُّلْفَةُ « بضمِّ الزَّاي وإسْكَانِ اللاَّمِ وبالْفاءِ، وهي المِرْآةُ. « وَالعِصَابَة « ا"عَن النَّواس بنِ سَمْعانَ رضي اللَّه عَنْهُ قالَ : ذَكَرَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم الدَّجَّالَ ذَاتَ غَدَاةٍ، فَخَفَّض فِيهِ وَرَفَع حَتَّى ظَنَناه في طَائِفَةِ النَّخْلِ فَلَمَّا رُحْنَا إلَيْهِ عَرَفَ ذلكَ فِينَا فقالَ: « ما شأنكم ؟ « قُلْنَا: يَارَسُولَ اللَّهِ ذَكَرْتَ الدَّجَّال الْغَدَاةَ ، فَخَفَّضْتَ فِيهِ وَرَفَعْتَ حَتَّى ظَنَنَّاه في طَائِفةِ النَّخْلِ فقالَ : « غَيْرُ الدَّجَالِ أخْوفَني عَلَيْكُمْ، إنْ يخْرجْ وأنآ فِيكُمْ ، فَأنَا حَجِيجُه دونَكُمْ ، وَإنْ يَخْرجْ وَلَسْتُ فِيكُمْ ، فكلُّ امريءٍ حَجيجُ نَفْسِهِ واللَّه خَليفَتي عَلى كُلِّ مُسْلِمٍ. إنَّه شَابٌ قَطَطٌ عَيْنُهُ طَافِيَةٌ كأَنَّي أشَبِّهُه بعَبْدِ الْعُزَّى بن قَطَنٍ، فَمَنْ أدْرَكَه مِنْكُمْ ، فَلْيَقْرَأْ عَلَيْهِ فَوَاتِحَ سُورةِ الْكَهْفِ، إنَّه خَارِجٌ خَلَّةً بَينَ الشَّامِ وَالْعِرَاقِ، فَعَاثَ يمِيناً وَعاثَ شمالاً، يَا عبَادَ اللَّه فَاثْبُتُوا «. قُلْنَا يا رسول اللَّه ومَالُبْثُه في الأرْضِ؟ قالَ: « أرْبَعُون يَوْماً: يَوْمٌ كَسَنَةٍ، وَيَوْمٌ كَشَهْرٍ، وَيوْمٌ كجُمُعَةٍ ، وَسَائِرُ أيَّامِهِ كأَيَّامِكُم «. قُلْنَا: يا رَسُول اللَّه فَذلكَ الْيَوْمُ الَّذِي كَسَنَةٍ أتكْفِينَا فِيهِ صلاةُ يَوْمٍ؟ قال: « لا ، اقْدُرُوا لَهُ قَدْرَهُ « . قُلْنَا: يَارَسُولَ اللَّهِ وَمَا إسْراعُهُ في الأرْضِ؟ قالَ : « كَالْغَيْث استَدبَرَتْه الرِّيحُ، فَيَأْتي على الْقَوْم، فَيَدْعُوهم فَيؤْمنُونَ بِهِ، ويَسْتجيبون لَهُ فَيَأمُرُ السَّماءَ فَتُمْطِرُ، والأرْضَ فَتُنْبِتُ، فَتَرُوحُ عَلَيْهمْ سارِحتُهُم أطْوَلَ مَا كَانَتْ ذُرى، وَأسْبَغَه ضُرُوعاً، وأمَدَّهُ خَواصِرَ، ثُمَّ يَأْتي الْقَوْمَ فَيَدْعُوهم، فَيَرُدُّون عَلَيهِ قَوْلهُ فَيَنْصَرف عَنْهُمْ فَيُصْبحُون مُمْحِلينَ لَيْسَ بأيْدِيهم شَيءٌ منْ أمْوالِهم وَيَمُرُّ بِالخَربَةِ فَيقول لَهَا: أخْرجِي كُنُوزَكِ، فَتَتْبَعُه، كُنُوزُهَا كَيَعَاسِيب النَّحْلِ ثُّمَّ يدْعُو رَجُلاً مُمْتَلِئاً شَباباً فَيضْربُهُ بالسَّيْفِ فَيَقْطَعهُ جِزْلَتَيْن رَمْيَةَ الْغَرَضِ ثُمَّ يَدْعُوهُ فَيُقْبِلُ، وَيَتَهلَّلُ وجْهُهُ يَضْحَكُ. فَبَينَما هُو كَذلكَ إذْ بَعَثَ اللَّه تَعَالى المسِيحَ ابْنَ مَرْيم صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم، فَيَنْزِلُ عِنْد المَنَارَةِ الْبَيْضـَآءِ شَرْقيَّ دِمَشْقَ بَيْنَ مَهْرُودتَيْنِ، وَاضعاً كَفَّيْهِ عَلى أجْنِحةِ مَلَكَيْنِ، إذا طَأْطَأَ رَأسهُ قَطَرَ وإذا رَفَعَهُ تَحدَّر مِنْهُ جُمَانٌ كَاللُّؤلُؤ، فَلا يَحِلُّ لِكَافِر يَجِدُّ ريحَ نَفَسِه إلاَّ مات، ونَفَسُهُ يَنْتَهِي إلى حَيْثُ يَنْتَهِي طَرْفُهُ، فَيَطْلُبُه حَتَّى يُدْرِكَهُ بَباب لُدٍّ فَيَقْتُلُه. ثُمَّ يأتي عِيسَى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَوْماً قَدْ عَصَمَهُمُ اللَّه مِنْهُ، فَيَمْسَحُ عنْ وُجوهِهِمْ، ويحَدِّثُهُم بِدرَجاتِهم في الجنَّةِ. فَبَينَما هُوَ كَذلِكَ إذْ أوْحَى اللَّه تَعَالى إلى عِيسى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم أنِّي قَدْ أَخرَجتُ عِبَاداً لي لا يدانِ لأحَدٍ بقِتَالهمْ، فَحَرِّزْ عِبادي إلى الطُّورِ، وَيَبْعَثُ اللَّه يَأْجُوجَ ومَأجوجَ وَهُمْ مِنْ كُلِّ حَدِبٍ يَنْسلُون، فيَمُرُّ أوَائلُهُم عَلى بُحَيْرةِ طَبرِيَّةَ فَيَشْرَبون مَا فيهَا، وَيمُرُّ آخِرُهُمْ فيقولُونَ: لَقَدْ كَانَ بهَذِهِ مرَّةً ماءٌ. وَيُحْصَرُ نبي اللَّهِ عِيسَى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وَأصْحَابُهُ حَتَّى يكُونَ رأْسُ الثَّوْرِ لأحدِهمْ خيْراً منْ مائَةِ دِينَارٍ لأحَدِكُمُ الْيَوْمَ، فَيرْغَبُ نبي اللَّه عِيسَى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وأَصْحَابُه رضي اللَّه عَنْهُمْ إلى اللَّهِ تَعَالى فَيُرْسِلُ اللَّه تَعَالى عَلَيْهِمْ النَّغَفَ في رِقَابِهِم فَيُصبحُون فَرْسى كَموْتِ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ، ثُمَّ يهْبِطُ نبي اللَّه عيسى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وَأصْحابهُ رضي اللَّه عَنْهُمْ إلى الأرْضِ فَلاَ يَجِدُون في الأرْضِ مَوْضِعَ شِبْرٍ إلاَّ مَلأهُ زَهَمُهُمْ وَنَتَنُهُمْ فَيَرْغَبُ نبي اللَّه