1850

"وَعَنْ أبي الفَضْل العبَّاسِ بنِ عَبْدِ المُطَّلِب رضي اللَّه عَنْهُ قَالَ: شَهِدْتُ مَعَ رسُولِ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم يَوْمَ حُنَين فَلَزمْتُ أنَا وَأبُو سُفْيَانَ بنُ الحارِثِ بنِ عَبْدِ المُطَّلِبِ رَسُولِ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم لَمْ نفَارِقْهُ ورَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم علَى بغْلَةٍ لَهُ بَيْضَاءَ .فَلَمَّا الْتَقَى المُسْلِمُونَ وَالمُشْركُونَ وَلَّى المُسْلِمُونَ مُدْبِرِينَ، فَطَفِقَ رسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم ، يَرْكُضُ بَغْلَتَهُ قِبل الْكُفَّارِ، وأنَا آخِذٌ بِلِجَامِ بَغْلَةِ رَسُولِ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم أَكُفُّهَا إرادَةَ أنْ لا تُسْرِعَ ، وأبو سُفْيانَ آخِذٌ بِركَابِ رَسُولِ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم .
فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم: « أيْ عبَّاسُ نادِ أصْحَابَ السَّمُرةِ » قَالَ العبَّاسُ وَكَانَ رَجُلاً صَيِّتاً: فَقُلْتُ بِأعْلَى صَوْتِي: أيْن أصْحابُ السَّمُرَةِ، فَو اللَّه لَكَأنَّ عَطْفَتَهُمْ حِينَ سَمِعُوا صَوْتِي عَطْفَةَ الْبقَرِ عَلَى أوْلادِهَا ، فَقَالُوا: يالَبَّيْكَ يَالَبَّيْكَ، فَاقْتَتَلُوا هُمْ والْكُفَارُ، والدَّعْوةُ في الأنْصَارِ يقُولُونَ: يَا مَعْشَرَ الأنْصارِ، يا مَعْشَر الأنْصَار، ثُمَّ قَصُرَتِ الدَّعْوةُ عَلَى بنِي الْحَارِثِ بن الْخزْرَج .
فَنَظَرَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم وَهُوَ علَى بَغْلَتِهِ كَالمُتَطَاوِل علَيْهَا إلَى قِتَالِهمْ فَقَال: « هَذَا حِينَ حَمِيَ الْوَطِيسُ» ثُمَّ أخَذَ رَسُولُ اللَّه صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم حصياتٍ، فَرَمَى بِهِنَّ وَجُوه الْكُفَّارِ ثُمَّ قَال: «انْهَزَمُوا وَرَبِّ مُحَمَّدٍ » فَذَهَبْتُ أنْظُرُ فَإذَا الْقِتَالُ عَلَى هَيْئَتِهِ فِيما أرَى، فَواللَّه ما هُو إلاَّ أنْ رمَاهُمْ بِحَصَيَاتِهِ فَمَازِلْتُ أرَى حدَّهُمْ كَليلاً وأمْرَهُمْ مُدْبِراً رواه مسلم. «الوَطِيسُ» التَّنُّورُ . ومَعْنَاهُ : اشْتَدَّتِ الْحرْبُ . وَقَوْلُهُ : « حدَّهُمْ » هُوَ بِالحاءِ المُهْمَلَةِ أي: بأسَهُمْ.
"

Ebul-Fadl Abbas ibn Abdulmuttalybdan (Allah ondan razy bolsun), rowaýat edilmegine görä, ol şeýle diýipdir:

"“Men Huneýn söweşine Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bilen bile gatnaşdym. Men we Abdulmuttalybyň agtygy Ebu Sufýan ibnul-Haris bilen bile Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň ýanyndan hiç aýrylamdyk. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem özüniň ak gatyrynyň üstündedi.
Haçanda (söweş meýdanynda) musulmanlar bilen Müşrikler çaknyşanda, musulmanlar yza gaçyp başladylar. Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem bolsa, gatyryny kapyrlara tarap çapdyryp başlady. Men (şol wagt) Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň gatyry gaty çapmaz ýaly onuň jylawyndan tutdym. Ebu Sufýan bolsa, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellemiň üzeňňisinden ýapyşdy.
Şol wagt Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem: “Eý, Abbas! Ashabus-Samurany (agajyň aşagynda söz berip, kasam eden musulmanlary) çagyr!” diýip gygyrdy. Abbasyň sesi gaty çykardy, ol şeýle diýdi:
“Men iň gaty sesim bilen: “Agajyň aşagynda söz berip, kasam edenler (hany siz) nirede?”[1] diýip gygyrdym. Allahdan ant içýärin, olar meniň sesimi eşidenlerinde sygyrlaryň gölelerine tarap ylgap gelişleri ýaly bolup geldiler. Olar:
-Lepbeý! Lepbeý! (Ynha, biz geldik) diýip, kapyrlar bilen söweşmäge başladylar. Ensarylar çagyrylanda: “Eý Ensarylar! Eý Ensarylar!” diýip çagyryldy. Soňra bolsa diňe Harys ibnul-Hazrej ogullary çagyrylyp başlandy.
Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem şol wagt gatyrynyň üstünde oturyp, öňe tarap egilip, olaryň söweşine syn edip: “Ine bu, tamdyr gyzan wagty” (ýagny, ine hakyky söweş başlady) diýdi.
Soňra Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem birnäçe ownuk daşlary alyp kapyrlaryň ýüzüne zyňdy. Soň bolsa: “Muhammediň Robbundan ant içýärin, olar indi ýeňildiler!” diýdi.
Soňra men söweşiň öňküsi ýaly dowam edendigini gördüm. Allahdan ant içýärin, Pygamberimiz sallallahu aleýhi wesellem daşlary zyňan badyna olaryň güýçlerini ýitirip, gaçyp başlandyklaryny gördüm”.
"

Salgylanma:

(Muslim)

bellikler:

[1]Pygamberimiz sallallahu aleýhi weselleme kasam edip söz beren adamlar (Beýgatur-rydwan) Hudeýbiýýede.