1570

وعنْ أبي هُريْرةَ رضي اللَّه عنهُ أنَّ رسُول اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: « إيًاكُمْ والظَّنَّ فإن الظَّنَّ أكذبُ الحدِيثَ ولا تحَسَّسُوا، ولا تَجسَّسُوا ولا تنافَسُوا ولا تحَاسَدُوا، ولا تَباغَضُوا، ولا تَدابَروُا، وكُونُوا عِباد اللَّهِ إخْواناً كَما أمركُمْ . المُسْلِمُ أخُو المُسْلِمِ لا يظلِمُهُ، ولا يخذُلُهُ ولا يحْقرُهُ، التَّقوى ههُنا، التَّقوَى ههُنا ويُشير إلى صَدْرِه بِحْسبِ امريءٍ مِن الشَّرِّ أن يحْقِر أخاهُ المسِلم. كُلُّ المُسلمِ على المُسْلِمِ حرَامٌ: دمُهُ، وعِرْضُهُ، ومَالُه، إنَّ اللَّه لا يَنْظُرُ إلى أجْسادِكُمْ، وَلا إلى صُوَرِكُمْ ولكنْ يَنْظُرُ إلى قُلُوبِكُمْ وأعمالكم «.

Ebu Hureýreden (Allah ondan razy bolsun) rowaýat edilmegine görä, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şeýle diýipdir:

"“Betguman bolmakdan saklanyň. Çünki, ol sözleriň iň ýalanydyr. Göze-gulaga aýyp yzarlatmaň, iliň aýybyny gözläp, derňäp ýörmäň, işleriňizde (bäsdeşlik edip) başgalardan saýlanyp gitmäň, biri-biriňize göriplik etmäň, biri-biriňizi (ýigrenip) duşmançylyk etmäň, birek-birekden ýüz öwrüp, öýkeleşip ýörmäň. Eý, Allahyň bendeleri! Allahyň size emr edişi ýaly dogan boluň!
Musulman musulmanyň doganydyr, oňa zulum, haksyzlyk etmez, oňa ýardam etmekden ýüz öwürmez, ony ýigrenmez, kemsitmez! (Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem) gursagyna (eli bilen) yşarat edip, takwalyk şu ýerdedir, takwalyk şu ýerdedir!” – diýdi.
Musulman doganyny kemsitmekligi onuň erbet, ýaramaz adamdygyna ýeterlik delildir. Musulmanyň musulmana gany (jany), namysy we maly (emlägi) haramdyr. Allah Tagala siziň bedenleriňize we daş keşbiňize seretmez, Ol siziň ýürekleriňize we amallaryňyza sereder!”.
"

وفي رواية : « لا تَحاسَدُوا، وَلا تَبَاغَضُوا، وَلا تَجَسَّسُوا ولا تحَسَّسُوا ولا تَنَاجشُوا وكُونُوا عِبَادَ اللَّهِ إخْوَاناً « .

Başga bir rowaýatda şeýle gelýär:

“Biri-biriňize göriplik etmäň, biri-biriňizi (ýigrenip) duşmançylyk etmäň, biri-biriňiziň aýybyny gözläp, derňäp ýörmäň, göz-gulaga aýyp gözletmäň, (bazarlarda illeri aldap, almajak zadyňyzyň bahasyny galdyrmak üçin ses edip bir zadyň) bahasyny galdyrmaň! Eý, Allahyň bendeleri, (biri-biriňiz bilen) gardaş boluň!”.

وفي روايةٍ : « لا تَقَاطَعُوا، وَلا تَدَابَرُوا ، وَلا تَبَاغَضُوا ولا تحَاسدُوا، وَكُونُوا عِبَادَ اللَّهِ إخْوَاناً «

Başga bir rowaýatda şeýle gelýär:

“Biri-biriňiz bilen gatnaşygy kesmäň, birek-birekden ýüz öwürmäň, biri-biriňizi (ýigrenip) duşmançylyk etmäň, biri-biriňize göriplik etmäň! Eý, Allahyň bendeleri, dogan boluň!”.

وفي رواية : « لا تَهَاجَروا وَلا يَبِعْ بَعْضُكُمِ على بيع بَعْضٍ «. رواه مسلم بكلِّ هذه الروايات، وروى البخاري أكثَرَها.

Ýene bir rowaýatda şeýle gelýär:

“Biri-biriňizden arany üzmäň, siziň biriňiz başga biriniň (söwdasyna goşulup), söwda etmesin!”.

Salgylanma:

(Şu rowaýatlaryň ählisini Muslim rowaýat edipdir. Buhary köprägini).