عِيسَى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وَأصْحابُهُ رضي اللَّه عَنْهُمْ إلى اللَّه تَعَالَى فَيُرْسِلُ اللَّه تَعَالى طيْراً كَأعْنَاقِ الْبُخْتِ فَتحْمِلُهُمْ فَتَطرَحُهم حَيْتُ شَآءَ اللَّه، ثُمَّ يُرْسِلُ اللَّه عَزَّ وجَلَّ مـطَراً لا يَكِنُّ مِنْهُ بَيْتُ مَدَرٍ ولا وَبَرٍ، فَيَغْسِلُ الأرْضَ حَتَّى يَتْرُكَهَا كالزَّلَقَةِ. ثُمَّ يُقَالُ لِلأرْضِ: أنْبِتي ثَمرَتَكِ، ورُدِّي برَكَتَكِ، فَيَوْمئِذٍ تأكُلُ الْعِصَابَة مِن الرُّمَّانَةِ، وَيسْتظِلون بِقِحْفِهَا، وَيُبارَكُ في الرِّسْلِ حَتَّى إنَّ اللَّقْحَةَ مِنَ الإبِلِ لَتَكْفي الفئَامَ مِنَ النَّاس، وَاللَّقْحَةَ مِنَ الْبَقَرِ لَتَكْفي الْقَبِيلَةَ مِنَ النَّاس، وَاللَّقْحَةَ مِنَ الْغَنمِ لَتَكْفي الفَخِذَ مِنَ النَّاس.فَبَيْنَمَا هُمْ كَذَلِكَ إذْ بَعَثَ اللَّه تَعالَى رِيحاً طَيِّبَةً، فَتأْخُذُهم تَحْتَ آبَاطِهِمْ، فَتَقْبِضُ رُوحَ كُلِّ مُؤمِن وكُلِّ مُسْلِمٍ، وَيبْقَى شِرَارُ النَّاسِ يَتهَارجُون فِيهَا تَهَارُج الْحُمُرِ فَعَلَيْهِم تَقُومُ السَّاعَةُ» رواهُ مسلم .
قَوله: « خَلَّةٌ بيْنَ الشَّام وَالْعِرَاقِ « أيْ : طَريقاً بَيْنَهُما. وقَوْلُهُ: « عاثَ « بالْعْينِ المهملة والثاءِ المثلَّثةِ وَالْعَيْثُ: أشَدُّ الْفَسَادِ . « وَالذُّرَى « : بِضًمِّ الذَّالِ المُعْجَمَةَ وَهوَ أعالي الأسْنِمَةِ . وهُو جَمْعُ ذِرْوَةٍ بِضَم الذَّالِ وَكَسْرِهَا «واليَعاسِيبُ»: ذكور النَّحْلِ. «وجزْلتَين» أي : قِطْعتينِ، « وَالْغَرَضُ «: الهَدَفُ الَّذِي يُرْمَى إليْهِ بِالنَّشَّابِ، أيْ : يَرْمِيهِ رَمْيَةً كَرمْي النَّشَّابِ إلى الْهَدَفِ. « وَالمهْرودة « بِالدَّال المُهْمَلَة المعجمة، وَهِي: الثَّوْبُ المَصْبُوغُ . قَوْلُهُ : « لاَ يَدَانِ «أيْ : لاَ طَاقَةَ. « وَالنَّغَفُ « : دٌودٌ . « وفَرْسَى «: جَمْعُ فَرِيسٍ، وَهُو الْقَتِيلُ: وَ « الزَّلَقَةُ « بفتحِ الزَّاي واللاَّمِ واالْقافِ، ورُوِيَ « الزُّلْفَةُ « بضمِّ الزَّاي وإسْكَانِ اللاَّمِ وبالْفاءِ، وهي المِرْآةُ. « وَالعِصَابَة « الجماعةُ «وَالرِّسْلُ « بكسر الراءِ: اللَّبنُ، « وَاللَّقْحَة «: اللَّبُونُ، « وَالْفئَام « بكسر الفاءِ وبعدها همزة: الجمَاعَةٌ. « وَالْفَخِذُ» مِنَ النَّاسِ : دُونَ الْقَبِيلَةِ .
"
"عَن النَّواس بنِ سَمْعانَ رضي اللَّه عَنْهُ قالَ : ذَكَرَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم الدَّجَّالَ ذَاتَ غَدَاةٍ، فَخَفَّض فِيهِ وَرَفَع حَتَّى ظَنَناه في طَائِفَةِ النَّخْلِ فَلَمَّا رُحْنَا إلَيْهِ عَرَفَ ذلكَ فِينَا فقالَ: « ما شأنكم ؟ « قُلْنَا: يَارَسُولَ اللَّهِ ذَكَرْتَ الدَّجَّال الْغَدَاةَ ، فَخَفَّضْتَ فِيهِ وَرَفَعْتَ حَتَّى ظَنَنَّاه في طَائِفةِ النَّخْلِ فقالَ : « غَيْرُ الدَّجَالِ أخْوفَني عَلَيْكُمْ، إنْ يخْرجْ وأنآ فِيكُمْ ، فَأنَا حَجِيجُه دونَكُمْ ، وَإنْ يَخْرجْ وَلَسْتُ فِيكُمْ ، فكلُّ امريءٍ حَجيجُ نَفْسِهِ واللَّه خَليفَتي عَلى كُلِّ مُسْلِمٍ. إنَّه شَابٌ قَطَطٌ عَيْنُهُ طَافِيَةٌ كأَنَّي أشَبِّهُه بعَبْدِ الْعُزَّى بن قَطَنٍ، فَمَنْ أدْرَكَه مِنْكُمْ ، فَلْيَقْرَأْ عَلَيْهِ فَوَاتِحَ سُورةِ الْكَهْفِ، إنَّه خَارِجٌ خَلَّةً بَينَ الشَّامِ وَالْعِرَاقِ، فَعَاثَ يمِيناً وَعاثَ شمالاً، يَا عبَادَ اللَّه فَاثْبُتُوا «. قُلْنَا يا رسول اللَّه ومَالُبْثُه في الأرْضِ؟ قالَ: « أرْبَعُون يَوْماً: يَوْمٌ كَسَنَةٍ، وَيَوْمٌ كَشَهْرٍ، وَيوْمٌ كجُمُعَةٍ ، وَسَائِرُ أيَّامِهِ كأَيَّامِكُم «. قُلْنَا: يا رَسُول اللَّه فَذلكَ الْيَوْمُ الَّذِي كَسَنَةٍ أتكْفِينَا فِيهِ صلاةُ يَوْمٍ؟ قال: « لا ، اقْدُرُوا لَهُ قَدْرَهُ « . قُلْنَا: يَارَسُولَ اللَّهِ وَمَا إسْراعُهُ في الأرْضِ؟ قالَ : « كَالْغَيْث استَدبَرَتْه الرِّيحُ، فَيَأْتي على الْقَوْم، فَيَدْعُوهم فَيؤْمنُونَ بِهِ، ويَسْتجيبون لَهُ فَيَأمُرُ السَّماءَ فَتُمْطِرُ، والأرْضَ فَتُنْبِتُ، فَتَرُوحُ عَلَيْهمْ سارِحتُهُم أطْوَلَ مَا كَانَتْ ذُرى، وَأسْبَغَه ضُرُوعاً، وأمَدَّهُ خَواصِرَ، ثُمَّ يَأْتي الْقَوْمَ فَيَدْعُوهم، فَيَرُدُّون عَلَيهِ قَوْلهُ فَيَنْصَرف عَنْهُمْ فَيُصْبحُون مُمْحِلينَ لَيْسَ بأيْدِيهم شَيءٌ منْ أمْوالِهم وَيَمُرُّ بِالخَربَةِ فَيقول لَهَا: أخْرجِي كُنُوزَكِ، فَتَتْبَعُه، كُنُوزُهَا كَيَعَاسِيب النَّحْلِ ثُّمَّ يدْعُو رَجُلاً مُمْتَلِئاً شَباباً فَيضْربُهُ بالسَّيْفِ فَيَقْطَعهُ جِزْلَتَيْن رَمْيَةَ الْغَرَضِ ثُمَّ يَدْعُوهُ فَيُقْبِلُ، وَيَتَهلَّلُ وجْهُهُ يَضْحَكُ. فَبَينَما هُو كَذلكَ إذْ بَعَثَ اللَّه تَعَالى المسِيحَ ابْنَ مَرْيم صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم، فَيَنْزِلُ عِنْد المَنَارَةِ الْبَيْضـَآءِ شَرْقيَّ دِمَشْقَ بَيْنَ مَهْرُودتَيْنِ، وَاضعاً كَفَّيْهِ عَلى أجْنِحةِ مَلَكَيْنِ، إذا طَأْطَأَ رَأسهُ قَطَرَ وإذا رَفَعَهُ تَحدَّر مِنْهُ جُمَانٌ كَاللُّؤلُؤ، فَلا يَحِلُّ لِكَافِر يَجِدُّ ريحَ نَفَسِه إلاَّ مات، ونَفَسُهُ يَنْتَهِي إلى حَيْثُ يَنْتَهِي طَرْفُهُ، فَيَطْلُبُه حَتَّى يُدْرِكَهُ بَباب لُدٍّ فَيَقْتُلُه. ثُمَّ يأتي عِيسَى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَوْماً قَدْ عَصَمَهُمُ اللَّه مِنْهُ، فَيَمْسَحُ عنْ وُجوهِهِمْ، ويحَدِّثُهُم بِدرَجاتِهم في الجنَّةِ. فَبَينَما هُوَ كَذلِكَ إذْ أوْحَى اللَّه تَعَالى إلى عِيسى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم أنِّي قَدْ أَخرَجتُ عِبَاداً لي لا يدانِ لأحَدٍ بقِتَالهمْ، فَحَرِّزْ عِبادي إلى الطُّورِ، وَيَبْعَثُ اللَّه يَأْجُوجَ ومَأجوجَ وَهُمْ مِنْ كُلِّ حَدِبٍ يَنْسلُون، فيَمُرُّ أوَائلُهُم عَلى بُحَيْرةِ طَبرِيَّةَ فَيَشْرَبون مَا فيهَا، وَيمُرُّ آخِرُهُمْ فيقولُونَ: لَقَدْ كَانَ بهَذِهِ مرَّةً ماءٌ. وَيُحْصَرُ نبي اللَّهِ عِيسَى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وَأصْحَابُهُ حَتَّى يكُونَ رأْسُ الثَّوْرِ لأحدِهمْ خيْراً منْ مائَةِ دِينَارٍ لأحَدِكُمُ الْيَوْمَ، فَيرْغَبُ نبي اللَّه عِيسَى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وأَصْحَابُه رضي اللَّه عَنْهُمْ إلى اللَّهِ تَعَالى فَيُرْسِلُ اللَّه تَعَالى عَلَيْهِمْ النَّغَفَ في رِقَابِهِم فَيُصبحُون فَرْسى كَموْتِ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ، ثُمَّ يهْبِطُ نبي اللَّه عيسى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وَأصْحابهُ رضي اللَّه عَنْهُمْ إلى الأرْضِ فَلاَ يَجِدُون في الأرْضِ مَوْضِعَ شِبْرٍ إلاَّ مَلأهُ زَهَمُهُمْ وَنَتَنُهُمْ فَيَرْغَبُ نبي اللَّه عِيسَى صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وَأصْحابُهُ رضي اللَّه عَنْهُمْ إلى اللَّه تَعَالَى فَيُرْسِلُ اللَّه تَعَالى طيْراً كَأعْنَاقِ الْبُخْتِ فَتحْمِلُهُمْ فَتَطرَحُهم حَيْتُ شَآءَ اللَّه، ثُمَّ يُرْسِلُ اللَّه عَزَّ وجَلَّ مـطَراً لا يَكِنُّ مِنْهُ بَيْتُ مَدَرٍ ولا وَبَرٍ، فَيَغْسِلُ الأرْضَ حَتَّى يَتْرُكَهَا كالزَّلَقَةِ. ثُمَّ يُقَالُ لِلأرْضِ: أنْبِتي ثَمرَتَكِ، ورُدِّي برَكَتَكِ، فَيَوْمئِذٍ تأكُلُ الْعِصَابَة مِن الرُّمَّانَةِ، وَيسْتظِلون بِقِحْفِهَا، وَيُبارَكُ في الرِّسْلِ حَتَّى إنَّ اللَّقْحَةَ مِنَ الإبِلِ لَتَكْفي الفئَامَ مِنَ النَّاس، وَاللَّقْحَةَ مِنَ الْبَقَرِ لَتَكْفي الْقَبِيلَةَ مِنَ النَّاس، وَاللَّقْحَةَ مِنَ الْغَنمِ لَتَكْفي الفَخِذَ مِنَ النَّاس.فَبَيْنَمَا هُمْ كَذَلِكَ إذْ بَعَثَ اللَّه تَعالَى رِيحاً طَيِّبَةً، فَتأْخُذُهم تَحْتَ آبَاطِهِمْ، فَتَقْبِضُ رُوحَ كُلِّ مُؤمِن وكُلِّ مُسْلِمٍ، وَيبْقَى شِرَارُ النَّاسِ يَتهَارجُون فِيهَا تَهَارُج الْحُمُرِ فَعَلَيْهِم تَقُومُ السَّاعَةُ» رواهُ مسلم .
قَوله: « خَلَّةٌ بيْنَ الشَّام وَالْعِرَاقِ « أيْ : طَريقاً بَيْنَهُما. وقَوْلُهُ: « عاثَ « بالْعْينِ المهملة والثاءِ المثلَّثةِ وَالْعَيْثُ: أشَدُّ الْفَسَادِ . « وَالذُّرَى « : بِضًمِّ الذَّالِ المُعْجَمَةَ وَهوَ أعالي الأسْنِمَةِ . وهُو جَمْعُ ذِرْوَةٍ بِضَم الذَّالِ وَكَسْرِهَا «واليَعاسِيبُ»: ذكور النَّحْلِ. «وجزْلتَين» أي : قِطْعتينِ، « وَالْغَرَضُ «: الهَدَفُ الَّذِي يُرْمَى إليْهِ بِالنَّشَّابِ، أيْ : يَرْمِيهِ رَمْيَةً كَرمْي النَّشَّابِ إلى الْهَدَفِ. « وَالمهْرودة « بِالدَّال المُهْمَلَة المعجمة، وَهِي: الثَّوْبُ المَصْبُوغُ . قَوْلُهُ : « لاَ يَدَانِ «أيْ : لاَ طَاقَةَ. « وَالنَّغَفُ « : دٌودٌ . « وفَرْسَى «: جَمْعُ فَرِيسٍ، وَهُو الْقَتِيلُ: وَ « الزَّلَقَةُ « بفتحِ الزَّاي واللاَّمِ واالْقافِ، ورُوِيَ « الزُّلْفَةُ « بضمِّ الزَّاي وإسْكَانِ اللاَّمِ وبالْفاءِ، وهي المِرْآةُ. « وَالعِصَابَة « الجماعةُ «وَالرِّسْلُ « بكسر الراءِ: اللَّبنُ، « وَاللَّقْحَة «: اللَّبُونُ، « وَالْفئَام « بكسر الفاءِ وبعدها همزة: الجمَاعَةٌ. « وَالْفَخِذُ» مِنَ النَّاسِ : دُونَ الْقَبِيلَةِ .

