PDF ýükläň

1791

وَعَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رضي اللَّه عَنْهُمَا أنَّ عُمَر بْنِ الْخَطَّابِ رضي اللَّه عَنْهُ خَرَجَ إلَى الشَّامِ حَتَّى إذَا كَانَ بِسَرْغَ لَقِيَهُ أُمَراءُ الأجْنَادِ ¬ أبُو عُبَيْدَةَ بْنُ الجَرَّاحِ وَأصْحَابُهُ ¬ فَأَخْبَرُوهُ أنَّ الْوبَاءَ قَدْ وَقَعَ بالشَّامِ، قَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ: فَقَالَ لي عُمَرُ: ادْعُ لي المُهاجرِين الأوَّلِينَ فَدَعَوتُهم فَاسْتَشَارهم وَأَخْبرَهُم أنَّ الْوَبَاءَ قَدْ وَقَعَ بِالشَّامِ فَاخْتلَفوا فَقَالَ بَعْصُهُمْ: خَرَجْتَ لأَمْرٍ ولا نَرَى أنْ تَرْجِعَ عَنْهُ. وَقَالَ بَعْضُهُمْ: مَعَكَ بَقِيَّة النَّاسِ وَأصْحَابُ رسُولِ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وَلا نَرَى أنْ تُقْدِمَهُم عَلَى هذا الْوَبَاءِ فَقَالَ: ارْتَفِعُوا عَنِّي ثُـمَّ قَالَ: ادْعُ لي الأَنْصَارَ فَدعَوتُهُم فَاسْتَشَارهمْ فَسَلَكُوا سَبِيلَ المُهاجرِين وَاختَلَفوا كَاخْتلافهم فَقَال: ارْتَفِعُوا عَنِي ثُمَّ قَالَ: ادْعُ لي مَنْ كَانَ هَا هُنَا مِنْ مَشْيَخَةِ قُرَيْشٍ مِنْ مُهَاجِرةِ الْفَتْحِ فَدَعَوْتُهُمْ فَلَمْ يَخْتَلِفْ عليه مِنْهُمْ رَجُلانِ فَقَالُوا: نَرَى أنْ تَرْجِعَ بِالنَّاسِ وَلاَ تُقْدِمَهُم عَلَى هَذَا الْوَبَاءِ فَنَادى عُمَرُ رضي اللَّه عَنْهُ في النَّاسِ: إنِّي مُصْبِحٌ عَلَى ظَهْرِ فَأَصْبِحُوا عَلَيْهِ : فَقَال أبُو عُبَيْدَةَ ابْنُ الجَرَّاحِ رضي اللَّهُ عَنْهُ: أَفِرَاراً مِنْ قَدَرِ اللَّه؟ فَقَالَ عُمَرُ رضي اللَّه عَنْهُ: لَوْ غَيْرُكَ قَالَهَا يَا أبَا عُبيْدَةَ ¬ وكَانَ عُمَرُ يَكْرَهُ خِلافَهُ نَعَمْ نَفِرُّ منْ قَدَرِ اللَّه إلى قَدَرِ اللَّه أرأَيْتَ لَوْ كَانَ لَكَ إبِلٌ فَهَبَطَتْ وَادِياً لهُ عُدْوَتَانِ إحْدَاهُمَا خَصْبةٌ والأخْرَى جَدْبَةٌ ألَيْسَ إنْ رَعَيْتَ الخَصْبَةَ رعَيْتَهَا بقَدَرِ اللَّه وإنْ رَعَيْتَ الجَدْبَةَ رعَيْتَهَا بِقَدَر اللَّه! قَالَ: فجَاءَ عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ عَوْفٍ رضي اللَّه عَنْهُ وَكَانَ مُتَغَيِّباً في بَعْضِ حَاجَتِهِ فَقَال : إنَّ عِنْدِي مِنْ هَذَا عِلْماً سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَقُولُ: « إذَا سَمِعْتُمْ بِهِ بِأرْضٍ فلاَ تَقْدمُوا عَلَيْهِ وإذَا وَقَعَ بِأَرْضٍ وَأَنْتُمْ بِهَا فَلا تخْرُجُوا فِرَاراً مِنْهُ » فَحَمِدَ اللَّه تَعَالى عُمَرُ رضي اللَّه عَنْهُ وَانْصَرَفَ، متفقٌ عليه.والْعُدْوَةُ : جانِبُ الْوادِي .