لجماعةُ «وَالرِّسْلُ « بكسر الراءِ: اللَّبنُ، « وَاللَّقْحَة «: اللَّبُونُ، « وَالْفئَام « بكسر الفاءِ وبعدها همزة: الجمَاعَةٌ. « وَالْفَخِذُ» مِنَ النَّاسِ : دُونَ الْقَبِيلَةِ .
"

Nawwas ibn Sam’andan (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Bir gün irden Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bize dejjal hakynda gürrüň berip başlady. Ol sesini kä peseldip, kä-te gataldýardy.[1] Biz Onuň aýdýan zatlaryna esaslanyp, dejjalyň Medinäniň töweregindäki hurmalyklara, şeýle ýakyn bir ýere gelendir öýütdik.
Agşam biz Onuň ýanyna baranymyzda Ol bize bir zatlar bolýandygyny aňyp: “Size näme bolýar?” diýip sorady. Biz oňa: “Ýa Resulallah! Sen bize şu gün irden dejjal hakynda gürrüň beren wagtyň sesiňi birde peseldip, birde gataldyp gürrüň berşiňe, biz dejjal hurmalyklara (ýakyn bir ýere) gelip durandyr öýütdik”[2] diýdik. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem:
“Men siziň üçin dejjaldan hem has beter zatdan gorkýaryn. Çünki, eger dejjal Men siziň araňyzda wagtym peýda bolsa, Men sizi ondan goraryn. Egerde Men siziň araňyzda ýok wagtym peýda bolsa, onda her kim özüni özi goramaly bolar. Allahyň özi (bu meselede) her bir musulman üçin Meniň ornumda bolup, (olary gorajakdyr). Dejjal buýra saçly, bir gözi çaşy (şikesli), (jahiliýýet döwründe) ýaşap geçen Abdul’uzza ibn Katana[3] meňzeş bir ýaş ýigitdir. Ony gören her bir adam “Kahf” süresiniň başyndan[4] (on) aýaty okasyn. Ol Şam bilen Yragyň arasyndaky bir ýoldan çykar. Ol öz erbetligini saga-sola ähli tarapa ýaýratjakdyr. Eý Allahyň bendeleri! (Imanyňyzda) berk duruň!” diýdi. Biz:
“Ýa Resulallah! Ol ýeriň ýüzünde näçe wagtlap galar? diýip soradyk. “Kyrk gün galar; Bir güni bir ýyl (ýaly uzak) bolar, ikinji güni bir aý ýaly, ýene bir güni bir hepde ýaly, galan günleri bolsa, siziň (adaty) günleriňiz ýaly bolar” diýdi. Biz Ondan:
“Ýa Resulallah! Bir ýyl ýaly dowam etjek bir gün üçin, bir günlik okan namazlarymyz ýeterlik bolarmy?”[5] diýip soradyk. Ol: “Ýok, namazlaryň wagtyny şoňa görä hasaplamaly bolarsyňyz” diýdi. Biz ýene-de: “Ýa Resulallah! Onuň ýerdäki hereket etjek tizligi nähiliräk bolar?” diýdik. Ol:
“Şemalyň ýöredýän ýagyşly bir buludynyň tizligi ýaly tizlikde geçip gider” diýdi. Adamlaryň ýanyna gelip özüniň hudaýdygyny aýdar, olaram oňa ynanyp, iman ederler. Asmana ýagyş ýagdyrmagy emr eder, ýagyş ýagar. Ýere emr eder, ýerden ot-çöp gögerer. Agşam olaryň haýwanlary öri meýdanlardan gaýdyp gelenlerinde örküçleri öňküsinden hem has dim-dik, ýelinleri süýtden öňküsinden hem doly we has semiz hallarynda gaýdyp gelerler.
Soňra ol beýleki adamlaryň ýanyna-da barar we olary hem çagyrar.[6] Ýöne olar onuň sözüni kabul etmän ret ederler. Dejjal hem olaryň ýanyndan gider, olary guraklyk gurşap alyp, ellerinde mal-mülkden hiç zat galmaz.
Soňra dejjal bir harabaçylyk ýere gelip, oňa “Hazynalaryň hemmesini çykar!” diýer. Hazynalar çykyp, bal arylarynyň erkek arynyň yzyna düşüp gidişi ýaly onuň yzyna düşerler.
Soňra ýaşajyk bir ýigidi ýanyna çagyrar we ony gylyç bilen urup ikä böler. Onuň her bir böleginiň aralygy ok ýeter daşlyga düşer. Soň ýene-de ony ýanyna çagyrar, ýigit (täzeden direlip), ýene-de onuň ýanyna gülüp geler.
Ol şeýle zatlary edip ýörkä, Allah Tagala Merýem ogly Mesihy (ýagny Isany) sallallahu aleýhi wesellemi iberer. Mesih iki sany boýalan eşigini geýip, iki perişdäniň ganatynda ellerini goýup, Damask şäheriniň gündogaryndaky ak minaranyň üstüne düşer. Başyny aşak egse, ondan (suw) damar, ýokaryk galdyrsa, merjen däneleri ýaly damjalar dökülip gider. Onuň deminiň ysyny alan her bir kapyr hökman öler. Onuň deminiň ýaýraýşy, onuň gözüniň sereden ýerine çenli baryp ýeter. Mesih, dejjaly gözläp onuň yzyna düşer we (Iýerusalimiň golaýynda ýerleşýän) “Ludda” (obasynyň derwezesiniň ýanynda) tutup, ony öldürer.
Soňra Isa sallallahu aleýhi wesellem Allahyň (dejjalyň) şerinden goran (halas eden) kowumunyň ýanyna geler. Elini ýüzlerine sürtüp, olar üçin Jennetdäki beriljek derejeler hakda gürrüň berer. Şol wagt Allah Tagala Isa sallallahu aleýhi weselleme wahy edip:
“Men hiç kimiň öldürmäge güýji ýetmejek bendelerimi çykardym. Sen olary äkidip Tur dagynda sakla!” diýer.
Soňra Allah ýa’juj we ma’jujy (äjit-mäjidi) iberer. Olar beýik depelerden çaltlyk bilen ýere inerler. (Olaryň sany şeýle bir köp bolar, hat-da) olaryň ilkinjileri “Tabariýýe” kölünden geçip, onuň ähli suwuny içip gutararlar. Olaryň yzdan gelýän soňkylary şol ýerden geçenlerinde “Bir wagtlar bu ýerlerde köp suw bolan eken” diýerler.
Allahyň Pygamberi Isa sallallahu aleýhi wesellem we onuň ýanyndakylar (Tur dagynyň üstünde) gabalyp galarlar. Hat-da olar üçin bir öküziň kellesi, siziň häzirki puluňyzdan ýüz dinardanam haýyrly bolar.[7]
Soňra Allahyň Pygamberi Isa sallallahu aleýhi wesellem we onuň ýanyndakylar (Allah olardan razy bolsun), bu beladan halas bolmak üçin Allah Tagala ýalbaryp başlarlar. Soňra Allah Tagala ýa’juj we ma’jujyň boýunlaryna kiçijik gurçuklary iberer. (Gurçuklar olaryň hemmesini öldürer). Olaryň hemmesi bir adam ýaly bolup ölüp giderler.
Soňra Allahyň Pygamberi Isa sallallahu aleýhi wesellem we onuň ýanyndaky dostlary (Allah olardan razy bolsun), ýere inerler. Olar ýere inende ýeriň ýüzünde porsy jesetlerden[8] ýaňa birje garyş boş ýer hem tapyp bilmezler.
Soňra Allahyň Pygamberi Isa sallallahu aleýhi wesellem we onuň ýanyndaky dostlary (Allah olardan razy bolsun), ýene-de Allah Tagala ýalbararlar. Soňra Allah Azza we Jelle boýunlary düýäniň boýnuna meňzeş ullakan guşlary iberer. Guşlar Allahyň emri bilen jesetleri göterip, Allahyň islän (emr eden) ýerine taşlarlar.
Soňra Gudratygüýçli we Beýik Allah Tagala şeýle bir güýçli ýagyş ýagdyrar welin, ýagyşyň degmedik jaýy ýa-da çadyry galmaz. Ýeriň ýüzi aýna ýaly arassalanyp ýuwular.
Şondan soň Allah Tagala ýere buýruk berip: “Miweleriňi çykar, (adamlar) seniň bereketiňden iýip görsinler!” diýer. Şol gün (şeýle bir uly nar agajy ösüp çykar) onuň ýekeje bir miwesinden, bir topar adam bolup iýerler. Onuň gabygynyň kölegesinde oturarlar. Içýän süýtlerine bereket goşular. Bir düýäniň süýdi tutuş bir uly märekä, bir sygyryň süýdi tutuş bir taýpa, bir goýunyň süýdi bolsa, birnäçe maşgala ýeter.
Olar şeýle gowy ýaşap ýörkäler, Allah Tagala olara ýakymly bir şemal iberer. Ol şemal adamlaryň goltuklarynyň aşagyna girip, her bir mu’miniň we her bir musulmanyň ruhyny alyp gider. Ýeriň ýüzünde adamlaryň iň erbedi galar. Olar eşekler ýaly biri-birleri bilen jynsy gatnaşykda bolarlar. Kyýamat hem olaryň üstüne gopar”.
"

Salgylanma:

(Muslim)

bellikler:

“[1]Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem dejjal hakynda uzak wagtlap gürrüň edip, ýadady. Şol sebäpli hem sesini kämahallar peseldip gürleýärdi. Soňra ünslerini çekmek üçin birden sesini galdyrýardy.
[2]Sahabalar dejjal hakynda eşidip gorkup başlapdyrlar.
[3]Imam Ahmediň getiren rowaýatynda ol adam Yslamy kabul edipdir we bu sözleri Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden eşidipdir. Ol “Ýa Resulallah! Biziň meňzeşligimiz maňa zyýan ýetirip bilermi? diýip sorapdyr. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Ýok, sen musulmandyň, ol bolsa kapyrdyr” diýipdir.
[4]Başga rowaýatda soňundan on aýat diýip hem gelýär.
[5]Ýagny bir ýyla çekjek şol uzak günde bäş wagt namaz okasak bolarmy? diýip soradylar.
[6]Ýagny dejjal gelip olara men siziň hudaýyňyz diýer.
[7]Ýagny olar açlykdan ejir çekerler.
[8]Äjit-mäjitleriň köplügünden ýaňa olaryň jesetleri ýeriň ýüzüni tutjak we ýeriň ýüzüni porsy yslary ýaýrajak

1809

وَعَنْ رِبْعيِّ بْنِ حِرَاشٍ قَال: انْطَلَقْتُ مَعَ أبي مسْعُودٍ الأنْصارِيِّ إلى حُذَيْفَةَ بْنِ الْيَمَانِ رضي اللَّه عنهم فَقَالَ لَهُ أبُو مسعودٍ حَدِّثْني: مَا سمِعْت مِنْ رَسُولِ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم في الدَّجَّال قالَ: « إنَّ الدَّجَّالَ يَخْرُجُ وَإنَّ مَعَهُ ماءً وَنَاراً، فَأَمَّا الَّذِي يَرَاهُ النَّاسُ ماءً فَنَارٌ تُحْرِقُ، وَأمَّا الَّذِي يَرَاهُ النَّاسُ نَاراً، فَمَاءٌ بَاردٌ عذْبٌ، فَمَنْ أدْرَكَهُ مِنْكُمْ، فَلْيَقَعْ في الذي يَراهُ نَاراً، فَإنَّهُ ماءٌ عَذْبٌ طَيِّبُ « فَقَالَ أبُو مَسْعُودٍ: وَأنَا قَدْ سَمِعْتُهُ. متَّفَقٌ عَلَيْهِ.

Ryb’y ibn Hiraşdan rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“(Bir gezek) Ebu Mes’ud Ensary bilen bilelikde Huzeýfe Ibnul-Ýemäniň Allah olaryň hemmesinden razy bolsun, ýanyna bardyk. Ebu Mes’ud oňa: “Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemden dejjal hakda eşidenleriňden maňa-da aýdyp bersene!” diýdi. Huzeýfe oňa şeýle diýdi:
“Dejjal peýda bolanda, onuň ýanynda suw bilen ot bolar. Adamlara suw bolup görünjek zat aslynda ýanyp duran otdyr. Adamlara ot bolup görünjek zat bolsa, aslynda sowuk, süýji bir suwdyr. Kim şol günlere ýetse, ot bolup görünen tarapda bolsun. Çünki, ol sowuk ýakymly bir suwdyr” diýdi.
Ebu Mes’ud: “Muny menem eşidipdim” diýdi”.
"