Ibn Abbasdan (Allah olardan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, Omar Ibn Hattab (Allah ondan razy bolsun), Şama tarap ýola düşdi. Serg diýilen ýere baryp ýetende, goşunuň serkerdeleri Ebu 'Ubeýdete Ibnul-Jerrah we onuň dostlary Omary garşy aldylar we Şamda gyrgynçylygyň (çuma, mergi epidemiýasynyň) başlandygyny oňa habar berdiler. Ibn Abbas şeýle diýdi:

"“Omar maňa:
“Ilkinji hijret eden muhajirleri meniň ýanyma çagyr!” diýdi. Men olary çagyrdym. Olara Şamda çuma epidemiýasynyň ýaýrandygyny habar berip, olardan maslahat sorap başlady. Olar öz aralarynda dürli pikirlere bölündiler. Olaryň käbirleri: “Sen belli bir iş üçin ýola çykdyň, indi, ondan yza gaýtmaklygy makul görmeýäris” diýdiler. Beýlekileri bolsa:
“Seniň ýanyňda Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň sahabalary we galan adamlar bar, olary bu gyrgynçylygyň üstüne alyp gitmekligi ýerlikli we dogry hasaplamaýarys” diýdiler. Omar olara:
“Indi, meniň ýanymdan gidiň! diýdi. Soňra Omar: “Ensarylary meniň ýanyma çagyr!” diýdi. Men olary çagyrdym. Olar bilen hem maslahatlaşdy. Olar hem muhajirler ýaly aýry-aýry pikirlere bölündiler. Omar olarada:
“Indi, meniň ýanymdan turuň!” diýdi. Soňra maňa: “Meniň ýanyma şu ýerdäki bar bolan, Mekge feth edilmezinden öň (Medinä) hijret edip, göçüp gelen Kureýiş ýaşulylaryny çagyr!” diýdi. Men olary hem çagyrdym. Olaryň arasynda hiç hili, biri-birlerinden aýry pikir bolmady, hat-da iki adamyň arasynda hem düşünişmezlik bolmady. Olaryň hemmesi bir agyzdan:
“Adamlary yzyna gaýtarmaly, olary bu gyrgynçylyga eltmeli däl diýip, pikir edýäris” diýdiler. Şondan soň Omar (Allah ondan razy bolsun), adamlara ýüzlenip: “Men ertir irden yzyma ýola düşýärin, sizem şoňa taýyn boluň! diýdi.
Şol wagt Ebu 'Ubeýdete Ibnul-Jerrah (Allah ondan razy bolsun): “Allahyň takdyryndan (ýazgydyndan) gaçýarsyňyzmy?” diýdi. Omar (Allah olardan razy bolsun) oňa:
“Ebu 'Ubeýde! Käşgä, muny senden başga biri aýdan bolsady!” diýdi. Omar garşysyna gitseler halamazdy.
“Hawa, biz Allahyň takdyryndan gaçyp, ýene-de Allahyň takdyryna barýarys![1] Sen maňa jogap ber! Egerde seniň düýeleriň bar bolsa we olar bilen iki taraply bir jülgä inseň, bir tarapy otly beýleki tarapy bolsa boş takyr ýer bolsa, sen olary otly tarapda otlatsaň-da Allahyň takdyry bilen otlatdygyň, takyr ýerde otlatsaň-da ýene-de Allahyň takdyry bilen otlatdygyň bolmazdymy?!” diýdi.
Ibn Abbas şeýle diýdi: “Soňra käbir işleri üçin ortalykdan gaýyp bolan Abdurrahman ibn Auf (Allah ondan razy bolsun) geldi we: “Bu mesele boýunça, mende käbir maglumatlar bar. Men Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň:
“Bir ýerde (mergi keseliniň) gyrgynçylygyň bardygyny eşitseňiz, şol ýere barmaň. Eger öz duran (ýaşan) ýeriňizde şol kesel peýda bolsa, onda şol ýerden gaçyp gitjek bolmaň!” diýendigini eşitdim” diýdi.
Soňra Omar (Allah ondan razy bolsun), Allaha hamd-şükür edip, ol ýerden yzyna gaýtdy”.
"

Salgylanma:

(Muttafakun aleýhi)

bellikler:

[1] Ýagny, ýazgytdan ýazgyda barýarys. Ýene-de yzymyza dolanyp barmak bu-da Allahyň ýazyp goýan ýazgydydyr, diýmek isledi.

Riyad al-Salihin yslam dininiň meşhur hadys ýygyndysydyr. Takmynan 1,900 hadysy öz içine alýan bu eser, Pygamberimiziň (S.A.W) sünnetine esaslanyp, musulmanlaryň durmuşynda ýol görkezijidir.

Möhüm Baglanyşyklar

Riyad al-Salihin Programmasyny

Bir basyş bilen uygulamany göçür we ruhy syýahata başla!