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1810

وعَنْ عَبْدِ اللَّهِ بن عَمْرو بن العاص رضي اللَّه عَنْهُما قالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « يخْرُجُ الدَّجَّالُ في أمَّتي فَيَمْكُثُ أربَعِينَ، لا أدْري أرْبَعِينَ يَوْماً، أو أرْبَعِينَ شَهْراً، أوْ أرْبَعِينَ عَاماً، فَيبْعثُ اللَّه تَعالى عِيسَى ابْنَ مَرْيمَ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَيَطْلُبُهُ فَيُهْلِكُه، ثُّمَّ يَمْكُثُ النَّاسُ سبْعَ سِنِينَ لَيْسَ بَيْنَ اثْنْينِ عدَاوَةٌ.ثُّمَّ يُرْسِلُ اللَّه، عزَّ وجَلَّ، ريحاً بارِدَةً مِنْ قِبلِ الشَّامِ، فَلا يبْقَى على وَجْهِ الأرْضِ أحَدٌ في قَلْبِهِ مِثْقَالُ ذَرَّةٍ مِنْ خَيْرٍ أوْ إيمَانٍ إلاَّ قَبَضَتْهُ حتَّى لَوْ أنَّ أحَدَكُمْ دخَلَ في كَبِدِ جَبلٍ لَدَخَلَتْهُ عَلَيْهِ حَتَّى تَقْبِضَهُ. فَيَبْقَى شِرَارُ النَّاسِ في خِفَّةِ الطَّيْرِ، وأحْلامِ السِّباعِ لا يَعْرِفُون مَعْرُوفاً، وَلا يُنْكِرُونَ مُنْكَراً، فَيَتَمَثَّلَ لهُمُ الشَّيْطَانُ، فَيقُولُ: ألا تسْتَجِيبُون؟ فَيَقُولُونَ: فَما تأمُرُنَا؟ فَيَأمرُهُم بِعِبَادةِ الأوْثَانِ، وهُمْ في ذلكَ دارٌّ رِزْقُهُمْ، حسنٌ عَيْشُهُمْ. ثُمَّ يُنْفَخُ في الصّور، فَلا يَسْمعُهُ أحَدٌ إلاَّ أصْغى لِيتاً ورفع ليتاً وَأوَّلُ منْ يسْمعُهُ رَجُلٌ يلُوطُ حَوْضَ إبِله، فَيُصْعقُ ويصعق النَّاسُ حوله، ثُمَّ يُرْسِلُ اللَّه ¬ أوْ قالَ: يُنْزِلُ اللَّه ¬ مَطَراً كأَنَّهُ الطَّلُّ أو الظِّلُّ، فَتَنْبُتُ مِنْهُ أجْسَادُ النَّاس ثُمَّ ينفخ فِيهِ أخْرَى فإذا هُمْ قِيامٌ يَنْظُرُون. ثمَّ يُقَالُ يا أيهَا النَّاسُ هَلُمَّ إلى رَبِّكُم، وَقِفُوهُمْ إنَّهُمْ مَسْؤولونَ ثُمَّ يُقَالُ: أخْرجُوا بَعْثَ النَّارِ فَيُقَالُ: مِنْ كَمْ ؟ فَيُقَالُ: مِنْ كُلِّ ألْفٍ تِسْعَمِائة وتِسْعةَ وتِسْعينَ، فذلكَ يْوم يجْعَلُ الْوِلْدانَ شِيباً، وذَلكَ يَوْمَ يُكْشَفُ عنْ ساقٍ « .رواه مسلم . « اللِّيتُ» صَفْحَةُ العُنُقِ، وَمَعْنَاهُ: يضَعُ صفْحَةَ عُنُقِهِ ويَرْفَعُ صَفْحتهُ الأخْرَى .

Abdulla ibn ‘Amr ibn ‘Asdan (Allah olardan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

"“Dejjal Meniň ummatymyň içinde peýda bolar we kyrk wagtlap? galar. Bilmedim kyrk günmi, kyrk aýmy ýa-da kyrk ýyl. Soňra Allah Tagala Merýem ogly Isany iberer. Ol hem dejjaly gözläp tapyp ony ýok eder. Soňra adamlar aralarynda hiç hili duşmançylyk bolmazdan ýedi ýyl ýaşarlar.
Soňra Allah Azza we Jelle Şam tarapdan salkyn bir şemal iberer we (bu şemal) kalbynda zerre ýaly iman ýa-da haýyr bolan, ýeriň ýüzündäki ähli adamlaryň ruhyny alyp gider. Hat-da sizden biri (gaçyp) dagyň içine girse-de, (şemal) ony alyp gitmek üçin şol ýere girer.
Şondan soň (ýeriň ýüzünde, erbetlik etmekde) guşlar ýaly ýeňil, çalasyn, ýyrtyjy haýwanlar ýaly wagşy, ýagşylygy bilmeýän we erbetligi ýazgarmaýan iň erbet adamlar galar. Şeýtan olaryň gözlerine adam şeklinde görüner we ol: “Siz maňa boýun bolýarsyňyzmy?” diýip sorar. Olar (erbet adamlar): “Bize näme etmekligi emr edersiň?” diýip sorarlar. Şeýtan olara butlara çokunmagy buýurar. Olar şeýle ýagdaýdakalar (nähili erbet adamlar bolsalar-da), rysgallary juda bol, durmuşlary gaty gowy bolar.
Soňra sur[1] çalynar we bu sesi eşiden islendik adam, boýnuny uzadyp (egip) üns bilen diňläp başlar. Şol suryň sesini ilkinji eşitjek adam, düýeleriniň suw içýän howzuny palçyk bilen suwap duran adam bolar. Ol we onuň töweregindäki adamlar şol sesi eşidip, özlerinden gidip, heläk bolarlar.
Soňra Allah çig ýa-da kölege ýaly bir ýagyş ýagdyrar. Şondan adamlaryň jesetleri gögerip çykar. Soňra ikinji gezek sur çalynar. Adamlar ýerlerinden turup, (daş-töwereklerine) seredip durarlar. Soňra olara: “Eý, adamlar! Robbuňyza (tarap) geliň!” diýerler. “Olary saklaň! Çünki (indi) olar soraga çekilmeli” diýerler. Soňra: “Olaryň içinden dowzahylary çykaryň!” diýerler. Olar: “Näçeden näçäni aýyrmaly?” diýerler. “Her müňden dokuz ýüz togsan dokuzyny (1000 kişiden 999-ny)” diýerler.
Ine, şol gün çagalaryň (saçlary agaryp, bir günde) garrajak günidir.
Ine, şol gün Injigiň açyljak Günüdir”.
"

Salgylanma:

(Muslim)

bellikler:

[1]Kyýamat ahyryndaky Israfil aleýhissalamyň çaljak sury

1811

وَعَنْ أنَسٍ رضي اللَّه عَنْهُ قَالَ: قَال رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « لَيْسَ مِنْ بَلَدٍ إلاَّ سَيَطَؤُهُ الدَّجَّالُ إلاَّ مَكَّةَ والمَدينة، ولَيْسَ نَقْبٌ مِنْ أنْقَابِهما إلاَّ عَلَيْهِ المَلائِكَةُ صَافِّينَ تحْرُسُهُما، فَيَنْزِلُ بالسَّبَخَةِ، فَتَرْجُفُ المدينةُ ثلاثَ رَجَفَاتٍ، يُخْرِجُ اللَّه مِنْهَا كُلَّ كَافِرٍ وَمُنَافِقٍ» رواه مسلم .

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Mekge we Medineden başga dejjalyň aýak basmadyk ýeri-ýurdy galmaz. Bu iki şäheri (Mekge we Medinäni) perişdeler hatara durup, oňa barýan ähli ýollary gorarlar. Soňra (dejjal) şor bir ýere iner. Medine üç gezek titrär. Allah ol ýerdäki kapyrlary we munafyklary daşyna çykarar”.

Salgylanma:

(Muslim)

1812

وعَنْهُ رضي اللَّه عنْهُ أنَّ رسُولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قَالَ: « يَتْبعُ الدَّجَّال مِنْ يهُودِ أصْبهَانَ سَبْعُونَ ألْفاً علَيْهم الطَّيَالِسة « رواهُ مسِلمٌ .

Ýene-de Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Taýlasan[1] geýinen Yspyhanly ýetmiş müň ýewreý dejjalyň yzyna düşer”.

Salgylanma:

(Muslim)

bellikler:

[1] Taýlasan – bu hakda dürli pikirler bar; parslaryň ýaşyl plaşlary, ýewreýleriň kellelerinden goýberýän çyzykly ýalyklary, don ýaly eginlerine geýýän eşikleri we ş.m…

1813

وعَنْ أمِّ شَريكٍ رضي اللَّه عَنْهَا أنَّها سمِعتِ النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقُولُ: « ليَنْفِرَن النَّاسُ مِنَ الدَّجَّالِ في الجِبَالِ « رَوَاهُ مُسْلِمٌ .

Ummu Şerikden (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, ol Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşidipdir:

“Adamlar dejjaldan (gorkup) hökman daglara gaçyp bararlar”.

Salgylanma:

(Muslim)

1814

وعَن عِمْرَانَ بنِ حُصَيْنٍ رضي اللَّه عنْهُما قالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقُولُ: « مَا بَيْنَ خَلْقِ آدَم إلى قِيامِ السَّاعةِ أمْرٌ أكْبرُ مِنَ الدَّجَّالِ « رواه مسلم .

‘Ymran ibn Husoýndan (Allah olardan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, ol Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň şeýle diýenini eşidipdir:

“Adam ata ýaradylandan tä ahyrzamana çenli boljak wakalaryň arasynda dejjaldan has möhüm, uly bir synag ýokdur”.

Salgylanma:

(Muslim)

1815

"وعنْ أبي سَعِيدٍ الخُدْرِيِّ رضي اللَّه عَنْهُ عَنِ النبي صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال : « يخْرُجُ الدَّجَّالُ فَيتَوَجَّه قِبَلَه رَجُلٌ منَ المُؤمِنين فَيَتَلَقَّاهُ المَسالح : مسالحُ الدَّجَّالِ، فَيقُولُونَ له: إلى أيْنَ تَعمِدُ ؟ فيَقُول: أعْمِدُ إلى هذا الَّذي خَرَجَ فيقولُون له: أو ما تُؤْمِن بِرَبِّنَا؟ فيقول: ما بِرَبنَا خَفَاء، فيقولُون: اقْتُلُوه، فيقُول بعْضهُمْ لبعضٍ: ألَيْس قَدْ نَهاكُمْ رَبُّكُمْ أنْ تقتلوا أحداً دونَه ، فَينْطَلِقُونَ بِهِ إلى الدَّجَّالِ، فَإذا رآه المُوْمِنُ قال: يَا أيُّهَا النَّاسُ إنَّ هذا الدَّجَّالُ الَّذي ذَكَر رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم فَيأمُرُ الدَّجَّالُ بِهِ فَيُشْبَحُ، فَيَقولُ: خُذُوهُ وَشُجُّوهُ، فَيُوسَعُ ظَهْرُهُ وبَطْنُهُ ضَرْباً، فيقولُ: أوما تُؤمِنُ بي؟ فَيَقُولُ: أنْتَ المَسِيحُ الْكَذَّابُ، فَيُؤمرُ بهِ، فَيؤْشَرُ بالمِنْشَارِ مِنْ مَفْرقِهِ حتَّى يُفْرقَ بَيْنَ رِجْلَيْهِ، ثُمَّ يَمْشِي الدَّجَّالُ بَيْنَ الْقِطْعتَيْنِ، ثُمَّ يقولُ لَهُ: قُمْ ، فَيَسْتَوي قَائماً. ثُمَّ يقولُ لَهُ: أتُؤمِنُ بي؟ فيقولُ: مَا ازْددتُ فِيكَ إلاَّ بصِيرةً، ثُمَّ يَقُولُ: يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ لا يفْعَلُ بعْدِي بأَحَدٍ مِنَ النَّاسِ، فَيأخُذُهُ الدَّجَّالُ لِيَذْبَحَهُ، فَيَجْعَلُ اللَّه مَا بيْنَ رقَبَتِهِ إلى تَرْقُوَتِهِ نُحَاساً، فَلا يَسْتَطِيعُ إلَيْهِ سَبيلاً فَيَأْخُذُ بيَدَيْهِ ورجْلَيْهِ فَيَقْذِفُ بِهِ فَيحْسَبُ الناسُ أنَّما قَذَفَهُ إلى النَّار وإنَّما ألْقِيَ في الجنَّةِ». فقالَ رسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم : « هذا أعْظَمُ النَّاسِ شَهَادَةً عِنْد رَبِّ الْعالَمِينَ « رواه مسلم.
وروى البخاريُّ بَعْضَهُ بمعْنَاهُ . « المَسَالح « : هُمْ الخُفَرَاءُ وَالطَّلائعُ .
"

Ebu Sa’yd El-Hudrydan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

"“Haçanda dejjal ýüze çykanda mu’min adamlardan bir adam oňa tarap barar. Dejjalyň ýaragly adamlaryndan birnäçesi onuň öňünden çykyp: “Sen nirä barýarsyň?” diýerler. Ol: “(Aramyzda) peýda bolan şol adamyň ýanyna barýan” diýer. Olar: “Sen biziň robbumyza iman edeňokmy? diýerler. Ol: “Biziň Robbumyz hakda bilinmän, gizlin galan zat ýokdur” diýer. Olar: “Ony öldüriň!” diýerler. Soňra olar biri-birlerine: “Robbuňyz onsuz hiç kimi öldürmegi gadagan etmedimi näme?!” diýerler. Ony dejjalyň ýanyna alyp bararlar. Ol mu’min adam dejjaly gören badyna:
“Eý, adamlar! Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň habar beren dejjaly, ine şudyr” diýer. Soňra dejjalyň buýrugy bilen ol adamy garnynyň üstüne süýndürip goýarlar. “Ony tutup uruň!” diýer. Arkasyna we garnyna köp zarba urarlar, soňra dejjal: “Henizem (meniň hudaýlygyma) ynanmaýarsyňmy?” diýip sorar. Ol adam: “Sen bir kezzap mesih (dejjalsyň)” diýer.
Soňra dejjalyň buýrugy bilen ol adamyň kellesinden aýagyna çenli byçgy bilen ikä bölerler. Soňra dejjal ikä bölünen jesediň arasyndan (ýöräp) geçenden soň, ol adama: “Tur indi!” diýer. Ol (ikä bölünen adam täzeden öňki kaddyna gelip) ýerinden turar. Soňra (dejjal) oňa: “Indi, maňa ynanýaňmy?” diýip sorar. Ol adam: “Indi, men seni hasam gowy tanadym!” diýenden soňra halka ýüzlenip: “Eý, adamlar! Indi, menden soň hiç bir adama beýle edip bilmez”[1] diýer.
Soňra dejjal ony öldürmek üçin tutar. Emma Allah ol adamyň boýnundan ýaka süňklerine çenli mise öwürer. Dejjal oňa hiç zat edip bilmez. Soňra onuň ellerinden we aýaklaryndan tutup zyňar. Adamlar ony oda taşlandyr öýderler, emma ol Jennete düşer.
Soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýdi: “Bu adam älemleriň Robbunyň ýanyndaky iň uly şehid bolan adamdyr”. "

Salgylanma:

(Muslim.Buhary hem käbir ýerlerini şu manyda rowaýat edipdir)

bellikler:

[1]Ýagny, indi hiç kimi öldürip soňra direldip bilmez

1816

وعَنِ المُغِيرَةِ بنِ شُعْبةَ رضي اللَّه عَنْهُ قَالَ: ما سَألَ أحَدٌ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم عَنِ الدَّجَّالِ أكْثَرَ ممَّا سألْتُهُ وإنَّهُ قالَ لي: « ما يَضُرُّكَ؟ « قلتُ : إنَّهُمْ يقُولُونَ : إنَّ معَهُ جَبَلَ خُبْزٍ وَنَهْرَ مَاءٍ ، قالَ : « هُوَ أهْوَنُ عَلى اللَّهِ مِنْ ذلِكَ « متفقٌ عليه .

Mugyra ibn Şu’badan (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

“Hiç kim dejjal hakynda Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme menden has köp sorag bermedi. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem maňa: “Seni näme biynjalyk edýär?” diýdi. Men: “Dejjalyň ýanynda dag ýaly çörek, derýa ýaly suw bolar” diýýärler diýdim. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Allahyň ýanynda ol mundanam degersiz we ähmiýetsiz (ejiz bir zatdyr)”[1] diýdi”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1]Ýagny, Allahyň ýanynda möhüm zat dejjalyň görkezjek güýji däl-de, eýsem köp sanly adamlaryň onuň sözüne ynanyp tassyk etmekleridir.

1817

وعَنْ أنَسٍ رضي اللَّه عنْهُ قالَ : قالَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « مَا مِنْ نَبِيٍ إلاَّ وَقَدْ أنْذَرَ أمَّتَهُ الأعْوَرَ الْكَذَّاب،ألا إنَّهُ أعْوَرُ،وإنَّ ربَّكُمْ عَزَّ وجلَّ لَيْسَ بأعْورَ،مكْتُوبٌ بَيْنَ عَيْنَيْهِ ك ف ر» . متفق عليه .

Enesden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Ymmatyna bu ýeke gözli (çaşy), kezzap dejjal barada duýduryş bermedik hiç bir pygamber ýokdur. Dykgat ediň, onuň bir gözi çaşy (şikesli) bolar. Siziň Gudratygüýçli we Beýik Robbuňyzyň bir gözi çaşy däldir. Dejjalyň iki gözüniň ortasynda “k,f,r” (kapyr) diýen ýazgy bardyr”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1818

وَعَنْ أبي هُرَيْرَة رضي اللَّه عَنْهُ قالَ: قالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « ألا أُحَدِّثُكُمْ حَدِيثاً عنِ الدَّجَّالِ مَا حَدَّثَ بِهِ نَبيٌّ قَوْمَهُ إنَّهُ أعْوَرُ وَإنَّهُ يجئُ مَعَهُ بِمثَالِ الجَنَّةِ والنًّار، فالتي يَقُولُ إنَّهَا الجنَّةُ هِيَ النَّارُ». متفقٌ عليه .

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Hiç bir pygamberiň ymmatyna dejjal hakynda aýtmadyk bir zady size aýdyp bereýinmi?! Onuň bir gözi çaşy (kördür). Ýany bilen jennet we dowzaha meňzeş bir zat alyp geler. Onuň jennet diýip görkezjek zady (aslynda jennet däl-de) dowzahdyr”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1819

وعَنْ ابنِ عُمَرَ رضي اللَّهُ عَنْهُما أنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم ذَكَرَ الدَّجَّالَ بَيْنَ ظَهْرَاني النَّاس فَقَالَ: «إنَّ اللَّه لَيْسَ بأَعْوَرَ ألا إنَّ المَسِيحَ الدَّجَّالَ أعْوَرُ الْعيْنِ الْيُمْنى، كَأَنَّ عَيْنَهُ عِنَبةٌ طَافِيَةٌ » متفقٌ عليه .

Ibn Omardan (Allah olardan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä,

(bir gün) Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem adamlaryň arasynda dejjal hakda söz açyp, şeýle diýdi: “Elbetde, Allah bir gözi çaşy (kör) däldir. Dykgat ediň, dejjalyň sag gözi çaşy (kördür). Onuň gözi göýä üzüm hoşasyndan daşyna çykyp duran ýekeje üzüm dänesi ýalydyr”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1820

وعَنْ أبي هُريْرَةَ رضي اللَّه عنْهُ أنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قالَ: « لا تَقُومُ الساعَةُ حَتَّى يُقَاتِلَ المُسْلِمُونَ الْيَهُودَ حتَّى يَخْتَبِيءَ الْيَهُوديُّ مِنْ وَراءِ الحَجَر والشَّجَرِ، فَيَقُولُ الحَجَرُ والشَّجَرُ: يَا مُسْلِمُ هذا يَهُودِيٌّ خَلْفي تَعَالَ فَاقْتُلْهُ إلاَّ الْغَرْقَدَ فَإنَّهُ منْ شَجَرِ الْيَهُودِ » متفقٌ عليه.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Musulmanlar ýehudylar bilen söweş edýänçäler, Kyýamat gopmaz. Ýehudylar (musulmanlardan gaçyp) daşlaryň we agaçlaryň arkasynda gizlenerler. Daşlar we agaçlar: “Eý, musulman! Arkamda bir ýehudy bar, gel-de ony öldür!” diýer. Diňe garkad agajy hiç zat diýmez, çünki ol ýehudylaryň agaçlaryndadndyr”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

1821

وعَنْهُ رضي اللَّه عَنْهُ قالَ: قال رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « والذِي نَفْسِي بِيَدِه لا تَذْهَبُ الدُّنْيَا حَتَّى يَمُرَّ الرَّجُلُ بالْقَبْرِ، فيتمَرَّغَ عَلَيْهِ ويقولُ: يَالَيْتَني مَكَانَ صَاحِبِ هذا الْقَبْرِ، وَلَيْس بِهِ الدّين وما به إلاَّ الْبَلاَءُ » . متفقٌ عليه.

Ýene-de Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

“Janym elinde bolan Allahdan ant içýärin, bir adam gabryň ýanyndan geçip barýarka özüni gabryň üstüne atyp: “Käşgä, bu gabyrda ýatan adamyň ýerinde men bolsadym!” diýýänçä, dünýä gutaryp ýok bolup gitmez (Kyýamat gopmaz). Ol adam dindarlygy sebäpli däl-de, başyna gelen kynçylyklary we belalary sebäpli (şeýle diýer)”.

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)